Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι πρότεινε σήμερα στο κοινοβούλιο της χώρας να διαλύσει το Συνταγματικό Δικαστήριο, το οποίο με αμφιλεγόμενη απόφασή του ακυρώνει ορισμένα μέτρα για την καταπολέμηση της διαφθοράς. Η ετυμηγορία του ήταν αιτία να βγουν στον δρόμο χίλιοι διαδηλωτές.
Στην προσπάθεια να ξεπεράσει μια από τις σοβαρότερες κρίσεις της προεδρίας του, ο Ζελένσκι υπέβαλε στο κοινοβούλιο ένα νομοσχέδιο το οποίο κηρύσσει «άκυρη» την απόφαση του Δικαστηρίου, λόγω της «σύγκρουσης συμφερόντων» των δικαστών και ταυτόχρονα «βάζει τέλος στις εξουσίες τους».
Το Συνταγματικό Δικαστήριο, στο οποίο είχαν προσφύγει περίπου 50 φιλορώσοι βουλευτές, ανακοίνωσε την Τετάρτη ότι ακύρωσε ένα μέρος των νόμων κατά της διαφθοράς, που εφαρμόζονταν εδώ και πολλά χρόνια, κρίνοντάς τους υπερβολικά αυστηρούς. Μεταξύ άλλων, ακυρώθηκε η διάταξη περί ποινικής ευθύνης των δημοσίων υπαλλήλων που κρίνονται ένοχοι για κατάθεση ψευδούς φορολογικής δήλωσης (αδίκημα που τιμωρείτο με δύο χρόνια φυλάκιση), απαγορεύτηκε η πρόσβαση σε όλες τις φορολογικές δηλώσεις που αναρτώνται στο διαδίκτυο και περιορίστηκαν οι εξουσίες της κρατικής υπηρεσίας που ήταν αρμόδια για τον έλεγχό τους.
Η απόφαση προκάλεσε σάλο στην Ουκρανία. Κατά την έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας, την Πέμπτη, ο Ζελένσκι την χαρακτήρισε «απειλή για την εθνική ασφάλεια». Απαίτησε να συνταχθούν νέα νομοσχέδια για την καταπολέμηση της διαφθοράς και να ερευνηθούν οι συνθήκες κάτω από τις οποίες ελήφθη η συγκεκριμένη απόφαση.
Ο επικεφαλής του Γραφείου του Προέδρου Άντριι Γέρμακ έκανε λόγο σήμερα για «εξωτερικές παρεμβάσεις» στο έργο του Δικαστηρίου, σε μια συνάντηση που είχε με τους πρεσβευτές των χωρών της G7, οι οποίοι την Πέμπτη είχαν εκφράσει ανησυχία για την απόφαση. «Ο πρόεδρος δεν θα σταματήσει τις μεταρρυθμίσεις και τον αγώνα κατά της διαφθοράς», τους διαβεβαίωσε ο Γέρμακ, υποσχόμενος ότι θα βρεθεί μια «λύση» σε αυτήν την κρίση η οποία έφερε στην επιφάνεια τη δυσλειτουργία του δικαστικού συστήματος της Ουκρανίας.
Η ακύρωση των νόμων κατά της διαφθοράς θα μπορούσε να οδηγήσει στη διακοπή της οικονομικής βοήθειας που λαμβάνει η Ουκρανία από τη Δύση. Η ΕΕ θα μπορούσε επίσης να τερματίσει την εξαίρεση από την υποχρέωση βίζας που απολαμβάνουν σήμερα οι Ουκρανοί πολίτες.
Σήμερα το πρωί περίπου 1.000 άνθρωποι, μεταξύ των οποίων και πολλοί ακτιβιστές κατά της διαφθοράς διαδήλωσαν έξω από το Συνταγματικό Δικαστήριο. «Οι περισσότεροι από τους υπεύθυνους θα κλέβουν ατιμώρητοι, θα λεηλατούν τον προϋπολογισμό και την Ουκρανία» αν ξηλωθούν οι νόμοι, σχολίασε η 28χρονη Ιρίνα Τσίμπα.
Ωστόσο ο πρόεδρος του Δικαστηρίου, Αλεξάντρ Τουπίτσκι, κατηγόρησε την προεδρία ότι προσπαθεί να φιμώσει τον θεσμό, υποστηρίζοντας ότι το νομοσχέδιο που κατατέθηκε περιλαμβάνει «ενδείξεις πραξικοπήματος». «Ο στόχος είναι να δημιουργηθεί ένα ουδέτερο, υπάκουο δικαστήριο», είπε.
Η αντιπολίτευση, μολονότι επέκρινε την απόφαση του Δικαστηρίου, κατήγγειλε επίσης και το προεδρικό νομοσχέδιο με το σκεπτικό ότι στο ουκρανικό Σύνταγμα δεν προβλέπεται η απόλυση δικαστών μέσω ψηφοφορίας στο κοινοβούλιο, ούτε ακύρωση της απόφασής τους με τον ίδιο τρόπο.
Aaron Chown/Pool Photo via AP
