Η πανδημία COVID-19 επηρεάζει δραματικά λειτουργία πανεπιστημιακών ιδρυμάτων ανά τον κόσμο με πολλούς τρόπους με βασικότερα χαρακτηριστικά όμως την απροθυμία εκατομμυρίων φοιτητών από την Ασία να σπουδάσουν μακριά από την ήπειρο τους και την έλλειψη πόρων.
Οι αρχές των ιδρυμάτων κυρίως στις ΗΠΑ και τη Βρετανία εκτιμούν πως οι εγγραφές ξένων φοιτητών θα είναι λιγότερες από τις αναμενόμενες αυτή τη χρονιά και καταβάλλεται κάθε δυνατή προσπάθεια για να αυξηθεί αυτός ο αριθμός.
Για παράδειγμα, στις ΗΠΑ οι αλλαγές που αφορούν στην απόκτηση βίζας θα παίξουν σημαντικό ρόλο στην εισροή ή μη νέων φοιτητών από το εξωτερικό. Μπορεί η κυβέρνηση Τραμπ να ανακάλεσε την απόφαση της να αφαιρέσει τις άδειες παραμονής των ξένων φοιτητών, των οποίων τα μαθήματα θα συνεχιστούν στα πανεπιστήμια μέσω τηλεκπαίδευσης λόγω του κορονοϊού. Ωστόσο εκατομμύρια φοιτητές και κυρίως οι οικογένειες τους εμφανίζονται τουλάχιστον διστακτικές στο ενδεχόμενο εγγραφής σε αμερικανικά πανεπιστήμια. Παράλληλα, την κατάσταση δυσκολεύει η πολιτική αναταραχή και οι διαφωνίες ανάμεσα σε Κογκρέσο και Λευκό Οίκο για την ενίσχυση των ιδρυμάτων.
Στη Βρετανία, περίπου 450.000 φοιτητές του εξωτερικού συμβάλουν συνολικά κατ' έτος 20 δις λίρες στην εθνική οικονομία. Η Ένωση Πανεπιστημίων και Κολεγίων εκτιμά ότι μπορεί να χαθούν ακόμα και 2.5 δις λίρες σε δίδακτρα λόγω κορονοϊου, εκ των οποίων 1.8 προέρχεται από ξένους φοιτητές. Το τελευταίο νούμερο αναδεικνύει ένα μεγάλο πρόβλημα για τα βρετανικά πανεπιστήμια, τα οποία εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τους λεγόμενους "overseas" φοιτητές, πολλοί εκ των οποίων είναι ασιατικής καταγωγής.
Σύμφωνα με υπολογισμούς του Russell Group, μιας άτυπης ομάδας των 24 μεγαλύτερων πανεπιστημίων της Βρετανίας, τα 2/5 των εσόδων τους προέρχονται από φοιτητές από χώρες της Ασίας. Επί παραδείγματι, ένας Βρετανός φοιτητής στο τμήμα της λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης πληρώνει 9.250 λίρες ετησίως, την ώρα που ένας Ασιάτης πληρώνει περίπου το τριπλό πόσο.
Στην ίδια κατεύθυνση, μια πρόσφατη έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature σε 200 πανεπιστημιακά ιδρύματα παγκοσμίως παρουσιάζει τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας στα ιδρύματα καθώς και το αβέβαιο μέλλον της ακαδημαϊκής έρευνας. Η μελέτη αποκαλύπτει πως τα ιδρύματα προκειμένου να ανταπεξέλθουν στη νέα πραγματικότητα σχεδιάζουν προσωρινή αργία για το 12% του ακαδημαικού και διοικητικού προσωπικό για τους επόμενους 6 μήνες , μόνιμη αργία για το 19% και περικοπή μισθού για το 12% των εργαζομένων.
Το 1/5 των ιδρυμάτων αναφέρει πως θα προβεί σε οριστική διακοπή συγκεκριμένου αριθμού συμβολαίων, ενώ το 1/4 αναμένει τις εξελίξεις για να καταλήξει στις σχετικές αποφάσεις.
Ο κλάδος που αναμένεται να υποστεί το βαρύτερο πλήγμα είναι οι νέοι ερευνητές. Το ίδρυμα Times Higher Education με έδρα το Λονδίνο που πραγματοποίησε τη συγκεκριμένη έρευνα χρησιμοποίησε δεδομένα από ιδρύματα σε 53 χώρες και 6 διαφορετικές ηπείρους.
Στις απαντήσεις που ελήφθησαν κατά τη διάρκεια της έρευνας τονίστηκε πως επιστήμες όπως η ιατρική και η βιολογία είναι εξαιρετικά δύσκολο να διδαχτούν διαδικτυακά, ενώ οι επιστήμες που αφορούν στα μαθηματικά και στους υπολογιστές είναι οι πιο εύκολες για διαδικτυακή εκπαίδευση.
Ο Τζο Τζόνσον, αδελφός του πρωθυπουργού της Βρετανίας που διετέλεσε Υπουργός Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, εξέφρασε τους προβληματισμούς του με άρθρο στην εφημερίδα Financial Times όπου μεταξύ άλλων ανάφερε οτι η πανδημία θα ενισχύσει την ανάγκη για σπουδές εξ αποστάσεως, έναν τομέα όπως που δεν καλύπτουν επαρκώς τα πανεπιστήμια της χώρας, όσο και αν αυτό φαντάζει περίεργο. Σύμφωνα με υπολογισμούς, μόνο πέντε από τα 24 πανεπιστήμια που αποτελούν την ομάδα "των ισχυρών" στη χώρα, διαθέτουν "ικανά" προγράμματα διαδικτυακών σπουδών.
Επιπρόσθετα, υπάρχει και ένα άλλο πρόβλημα, τα περισσότερα πανεπιστήμια της Βρετανίας δεν διαθέτουν τους πόρους για να προσαρμοστούν στη νέα πραγματικότητα. Η Ένωση Κολεγίων και Πανεπιστημίων υπολογίζει ότι απαιτούνται μερικά εκατομμύρια λίρες για να μπορεί να ένα ίδρυμα να προσφέρει ένα πλήρες πρόγραμμα σπουδών, ιδιαίτερα σε τομείς όπως η ιατρική που υπάρχουν εργαστήρια.
Προ μηνός μάλιστα, η βρετανική κυβέρνηση απέρριψε τα αιτήματα των αντιπρυτάνεων για οικονομική ενίσχυση. Τα πανεπιστήμια είχαν ζητήσει επιπλέον χρηματοδότηση για έρευνα ύψους 2,2 δισεκατομμυρίων λιρών ώστε αντισταθμίσουν τις απώλειες από την αναμενόμενη μείωση των φοιτητών από το εξωτερικό κατά την επόμενη ακαδημαϊκή χρονιά.