Ακμάζουσες κοινότητες παράκτιων πλασμάτων έχουν ανακαλυφθεί από επιστήμονες, συμπεριλαμβανομένων μικροσκοπικών καβουριών και ανεμώνων, που ζουν χιλιάδες μίλια μακριά από την αρχική τους κατοικία πάνω στα πλαστικά σκουπίδια του Great Pacific Garbage Patch - ενός στροβίλου σκουπιδιών 620.000 τετραγωνικών μιλίων στον ωκεανό μεταξύ Καλιφόρνιας και Χαβάης.
Σε μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Ecology & Evolution τη Δευτέρα, ομάδα ερευνητών αποκάλυψε ότι δεκάδες είδη παράκτιων ασπόνδυλων οργανισμών έχουν καταφέρει να επιβιώσουν και να αναπαραχθούν σε πλαστικά σκουπίδια που επιπλέουν στον ωκεανό εδώ και χρόνια.
Οι επιστήμονες δήλωσαν ότι τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι η πλαστική ρύπανση στον ωκεανό επιτρέπει τη δημιουργία νέων πλωτών οικοσυστημάτων από είδη που κανονικά δεν μπορούν να επιβιώσουν στον ανοιχτό ωκεανό.
Σε αντίθεση με τα οργανικά υλικά που αποσυντίθενται και βυθίζονται μέσα σε μήνες ή, το πολύ, σε λίγα χρόνια, τα πλαστικά απορρίμματα μπορούν να επιπλέουν στους ωκεανούς για πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, δίνοντας στα πλάσματα την ευκαιρία να επιβιώνουν και να αναπαράγονται στον ανοιχτό ωκεανό για χρόνια.
«Ήταν εκπληκτικό να δούμε πόσο συχνά υπήρχαν τα παράκτια είδη. Βρίσκονταν στο 70% των απορριμμάτων που βρήκαμε», δήλωσε στο CNN η Linsey Haram, επιστημονική συνεργάτης στο Εθνικό Ινστιτούτο Τροφίμων και Γεωργίας και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.
Οι επιστήμονες εξέτασαν 105 αντικείμενα πλαστικού που αλιεύθηκαν από το Great Pacific Garbage Patch μεταξύ Νοεμβρίου 2018 και Ιανουαρίου 2019. Εντόπισαν 484 θαλάσσιους ασπόνδυλους οργανισμούς πάνω στα συντρίμμια, που αντιστοιχούν σε 46 διαφορετικά είδη, εκ των οποίων το 80% βρέθηκε συνήθως σε παράκτιους βιότοπους.
Βρήκαν ωστόσο πολλά είδη ανοικτού ωκεανού. «Στα δύο τρίτα των συντριμμιών, βρήκαμε και τις δύο κοινότητες μαζί ... να ανταγωνίζονται για χώρο, αλλά πολύ πιθανόν να αλληλεπιδρούν με άλλους τρόπους», αναφέρουν.
«Πιθανόν να υπάρχει ανταγωνισμός για χώρο που είναι πολύτιμος στον ανοιχτό ωκεανό και τροφικούς πόρους - που είναι πιθανό να τρώνε ο ένας τον άλλον. Είναι δύσκολο να γνωρίζουμε τι ακριβώς συμβαίνει, αλλά έχουμε δει στοιχεία ότι ορισμένες από τις παράκτιες ανεμώνες τρώνε είδη του ανοιχτού ωκεανού, οπότε γνωρίζουμε ότι υπάρχει κάποια θήρευση μεταξύ των δύο κοινοτήτων", δήλωσε η ίδια.
Το πώς ακριβώς τα πλάσματα φτάνουν στον ανοιχτό ωκεανό και πώς επιβιώνουν εκεί παραμένει ασαφές.
Ωκεανοί από πλαστικό
Το Great Pacific Garbage Patch, το οποίο είναι διπλάσιο σε μέγεθος από το Τέξας, είναι η μεγαλύτερη συσσώρευση πλαστικού στους ωκεανούς στον κόσμο.
Η κηλίδα οριοθετείται από ένα τεράστιο γύρο - το μεγαλύτερο από τα πέντε τεράστια, περιστρεφόμενα κυκλικά ρεύματα στους ωκεανούς του κόσμου που τραβούν τα σκουπίδια προς το κέντρο και τα παγιδεύουν εκεί, δημιουργώντας μια δίνη σκουπιδιών.
Ωστόσο, είναι λάθος να θεωρούμε το Great Pacific Garbage Patch ως ένα νησί σκουπιδιών, δήλωσε στο CNN ο Matthias Egger, επικεφαλής των περιβαλλοντικών και κοινωνικών υποθέσεων του The Ocean Cleanup, ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού που αναπτύσσει τεχνολογίες για την απαλλαγή των ωκεανών από το πλαστικό.
Η πρωτοβουλία Ocean Cleanup εκτιμά ότι υπάρχουν περίπου 1,8 τρισεκατομμύρια κομμάτια πλαστικού που ζυγίζουν περίπου 80.000 τόνους. Η πλειονότητα του πλαστικού που βρέθηκε προέρχεται από την αλιευτική βιομηχανία, ενώ μεταξύ 10% και 20% του συνολικού όγκου μπορεί να αποδοθεί στο τσουνάμι της Ιαπωνίας το 2011.
Σύμφωνα με το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών (UNEP), ο κόσμος παράγει περίπου 460 εκατομμύρια τόνους πλαστικού ετησίως, αριθμός που - χωρίς επείγουσα δράση - θα τριπλασιαστεί μέχρι το 2060.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, μόνο το 9% περίπου των πλαστικών αποβλήτων ανακυκλώνεται, σύμφωνα με το UNEP. Μέχρι και το 22% όλων των πλαστικών απορριμμάτων κακοδιαχειρίζεται και καταλήγει ως σκουπίδια, με μεγάλες ποσότητες να καταλήγουν τελικά στους ωκεανούς.
Οι επιστήμονες έχουν προειδοποιήσει ότι υπάρχει μια «ταχεία και άνευ προηγουμένου» αύξηση της πλαστικής ρύπανσης των ωκεανών από το 2005.
Το Ocean Cleanup έχει κατασκευάσει ένα τεράστιο σύστημα συλλογής σκουπιδιών, ένα φράγμα σε σχήμα U με μια φούστα που μοιάζει με δίχτυ και κρέμεται κάτω από την επιφάνεια του νερού. Κινείται με το ρεύμα και συλλέγει τα ταχύτερα κινούμενα πλαστικά καθώς επιπλέουν.
Αλλά ο καθαρισμός είναι μόνο ένα μικρό μέρος της λύσης. Χωρίς επείγουσα πολιτική δράση, ο ρυθμός με τον οποίο τα πλαστικά εισέρχονται στους ωκεανούς θα μπορούσε να αυξηθεί κατά περίπου 2,6 φορές από τώρα έως το 2040.
Η Συνέλευση του ΟΗΕ για το Περιβάλλον ενέκρινε πέρυσι ένα ιστορικό ψήφισμα για τον τερματισμό της ρύπανσης από τα πλαστικά και τη δημιουργία της πρώτης παγκόσμιας συνθήκης για τη ρύπανση από τα πλαστικά μέχρι το 2024 - μια νομικά δεσμευτική συμφωνία που θα αφορά τον πλήρη κύκλο ζωής των πλαστικών, από την παραγωγή και το σχεδιασμό τους μέχρι τη διάθεσή τους.
