Του Γιάννη Μαντζίκου
Ο Τούρκος πρόεδρος έφθασε στην Ντόχα για να μετάσχει στην 5η σύνοδο της Στρατηγικής Επιτροπής Τουρκίας - Κατάρ, ύστερα από πρόσκληση του Εμίρη Ταμιμ Μπιν Χαμάντ αλ Θανί με τον οποίο έχουν αναπτύξει μια ιδιαίτερη σχέση και διατηρούν κοινή στάση απέναντι στο σύνολο σχεδόν του Αραβικού Κόσμου.
Η επίσκεψη Ερντογάν έρχεται μετά την εισβολή της Τουρκίας στη Συρία, η οποία δημιούργησε ένταση ανάμεσα στις δυο πλευρές και ειδικότερα ανάμεσα στα τηλεοπτικά κανάλια που στηρίζουν. Συγκεκριμένα, το κανάλι «Al Jazeera» άφησε αιχμές για την τουρκική επέμβαση στη Βορειοανατολική Συρία και ειδικότερα για την «ζώνη ασφαλείας» πού δημιουργήθηκε με στόχο την «εκκαθάριση των τρομοκρατών». Από την πλευρά της Άγκυρας το κανάλι «TRT» απάντησε με εκτενή ανάλυση του στην οποία συνέκρινε την κάλυψη του «Al Jazeera» με αυτή του Σαουδαραβικου Al «Arabiya», κάτι που οι Καταριανοί θεώρησαν προσβλητικό δεδομένου ότι οι σχέσεις τους με το Ριάντ είναι σχεδόν εχθρικές.
Παρά την «κακή» αυτή παρένθεση, τα τελευταία χρόνια Κατάρ και Τουρκία θεωρούνται ισχυρότατοι σύμμαχοι των οποίων οι απόψεις και οι πράξεις συμπίπτουν. Το καλοκαίρι του 2016 μετά το πραξικόπημα στην Τουρκία, το Κατάρ ήταν η πρώτη χώρα που έσπευσε να εκδηλώσει την στήριξη της για τον Ερντογάν ο οποίος έναν χρόνο αργότερα «ανταπέδωσε» καταδικάζοντας την επιβολή εμπάργκο εναντίον της Ντόχα από την Σαουδική Αραβία το Μπαχρέιν, την Αίγυπτος και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα με αφορμή τη στήριξη που φέρεται να παρέχει σε τρομοκρατικές οργανώσεις. Από την άλλη η σχέση της Άγκυρας με την Σαουδική Αραβία επιδεινώθηκε σφόδρα μετά τη δολοφονία του Σαουδάραβα δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι από Σαουδάραβες πράκτορες μέσα στο προξενείο της χώρας του στην Κωνσταντινούπολη τον Οκτώβριο του 2018.
Με αυτά τα δεδομένα και με βάση το ότι η Τουρκία διατηρεί στρατιωτική βάση στο Κάταρ, η σχέση ανάμεσα στις δυο χώρες έχει τα χαρακτηριστικά «αλληλεξάρτησης» τουλάχιστον σε επίπεδο περιφερειακών ισορροπιών. Του λόγου το αληθές δείχνουν και τα νούμερα. Σύμφωνα με στοιχεία του κρατικού στατιστικού ινστιτούτου της Τουρκίας, οι εξαγωγές προς το Κατάρ έφτασαν τα 1,1 δισεκατομμύρια δολάρια το 2018, αύξηση 69% σε σύγκριση με 650 εκατομμύρια δολάρια το προηγούμενο έτος. Την ίδια περίοδο, οι εξαγωγές του Κατάρ στην Τουρκία σημείωσαν άνοδο 27%, από 264 εκατ. Δολάρια σε 335 εκατ. Δολάρια. Ο συνολικός όγκος συναλλαγών ανήλθε σε 1,44 δισ. Δολάρια το 2018 και αναμένεται να αυξηθεί ακόμη φέτος.
Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι το 2018 εν μέσω κρίσης της οικονομίας της Τουρκίας ο Εμίρης του Κατάρ δώρησε ένα «αεροσκάφος-παλάτι» στον Ερντογάν για να του δείξει «αγάπη του και την εμπιστοσύνη του»...