Η διπλωματία των ΗΠΑ, που υπέβαλε νέα, φιλόδοξη πρόταση για την ειρήνευση στο Αφγανιστάν στις αρχές στην Καμπούλ και στους Ταλιμπάν, κάλεσε χθες Δευτέρα να υπάρξει «επιτάχυνση» της διαδικασίας, εκτιμώντας ότι είναι «εφικτή» η επίτευξη «προόδου».
«Συνεχίζουμε να ενθαρρύνουμε τα μέρη να συμμετάσχουν με εποικοδομητικό τρόπο και με μια κάποια ζέση» στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις κυβέρνησης-ανταρτών που άρχισαν τον Σεπτέμβριο στη Ντόχα, δήλωσε στον Τύπο ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ο Νεντ Πράις.
«Είναι εφικτή αυτή τη στιγμή η επίτευξη προόδου, θέλουμε να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να διευκολύνουμε αυτή την πρόοδο», πρόσθεσε.
Το αφγανικό τηλεοπτικό δίκτυο Tolo News αποκάλυψε το Σαββατοκύριακο το περιεχόμενο επιστολής του επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Άντονι Μπλίνκεν, που ασκεί πίεση στην αφγανική κυβέρνηση να αποδεχθεί σχέδιο που προβλέπει τον σχηματισμό «νέας κυβέρνησης χωρίς αποκλεισμούς» — με άλλα λόγια, υπηρεσιακής κυβέρνησης στην οποία θα συμμετέχουν οι Ταλιμπάν. Θα ασκεί τα καθήκοντά της για μια μεταβατική κυβέρνηση στην οποία θα εφαρμόζεται πλήρης κατάπαυση του πυρός ώστε η χώρα να οδηγηθεί σε νέες εκλογές μετά την κατάρτιση νέου Συντάγματος.
Για να επιτευχθεί αυτό, ο αμερικανός ΥΠΕΞ πρότεινε να ξαναρχίσουν οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις «μέσα στις επόμενες εβδομάδες» στην Τουρκία, με την έναρξη ταυτόχρονα μιας περιόδου «μείωσης της βίας» για 90 ημέρες, ώστε να αποφευχθεί η έναρξη της επιλεγόμενης εαρινής επίθεσης των Ταλιμπάν.
Ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ, ο Τζο Μπάιντεν, θα κληθεί προσεχώς να αποφασίσει εάν θα τηρήσει την προθεσμία της 1ης Μαΐου για την απόσυρση των περίπου 2.500 αμερικανών στρατιωτικών που βρίσκονται ακόμη επί του πεδίου στο Αφγανιστάν, όπως όριζε το χρονοδιάγραμμα που ορίστηκε από τον προκάτοχό του Ντόναλντ Τραμπ στο πλαίσιο της συμφωνίας που υπέγραψε η Ουάσινγκτον με τους Ταλιμπάν πριν από έναν χρόνο.
Στην επιστολή του στον αφγανό πρόεδρο Άσραφ Γάνι ο Άντονι Μπλίνκεν τόνισε πως «όλες» οι επιλογές παραμένουν πάνω στο τραπέζι. Υιοθετώντας τόνο που η εφημερίδα New York Times χαρακτήρισε ασυνήθιστα ωμό, ελάχιστα διπλωματικό, ο αμερικανός ΥΠΕΞ προειδοποίησε ταυτόχρονα πως σε περίπτωση απόσυρσης των αμερικανικών στρατευμάτων, «η κατάσταση ως προς την ασφάλεια θα επιδεινωθεί» και οι Ταλιμπάν ενδέχεται να «καταγράψουν ταχύτατα εδαφικά κέρδη». Ο κ. Μπλίνκεν συμπλήρωσε, απευθυνόμενος στον αφγανό πρόεδρο «σας το λέω καθαρά για να καταλάβετε» την «επείγουσα φύση» του ζητήματος και τον «τόνο» της επιστολής.
Ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας θα επιδιώξει, σύμφωνα με το κείμενο, τα Ηνωμένα Έθνη να συγκαλέσουν τους ΥΠΕΞ και ειδικούς απεσταλμένους «της Ρωσίας, της Κίνας, του Πακιστάν, του Ιράν, της Ινδίας και των ΗΠΑ» προκειμένου να υπάρξει «ενιαία προσέγγιση όσον αφορά την υποστήριξη της ειρήνης στο Αφγανιστάν».
Ο Νεντ Πράις δεν θέλησε να σχολιάσει χθες την «ιδιωτική αλληλογραφία» του κ. Μπλίνκεν, αναγνώρισε πάντως ότι η Ουάσινγκτον «πρότεινε κάποιες ιδέες» για να «επιταχυνθεί η διαδικασία».
Στην Καμπούλ, οργισμένες αντιδράσεις
Ορισμένοι αφγανοί πολιτικοί δεν έκρυψαν την οργή τους για τον τόνο της επιστολής του Άντονι Μπλίνκεν.
Ο αφγανός αντιπρόεδρος Αμρουλά Σάλεχ τόνισε ότι η Ουάσινγκτον μπορεί να αποφασίσει για την τύχη των στρατιωτών της που υπηρετούν στο Αφγανιστάν, όχι να κρίνει τη μοίρα 35 εκατομμυρίων Αφγανών. «Αισθανόμαστε την ανάγκη να υπάρξει ειρήνη», αλλά η ειρήνη δεν μπορεί να είναι «υπαγορευμένη», τόνισε. «Δεν θα αποδεχθούμε να παραδοθούμε».
Ο κοινοβουλευτικός Αρίφ Ραχμάνι πήγε ακόμη πιο μακριά, μιλώντας για «διαταγές» από πλευράς της Ουάσινγκτον και «απειλητική επιστολή» στον πρόεδρο.