Ο πόλεμος για το Ναγκόρνο-Καραμπάχ του 2020 δεν φαίνεται να έχει τελειώσει.
Ο πρωθυπουργός της Αρμενίας, Νικόλ Πασινιάν κατηγόρησε το Αζερμπαϊτζάν για εισβολή τριών χιλιομέτρων σε αρμενικό έδαφος. Το συνοριακό επεισόδιο ωστόσο έχει πιο βαθιές προεκτάσεις.
Οι στρατιώτες του Αζερμπαϊτζάν εισέβαλαν σε βάθος τριών χιλιομέτρων σε αρμενικό έδαφος στις 12 Μαΐου, σύμφωνα με το Γιερεβάν. Το Μπακού ωστόσο, εξέδωσε μία γενική ανακοίνωση, αναφέροντας πως οι στρατιωτικές δυνάμεις τους κινούνται σε εδάφη του Αζερμπαϊτζάν.
Το ζήτημα είναι ασφαλώς περίπλοκο, καθώς δεν υπάρχει επίσημη συμφωνία για την χάραξη των συνόρων στην περιοχή. Η συμφωνία λήξης του πολέμου τον Νοέμβριο της περσινής χρονιάς σήμανε ένα νέο ξεκίνημα για την οριοθέτηση των συνοριακών γραμμών στην περιοχή.
Τι βλέπουμε σήμερα; Ουσιαστικά, το Αζερμπαϊτζάν δοκιμάζει τις διαθέσεις του διεθνούς και περιφερειακού συστήματος για το μέλλον της περιοχής. Τα εδαφικά κέρδη για το Μπακού από τις πολεμικές επιχειρήσεις του Νοεμβρίου πραγματοποιήθηκαν με την ουσιαστική αφωνία διεθνώς. Η ενίσχυση της Τουρκίας προς το Αζερμπαϊτζάν υπήρξε καθοριστικής σημασίας.
Τώρα βέβαια οι Ηνωμένες Πολιτείες ασχολήθηκαν αμέσως, τονίζοντας την ανάγκη για ηρεμία σε μία περιοχή που δεν έχει οριοθετηθεί, ενώ η Γαλλία ήταν πιο ξεκάθαρη, αναφέροντας πως δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν μπήκαν σε έδαφος της Αρμενίας, καλώντας τους να αποσυρθούν άμεσα.
Ωστόσο, τα βλέμματα όλων ήταν στραμμένα στη Μόσχα. Η Ρωσία ήταν η χώρα που ουσιαστικά εγγυήθηκε την κατάπαυση των εχθροπραξιών και την ειρήνευση στην περιοχή μετά τα περσινά γεγονότα.
Οι τελευταίες κινήσεις των αζερικών δυνάμεων πραγματοποιήθηκαν, όταν ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας βρισκόταν στο Μπακού. Λίγο μετά, η ανακοίνωση της Μόσχας, μετά από τις καταγγελίες της Αρμενίας, εμπεριείχε μία αναφορά για τα γεγονότα στα σύνορα, αλλά στην ουσία ήταν κατευναστική.
Ένας βασικός στόχος της Ρωσίας έχει επιτευχθεί. Από εκεί που ο Αρμένιος πρωθυπουργός Νικόλ Πασινιάν προσπαθούσε να ακολουθήσει μία περισσότερο ανεξάρτητη πορεία, έχει κατανοήσει πως εξαρτάται άμεσα από τις αποφάσεις του Κρεμλίνου.
Μετά από το συνοριακό επεισόδιο, ο Πασινιάν απεύθυνε γραπτό αίτημα στον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν για παροχή στρατιωτικής βοήθειας.
Το Αζερμπαϊτζάν έχει καταλάβει τη στρατιωτική αδυναμία της Αρμενίας. Άλλωστε, η οριοθέτηση στην περιοχή φαίνεται να γίνεται επί τόπου, με συνεννοήσεις των δύο πλευρών, οι οποίες είναι εν γνώσει των ειρηνευτικών δυνάμεων της Ρωσίας.
Η στρατιωτική παρουσία της Ρωσίας, μετά από τα αιτήματα της Αρμενίας, αποτελεί το βασικό ανάχωμα για το Αζερμπαϊτζάν. Γι’ αυτό και το Μπακού τονίζει πως θα πρέπει να σταματήσει η ρωσική ενίσχυση του αρμενικού στρατού.
Ποια μπορεί να είναι η επόμενη κίνηση του Μπακού; Υπάρχει μεγάλη ανησυχία πως ο απώτερος στόχος είναι ο πλήρης έλεγχος της χερσαίας σύνδεσης του Αζερμπαϊτζάν με τα εδάφη στο Ναχιτσεβάν, τα οποία ενώ του ανήκουν, χωρίζονται γεωγραφικά από εδάφη της Αρμενίας, ενώ συνορεύουν με το Ιράν και την Τουρκία.
Εφ' όσον συνδεθούν πλέον τα δύο εδάφη, το Αζερμπαϊτζάν θα συνδέεται μέσω ξηράς με τον μεγάλο σύμμαχό τoυ, την Τουρκία.
Το Αζερμπαϊτζάν σχεδιάζει να κατασκευάσει μια σιδηροδρομική γραμμή στον διάδρομο του Ζανγκιλάν με προορισμό την Τουρκία, μέσω του θύλακα του Ναχιτσεβάν, ενώ σύμφωνα με τη συμφωνία του Νοεμβρίου του 2020, το κύριο μέρος της σύνδεσης Αζερμπαϊτζάν και Ναχιτσεβάν θα περνάει από τα αρμενικά εδάφη και η Αρμενία θα πρέπει να παρέχει ασφαλή συγκοινωνιακή σύνδεση.
Ωστόσο, ο Αζέρος πρόεδρος, Ιλχάμ Αλίγιεφ, τονίζει πως ο έλεγχος των εδαφών του διαδρόμου Ζανγκιλάν που θα συνδέουν το Αζερμπαϊτζάν και το Ναχιτσεβάν ανήκουν στα ιστορικά δικαιώματα της χώρας του. Οι γενικές αναφορές που αφήνουν ανοικτό το ζήτημα, έχουν προκαλέσει την αντίδραση της Αρμενίας αλλά και την ανησυχία των Αρμενίων στην περιοχή. Η κατασκευή ενός σιδηροδρόμου βέβαια χρειάζεται χρόνο.
Μέχρι να ολοκληρωθεί, το Αζερμπαϊτζάν θα δείξει τις διαθέσεις του. Άλλωστε για τον Αλίεφ, ο χρόνος θεωρείται ο βασικός αντίπαλος του για τον έλεγχο της σύνδεσης των περιοχών.
