Στα διαστημικά σχέδια του Τούρκου προέδρου αναφέρεται η γερμανική εφημερίδα die Welt, σημειώνοντας ότι πρόκειται για σχέδια φιλόδοξα από τεχνικής άποψης και άκρως δαπανηρά για την τουρκική οικονομία. Ο Ερντογάν θέλει να εντάξει την Τουρκία στον κύκλο των εθνών με μεγάλα διαστημικά προγράμματα, όπως οι ΗΠΑ, η Ρωσία, η Κίνα, η ΕΕ και οι Ινδίες.
Μακριά από τα επίγεια προβλήματα
Η εφημερίδα, όπως μεταδίδει στην αποδελτίωση του ημερήσιου Τύπου η Deutsche Welle, φιλοξενεί απόψεις του Κρίστιαν Μπράκελ, αναλυτή στη Γερμανική Εταιρεία Εξωτερικής Πολιτικής και επικεφαλής του Ιδρύματος Χάινριχ Μπελ στην Κωνσταντινούπολη. Ο Μπράκελ αναφέρει δύο λόγους που ωθούν τον Ερντογάν σε αυτό το “ταξίδι στη σελήνη”, όπως επιγράφεται και το άρθρο. “Από την μια πλευρά είναι η οικονομική κατάσταση στη Τουρκία” επισημαίνει.
“Ναι μεν η οικονομία κάνει κάποια πρώτα βήματα ανάκαμψης, αλλά ο θυμός των πολιτών για τις επιπτώσεις της πανδημίας, τα υψηλά ποσοστά ανεργίας και τον καλπάζοντα πληθωρισμό είναι αισθητός. Όπως και το πρόγραμμα Space Force που εισήγαγε ο τέως Αμερικανός πρόεδρος Τραμπ, έτσι και το τουρκικό διαστημικό πρόγραμμα στοχεύει κυρίως στο να αποσπάσει την προσοχή από τα επίγεια προβλήματα της κυβέρνησης. Ο δεύτερος λόγος αφορά στην αξίωση του Ερντογάν να συμβάλει, ώστε η Τουρκία να αναγνωριστεί διεθνώς ως ισχυρή δύναμη του μέλλοντος …. Ενδεχόμενη τουρκική προσελήνωση θα ήταν απόδειξη ότι ξεφεύγει από τη χρόνια θέση του αουτσάιντερ από οικονομικής άποψης”.
Στο άρθρο διευκρινίζεται ότι οι διαστημικές βλέψεις της Τουρκίας δεν είναι κάτι το νέο και ότι η χώρα μέσω της εταιρείας Delta V Space εργάζεται για ένα ασυνήθιστο υβριδικό κινητήρα πυραύλων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για ειρηνικούς και στρατιωτικούς σκοπούς. “Αλλά οι λεπτομέρειες δεν είναι τόσο σημαντικές” επισημαίνεται στο άρθρο.
“Για τον αναλυτή Κρίστιαν Μπράκελ ο κύριος στόχος του Ερντογάν είναι το 2023, εκατό χρόνια από την ίδρυση της τουρκικής δημοκρατίας, να παρουσιάσει σχέδια γοήτρου. Το 2023 θα πρέπει να γίνει κάτι σαν ορόσημο των επιτυχιών του σε πολιτικό επίπεδο, η απόδειξη ότι είναι άξιος κληρονόμος του ιδρυτή της δημοκρατίας Ατατούρκ ή ακόμη και ότι τον έχει επισκιάσει. Υπάρχει εδώ και χρόνια στρατηγική προετοιμασίας με κεντρικό γνώμονα: ό,τι είναι πιο μεγάλο και πιο ωραίο. Ανάμεσα σε αυτά συμπεριλαμβάνονται το νέο γιγαντιαίο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης, το σχεδιαζόμενο τεχνητό “κανάλι Istanbul“ στο Βόσπορο, αλλά κυρίως η ανάδειξη της Τουρκίας ανάμεσα στις 10 ισχυρότερες οικονομίες του κόσμου”.
Η Τουρκία χαίρει και πάλι επενδυτικής εμπιστοσύνης - σχεδόν
Από τα δημοσιεύματα του Σαββατοκύριακου επισημαίνουμε άρθρο για την τουρκική οικονομία στην έγκριτη Neue Zürcher Zeitung. Αναφέρεται στις αλλαγές που έκανε ο Τούρκος πρόεδρος τόσο στην ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών, όσο και στην Κεντρική Τράπεζα της χώρας του για να αντιμετωπίσει την κατρακύλα της τουρκικής λίρας. Το αποτέλεσμα κρίνεται θετικό σύμφωνα με τον αρθρογράφο της εφημερίδας, και οι επενδυτές φαίνεται να εμπιστεύονται και πάλι τα χρήματά τους στη χώρα.
Για να γίνει όμως αυτό χρειάστηκε ο νέος κεντρικός τραπεζίτης Νατσί Αγκμπάλ να απογαλακτιστεί από τον Ερντογάν και τις ανορθόδοξες θεωρίες του για ανάκαμψη της οικονομίας μέσω χορήγησης δανείων. “Και τα κατάφερε να ανακτήσει χαμένο έδαφος” επισημαίνει η εφημερίδα. “Από την ανάληψη των καθηκόντων του ο Αγκμπάλ δεν κατάφερε μόνο να σφίξει τα λουριά, αλλά να επιστρέψει και σε μια διαφανή πολιτική, σε σύγκριση με παλαιότερα, όπου ένα και μοναδικό επιτόκιο οδηγεί τη νομισματική πολιτική. Στις αγορές έγινε θετικά δεκτό. Φαίνεται ότι όλες οι πλευρές δείχνουν εμπιστοσύνη στον Αγκμπάλ ότι θα καταφέρει να δαμάσει τον πληθωρισμό και να σταθεροποιήσει την τουρκική λίρα”.
Κατά τον Ελβετό αρθρογράφο μπορεί οι επενδυτές να ανακάλυψαν και πάλι την Τουρκία, αλλά ο τουρκικός λαός δεν φαίνεται να δείχνει εμπιστοσύνη στην αλλαγή πορείας και φάνηκε από το ότι ελάχιστοι Τούρκοι άλλαξαν τις αποταμιεύσεις τους από δολάρια ή ευρώ σε τουρκικές λίρες, ενώ επιστροφή στη λεγόμενη “αποδολαριοποίηση” δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα.
“Η διάχυτη δυσπιστία είναι κατανοητή, γιατί πλειστάκις στο παρελθόν υποτιμήθηκαν μαζικά οι καταθέσεις σε τουρκική λίρα” σημειώνει η εφημερίδα. “Επιπλέον παραμένει ανοιχτό εάν ο πρόεδρος Ερντογάν με τις αλλοπρόσαλλες κινήσεις του δεν επιστρέψει ξαφνικά κάποια στιγμή στην πολιτική χαμηλών επιτοκίων και επιβάλλει δια της βίας αλλαγή πολιτικής. Για όλα αυτά η οικονομική ανάκαμψη παραμένει εύθραυστη. Πάνω από το ήμισυ των τραπεζικών αποθεμάτων της χώρας βρίσκονται σε ξένο νόμισμα. Όσο αυτό παραμένει, θα είναι πολύ δύσκολο για την Τουρκική Κεντρική Τράπεζα να υλοποιήσει τον δεύτερο στόχο της, που είναι η αποκατάσταση των αποθεμάτων της σε ξένο νόμισμα, τα οποία βρίσκονται σήμερα σε πολύ χαμηλό επίπεδο, γιατί τα προηγούμενα χρόνια έγιναν μαζικές πωλήσεις συναλλάγματος για την στήριξη της τουρκικής λίρας. Για να έχει όπλα για μελλοντικές κρίσεις η Κεντρική Τράπεζα ενδέχεται να κάνει το ίδιο, αλλά ρισκάρει μια νέα αποδυνάμωση της τουρκικής λίρας και αναθέρμανση του πληθωρισμού. Άρα, η ανάκαμψη σε σταθερές βάσεις βρίσκεται ακόμα μακριά”.