Του Γιάννη Μαντζίκου
Με την Τερέζα Μέι να αποτελεί ουσιαστικά παρελθόν από σήμερα, η βρετανική πολιτική σκηνή θα κινείται για τον επόμενο μήνα (τουλάχιστον) στους ρυθμούς, όχι του Brexit που είχε συνηθίσει τα τελευταία τρία σχεδόν χρόνια, αλλά σε αυτούς της διαδικασίας για την εύρεση του επόμενου αρχηγού του κόμματος των Συντηρητικών, ο οποίος θα είναι και ο επόμενος πρωθυπουργός.
H παραίτηση Μέι, η οποία είναι η δεύτερη αρχηγός των Συντηρητικών που παραιτείται λόγω Brexit μετά τον Ντέιβιντ Κάμερον το 2016, δεν κλείνει μόνο μια περίοδο κακών χειρισμών στο σημαντικότερο ίσως μεταπολεμικό ζήτημα για την Βρετανία αλλά και αποτελεί «θρυαλλίδα» εξελίξεων.
Αρχικά η διαδικασία έχει ως εξής, τα κομματικά όργανα θα συγκεντρώσουν μέσα στο ερχόμενο Σαββατοκύριακο τις τελευταίες υποψηφιότητες, που θα κατατεθούν επισήμως τη Δευτέρα. Μέχρι στιγμής, 11 βουλευτές διεκδικούν την αρχηγία των Τόρις. Στις 13 Ιουνίου οι βουλευτές του κόμματος θα ψηφίσουν, με όσους υποψηφίους δεν συγκεντρώσουν 5% των ψήφων να αποσύρονται. Οι επόμενοι γύροι της διαδικασίας θα πραγματοποιηθούν στις 18, 19 και 20 Ιουνίου, με τον υποψήφιο που θα λάβει τις λιγότερες ψήφους να αποσύρεται κάθε φορά. Οι τελευταίοι δύο υποψήφιοι θα διεκδικήσουν την επιστολική ψήφο των 160.000 μελών του κόμματος, με τον νικητή και επόμενο αρχηγό των Τόρις να ανακοινώνεται στις 22 Ιουλίου.
Σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής δεδομένα το μεγάλο «φαβορί» είναι ο πρώην Δήμαρχος του Λονδίνου, πρώην Υπουργός Εξωτερικών και εκ των βασικότερων υποστηρικτών του Brexit, Μπόρις Τζόνσον. Ο Τζόνσον έχει την υποστήριξη 41 βουλευτών (σε σύνολο 313), ο επίσης υποστηρικτής του Brexit, Υπουργός Περιβάλλοντος Μάικλ Γκόουβ 28, ο Υπουργός Εξωτερικών Τζέρεμι Χαντ 27, ο πρώην Υπουργός Brexit Ντόμινικ Ράαμπ 16, ο Υπουργός Υγείας Μάτ Χάνκοκ 11 και ο Υπουργός Εσωτερικών Σαγίντ Τζαβίντ 15. Την στήριξη τέλος 6 βουλευτών έχουν οι Ρόρι Στιούαρτ, Υπουργός Διεθνούς Ανάπτυξης και Έσθερ Μακβέι, πρώην Υπουργός Εργασίας.
Παρά το γεγονός ότι ο Τζόνσον προπορεύεται της κούρσας διαδοχής, αυτό δεν σημαίνει ότι θα γίνει σίγουρα αρχηγός, όπως σημειώνει τόσο το έγκυρο περιοδικό «Prospect» όσο και το «Economist». Το 2016 άλλωστε μετά την παραίτηση Κάμερον, ο Τζόνσον (και τότε) «φαβορί» είδε τις ελπίδες του να ψαλιδίζονται, όταν ο πρώην στενός του συνεργάτης Γκόουβ ανακοίνωσε την δική του υποψηφιότητα. Πέραν αυτών, οι βουλευτές των Συντηρητικών είναι αναγκασμένοι εκ των πραγμάτων να κάνουν τους δικούς τους υπολογισμούς, θέτοντας ερωτήματα όπως στο ποιος είναι ο καταλληλότερος για να κερδίσει τον Τζέρεμι Κόρμπιν στο ενδεχόμενο εκλογών, ποιος θα διεκδικήσει περισσότερα από τις Βρυξέλλες και ποιος θα περιορίσει την «επέλαση» του Νάιτζελ Φάρατζ και του Brexit Party. Ο Γκοούβ επιχειρηματολογεί για παράδειγμα πως εάν επιταχυνθεί η διαδικασία της εξόδου, ειδικά χωρίς συμφωνία, αυτό θα ισοδυναμεί με αέρα στα πανιά των Εργατικών, βγάζοντας τους από την (εξίσου) δύσκολη θέση στην οποία έχουν περιέλθει – αν και ξεκαθαρίζει ότι στο δίλημμα «Brexit χωρίς συμφωνία ή μη Brexit», θα επιλέξει το Brexit χωρίς συμφωνία.
Όποιος και να είναι ο νικητής θα πρέπει να αντιμετωπίσει τα δεδομένα τα οποία είναι αμείλικτα. Πρώτον, το Brexit παραμένει άλυτος γρίφος, δεύτερον οι Βρυξέλλες έχουν τονίσει ότι δεν αλλάζει η συμφωνία και τρίτον η διαιρετικη τομή στην πολιτική σκηνή της χώρας έχει μετατοπιστεί στο δίπολο Remainers και Leavers αντί του παραδοσιακού Συντηρητικοί-Εργατικοι.
