Οι πρόσφατες διαδηλώσεις σε όλη τη Ρωσία σηματοδότησαν την "ενηλικίωση" ενός νέου αντιπάλου για το Κρεμλίνο: μιας γενιάς νεαρών ανθρώπων που δεν έχουν ως κινητήριο δύναμη την ανάγκη για σταθερότητα που ενδιέφερε τους γονείς τους, αλλά μία λαχτάρα για αλλαγή.
Χιλιάδες άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους της Ρωσίας και εκατοντάδες εξ αυτών συνελήφθησαν. Πολλοί ήταν έφηβοι που δεν έχουν αναμνήσεις από την προ Vladimir Putin εποχή, ο οποίος ανέλαβε την εξουσία πριν από 17 χρόνια.
Πρόσφατα χιλιάδες Ρώσοι διαδηλωτές διαμαρτυρήθηκαν για τη στάσιμη κατάσταση διαφθοράς που διαπερνά το πολιτικό σκηνικό της χώρας. Οι διαδηλωτές βγήκαν στους δρόμους σε περισσότερες από 90 πόλεις σε όλη τη χώρα, όχι μόνο στη Μόσχα και την Αγία Πετρούπολη. Οι αντιπολιτευόμενοι στη Ρωσία δεν έχουν τηλεοπτική κάλυψη, όμως αυτή η δημόσια προβολή τους έκανε “ορατούς”. Επιπλέον, στο στόχαστρό τους βρέθηκε μία "ρωσική ασθένεια" - η διαφθορά και η αδικία.
Η κινητήριος δύναμη πίσω από τις διαδηλώσεις διαμαρτυρίας ήταν ο Alexei Navalny, ένας 40χρονος ακτιβιστής που μάχεται τη διαφθορά και χρησιμοποιεί το διαδίκτυο για να διαδώσει το μήνυμά του, παρακάμπτοντας τα κρατικά ελεγχόμενα τηλεοπτικά κανάλια από τα οποία σχεδόν όλοι οι Ρώσοι μεγαλύτερης ηλικίας, ενημερώνονται. Η "σταυροφορία" του Alexei Navalny κατά του "κόμματος των απατεώνων και κλεφτών", όπως ο ίδιος το αποκαλεί, έχει ξεκινήσει εδώ και αρκετά χρόνια.
Το Κρεμλίνο και τα ελεγχόμενα από αυτό δικαστήρια έχουν επινοήσει κάθε απίθανη κατηγορία για να κρατήσουν τον Navalny μακριά από τις ρωσικές κάλπες - ιδίως αφού η μόνη του προεκλογική εκστρατεία το 2013 για δήμαρχος της Μόσχας, εμφάνισε το πολιτικό του ταλέντο.
Στον Navalny έχει απαγορευτεί η συμμετοχή του στις προεδρικές εκλογές του 2018, με μία χαλκευμένη καταδίκη για απάτη (η ποινή ανεστάλη, αποδεικνύοντας ότι ο σκοπός τους ήταν απλά να τον φιμώσουν όχι να τον φυλακίσουν, παρότι έμεινε στη φυλακή για κάποιες ημέρες επειδή διοργάνωσε τις πρόσφατες διαδηλώσεις χωρίς να έχει λάβει άδεια).
Όμως, παρά τις προσπάθειες του Κρεμλίνου τα τελευταία χρόνια, είναι δύσκολος στόχος επίθεσης και να κατηγορηθεί ως "μαριονέτα" της Δύσης. Δεν επικρίνει τον πρόεδρο Vladimir Putin για τις συνεχείς και αλαζονικές παρεμβάσεις του στις ΗΠΑ (τις οποίες οι Ρώσοι απολαμβάνουν). Όλοι στη Ρωσία είναι εθνικιστές, κατά μία έννοια, εκείνος όμως παρότι είναι ένας νατιβιστής, απέχει πολύ από κάποιον υπερ-εθνικιστή και δεν συγκαταλέγεται μεταξύ των νοσταλγών της ρωσικής αυτοκρατορίας.
Υποστηρικτές του Α. Navalny διαδηλώνουν ενάντια στη σύλληψή του
Ένα χρόνο πριν ο Putin διεκδικήσει την παραμονή του στον προεδρικό θώκο για τέταρτη θητεία, οι διαμαρτυρίες ήταν οι μεγαλύτερες που έχουν σημειωθεί στη χώρα από τις τελευταίες προεδρικές εκλογές το 2012.
Ο Putin ανέλαβε την εξουσία μετά τη δεκαετία του ''90, όταν διαλύθηκε η Σοβιετική Ένωση και εκατομμύρια άνθρωποι βρέθηκαν άποροι. Όμως οι νεαροί Ρώσοι που δεν θυμούνται αυτές τις εποχές, έχουν διαφορετικές προτεραιότητες από αυτές των λίγο μεγαλύτερών τους ηλικιακά, αναφέρει η πολιτική αναλύτρια Yekaterina Schulmann στο Reuters.
"Το πολιτικό καθεστώς μας είναι προσκολλημένο σε αυτό που αποκαλεί σταθερότητα, που είναι μια έλλειψη αλλαγής ", λέει. "Η πολιτική μηχανή θεωρεί ότι η καλύτερη προσφορά που μπορεί να κάνει στην κοινωνία είναι η εξής: ας διατηρήσουμε τα πάντα όπως είναι, για όσο τον δυνατόν περισσότερο".
"Οι νέοι έχουν ανάγκη από ένα μοντέλο για το μέλλον, σαφείς προοπτικές, κανόνες του παιχνιδιού που να τους αναγνωρίζουν ως δίκαιους και μία κοινωνική χείρα βοηθείας", λέει η Υ. Schulmann.
Ο Putin μπορεί να μην χάνει για την ώρα τον ύπνο του με την αυξανόμενη δημοτικότητα του Navalny γιατί δεν θεωρεί πως τον καθιστά απειλή για την προεδρία το 2018. Όμως ο Ρώσος πρόεδρος θα ''πρεπε να ανησυχεί για το κομμάτι αυτό της νεολαίας που δεν "τρώει" το σκηνοθετημένο αφήγημά του.
Οι πιθανότητες να υπάρξουν ριζικές πολιτικές αλλαγές στη Ρωσία μέσα στα επόμενα χρόνια είναι λίγες, όμως καθώς αλλάζει νοοτροπία η νεολαία, υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο να μην υιοθετήσει την πολιτική συμπεριφορά που έχει επιλέξει γι'' αυτήν ο V. Putin.
Επιμέλεια: Δανάη Μαραγκουδάκη
