Η Μεγάλη Εβδομάδα των ορθόδοξων χριστιανών αποτελεί, αναμφίβολα, ορόσημο στον πόλεμο κατά του νέου κορονοϊού, καθώς σηματοδοτεί το πέρασμα της Ευρώπης στην επόμενη φάση και ένα μικρό βήμα προς την (νέα) «κανονικότητα». Είναι, άλλωστε, η πρώτη από την έναρξη της κρίσης η οποία δεν συνοδεύεται από ένα νέο κύμα περιοριστικών μέτρων αλλά, αντιθέτως, από το «άναμμα των μηχανών» – έστω και δοκιμαστικά, με πολλές προφυλάξεις και περιορισμούς – σε κάποιους κλάδους της οικονομίας και μερικές από τις συνήθεις δραστηριότητες της καθημερινής μας ζωής.
Στην Ιταλία, για του λόγου το αληθές, τη χώρα που έχει πληγεί περισσότερο από κάθε άλλη στην ήπειρό μας, την Τρίτη άρχισαν να επανελειτουργούν βιβλιοπωλεία, καταστήματα παιδικής ένδυσης και υπόδησης και ορισμένες ακόμη κατηγορίες επιχειρήσεων. Την ίδια ημέρα, στην Αυστρία, άνοιξαν ξανά τις πόρτες τους χιλιάδες εμπορικά καταστήματα, ενώ για τα εμπορικά κέντρα αυτό προβλέπεται να συμβεί στις 1 Μαΐου. Ανάλογο σήμα έχει δοθεί και στην Πολωνία, αρχής γενομένης στις 19 Απριλίου.
Στην δε Ισπανία, από την Δευτέρα, έχουν επαναληφθεί οι εργασίες στις κατασκευές και τη μεταποίηση – αν και εστιατόρια, μπαρ και δημόσιοι χώροι θα παραμείνουν κλειστά τουλάχιστον ως τις 26 Απριλίου. Όσο για τη Δανία, η κυβέρνηση της οποίας ήταν μια από τις πρώτες της Ευρώπης και του κόσμου που υιοθέτησαν εκτεταμμένα περιοριστικά μέτρα, θα γίνει την Τετάρτη η πρώτη χώρα που θα δοθεί το πράσινο φως για την σταδιακή επαναλειτουργία των σχολείων.
Η αλήθεια, βεβαίως, είναι πως δεν κινούνται όλες οι κυβερνήσεις προς την ίδια κατεύθυνση. Για του λόγου το αληθές, στη Γαλλία ο Εμανουέλ Μακρόν ανακοίνωσε ότι παρατείνει την ισχύ των μέτρων ως τις 11 Μαΐου. Αλλά και στο Ηνωμένο Βασίλειο, του οποίου η κυβέρνηση δεν είναι διατεθειμένη να ρισκάρει οτιδήποτε προτού επιστρέψει στα καθήκοντά του ο (ευρισκόμενος στο στάδιο της ανάρρωσης) Μπόρις Τζόνσον, ανακοίνωσε παράταση τουλάχιστον ως τις 7 του επόμενου μήνα.
Συντονιστείτε γιατί χανόμαστε
Αυτή ακριβώς η «διαφορά φάσης» με την οποία κινούνται οι χώρες της ΕΕ (αν και η Βρετανία είναι πλέον εκτός), σε συνδυασμό με το αλαλούμ που επικράτησε στα πρώτα στάδια της εμφάνισης του Covid-19 και την αντίδραση απέναντί του (μέχρι τα μέσα Φεβρουαρίου, οι περισσότεροι – συμπεριλαμβανομένου του ECDC – διεμήνυαν πως δεν τρέχει και τίποτα...) – αναγκάζουν την Κομισιόν να κάθεται κυριολεκτικά σε αναμμένα κάρβουνα. Και να απευθύνει μια μάλλον απεγνωσμένη έκκληση προς τους εταίρους να συντονιστούν, έστω και τώρα.
«Είναι καιρός να αναπτύξουμε μια καλά συντονισμένη στρατηγική εξόδου (...) ανάμεσα στα κράτη-μέλη, προκειμένου να αποφύγουμε αρνητικές επιπτώσεις σε επίπεδο διάδοσης (του ιού)», σημειώνει χαρακτηριστικά κείμενο εργασίας που έχει σταλεί προς τις πρωτεύουσες των εταίρων, μετά την διαπίστωση ότι κάποιες βιάζονται, προκειμένου να περιορίσουν την έκταση της καταστροφής στην οικονομία.
Η ανησυχία αυτή εκ μέρους της Κομισιόν (η οποία την περασμένη εβδομάδα αναγκάστηκε να αποσύρει άρον-άρον την πρότασή της για ενιαία διαδικασία εξόδου) δεν είναι αδικαιολόγητη. Κάθε άλλο. Πέρα από την δυσάρεστη εμπειρία της πρώτης φάσης – οι πλήρεις συνέπειες της οποίας δεν έχουν αποτιμηθεί ακόμη – είναι προφανές ότι η έλλειψη συντονισμού και η επικράτηση διαφορετικών προτύπων αυξάνει τον κίνδυνο είτε αναζωπύρωσης της πανδημίας τις επόμενες εβδομάδες είτε επανεμφάνισής της με ακόμη πιο επιθετικό και φονικό τρόπο από το ερχόμενο φθινόπωρο.
Τις επιφυλάξεις και ανησυχίες ενισχύει και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Στην τελευταία ανακοίνωση ου εκπροσώπου του από την Γενεύη, ο ΠΟΥ επισημαίνει πως, παρά την μείωση των νέων κρουσμάτων που καταγράφονται επισήμως σε ορισμένες χώρες, «είναι σίγουρο ότι δεν έχουμε ακόμη φτάσει στην κορύφωση».
ΗΠΑ: Δέκα πολιτείες κατά Τραμπ
Οφείλουμε να παραδεχτούμε, βεβαίως, ότι το αλαλούμ δεν συνιστά μια ευρωπαϊκή εξαίρεση, καθώς παρατηρείται και σε άλλες χώρες, με πρώτες και καλύτερες τις Ηνωμένες Πολιτείες. Εκεί, δηλαδή, όπου ο Ντόναλντ Τραμπ μπορεί να ισχυρίστηκε με στόμφο ότι αποτελεί αποκλειστικά δική του απόφαση το πότε θα δώσει την εντολή να πάρει ξανά μπροστά η μηχανή της αμερικανικής οικονομίας, όμως στην πράξη μια σειρά πολιτείες τον αμφισβητούν ευθέως και καταστρώνουν τα δικά τους σχέδια.
Στη Νέα Υόρκη, για παράδειγμα, η οποία βρίσκεται στο επίκεντρο της πανδημίας, ο κυβερνήτης Μάριο Κουόμο ήταν ξεκάθαρος: «Ακόμη και εάν (ο Τραμπ) με διέταζε να κάνω επανεκκίνηση με ένα τρόπο που θα έθετε σε κίνδυνο την δημόσια υγεία του λαού της πολιτείας μου, δεν θα το έκανα».
Ο ίδιος, μάλιστα, μαζί με τους (όλους Δημοκρατικούς, πλην εκείνου της Μασαχουσέτης) συναδέλφους του από άλλες εννιά πολιτείες – τρεις της Δυτικής Ακτής, συμπεριλαμβανομένης της Καλιφόρνια, καθώς και έξι της Ανατολικής, στις οποίες παράγεται το 38% του ΑΕΠ των ΗΠΑ – φέρονται να καταστρώνουν τα δικά τους σχέδια για τα επόμενα βήματα, αγνοώντας επιδεικτικά όσα λέει ο πρόεδρος της χώρας, μαζί φυσικά με τις απειλές του.
Τελικά, αυτός ο κορονοϊός αποδεικνύει πως δεν είναι όλοι μαζί...
