Τι θα συμβεί αν οι Τούρκοι καταθέτες συνειδητοποιήσουν ότι οι τράπεζες δεν έχουν τα χρήματά τους; Αυτή είναι η μεγαλύτερη ανησυχία στο επόμενο επεισόδιο της κρίσης που βιώνει η Τουρκία καθώς η λίρα υποχωρεί στον απόηχο της νέας απομάκρυνσης κεντρικού τραπεζίτη, αναφέρει σε σημερινό του άρθρο το αμερικανικό περιοδικό Barron' s.
Εμπορικές τράπεζες της Τουρκίας όπως η Yapi Kredi, η Turkiye Garanti Bankasi και η Akbank, έχουν καταφέρει να επιβιώσουν από πολλαπλές μακροοικονομικές θύελλες. Όμως το κράτος άδειασε τα ταμεία τους πέρσι μέσω των σχεδόν υποχρεωτικών swaps, των δανείων δηλαδή που η κυβέρνηση σπατάλησε κατά τη διάρκεια της αποτυχημένης προσπάθειας να ενισχύσει την ισοτιμία της λίρας με 80 δισ. δολάρια.
Το γεγονός αυτό τις καθιστά ευάλωτες στο εύθραυστο σκηνικό που διαμορφώνεται μετά την καρατόμηση του Νάτσι Άμπαλ από τον Ερντογάν. Όχι μόνο αυτές αλλά και τις ευρωπαϊκές τράπεζες που τις στηρίζουν κεφαλαιακά. «Δεν είναι σίγουρος ότι το τραπεζικό σύστημα μπορεί να επιβιώσει από αυτό το έμφραγμα», σημείωσε ο Έντουαρντ Αλ-Χουσεινί, αναλυτής συναλλάγματος της Columbia Threadneedle Investments. «Ουσιαστικά δεν υπάρχουν καθόλου αποθεματικά», συμπληρώνει.
Οι Τούρκοι διατηρούν σχεδόν το 50% των οικονομιών τους σε σκληρά νομίσματα, τα οποία προσφέρουν προστασία έναντι υποτιμήσεων της τουρκικής λίρας, η οποία έχει χάσει τα 2/3 της αξίας της έναντι του δολαρίου την τελευταία πενταετία. Σε σχετικά φυσιολογικές συνθήκες, αυτό είναι καλό για όλους. Καθώς οι τράπεζες διαθέτουν στοιχεία ενεργητικού για να καλύψουν τα δάνειά τους σε δολάρια ή ευρώ.
Η κυβέρνηση Ερντογάν κατέστρεψε αυτόν τον ενάρετο κύκλο τα τελευταία χρόνια μέσω των συμφωνιών ανταλλαγής και μέσω της επιμονής του να χρησιμοποιεί τις τράπεζες για να ενισχύει την οικονομία με δάνεια. Οι χορηγήσεις δανείων αυξήθηκαν κατά 30% μόνο πέρσι. Ο κίνδυνος bank run είναι ορατός, σημειώνει ο Σάμι Μουαντί, επικεφαλής αναλυτής για τις αναδυόμενες αγορές της T. Rowe Price.
Οι τουρκικές τράπεζες είναι επίσης εκτεθειμένες σε επικίνδυνο βαθμό στην παγκόσμια αγορά κοινοπρακτικών δανείων, η οποία προσφέρει βραχυπρόθεσμη χρηματοδότηση. Είναι μία πηγή που μπορεί να κλείσει ερμητικά αν ο Ερντογάν επιβάλει capital controls, σημειώνει ο Αλ-Χουσεινί. «Αν η Credit Suisse ή η HSBC αποφασίσουν ξαφνικά να βγουν από τα κοινοπρακτικά δάνεια, τελείωσε», εκτιμά ο ίδιος.
