Είκοσι έξι χρονών είναι ο νεαρός που μίλησα, πτυχίο έχει, δουλίτσα έχει, κανονική δουλειά ψάχνει, κοπέλα έχει, οικογένεια δεν τον βλέπω να σχεδιάζει, πολιτικά δεν θα τον έλεγα ούτε φανατικό, ούτε αριστερόστροφο, ούτε νεοφιλελευθερίζοντα. Ένα μεσαίο τυπικό παλικάρι της σημερινής Ελλάδας και της Αθήνας, που ψάχνει έναν δρόμο, αυτό ακριβώς είναι. Τον ξέρω από μικρό, πλην τον είδα ξαφνικά πολύ τσαντισμένο. «Γιατί έτσι βρε παιδάκι μου;» τον ρώτησα.
Να σας τα γράψω, όπως μου τα έθεσε; «Διότι, κύριε Δημήτρη, δεν ξέρω πως διάολο το φτιάξατε το συστηματάκι εσείς οι μεγαλύτεροι, αλλά εμείς οι νεότεροι νιώθουμε καταδικασμένοι από τότε που θυμόμαστε τον κόσμο. Φτώχεια, κρίση, ταλαιπωρία, lockdown, πληθωρισμοί και πάει λέγοντας. Τώρα θα σκοτωνόμαστε κιόλας μόλις μπούμε σε κανένα τρένο; Ε όχι.»
Η νοητή αυτή γραμμή που οδηγεί στην οργή του, όπως μου την περίγραψε, ούτε 100% λογική είναι αλλά ούτε και παράλογη μπορείς να την πεις. Και εν πάσει περιπτώσει δεν έχει σημασία πως την κρίνω εγώ, αλλά πως βλέπει το πράγμα εκείνος. Διότι εγώ βρίσκομαι στη δύση του εργασιακού μου βίου και της πολιτικοκοινωνικής μου ενασχόλησης, εκείνος είναι μόλις στην αρχή. Σαν να λέμε, εγώ τα ‘φαγα σχεδόν τα ψωμιά μου, εκείνος όμως βρίσκεται μπροστά στη σκάφη με το αλεύρι και τώρα ετοιμάζεται να ζυμώσει. Το τι θα ζυμώσει λοιπόν, έχει σημασία και για τον ίδιο και για τη χώρα.
Από τον νεαρό και τη νεαρή δεν μπορούμε να έχουμε την απαίτηση να διαθέτει τη δική μας εγκαρτέρηση, ούτε να σκέφτεται με τα δικά μας βιώματα. Εμείς ξέρουμε ότι σε πολλούς τομείς ως γενιές τα κάναμε σαλάτα, αλλά ξέρουμε επίσης ότι μπροστά στην κακομοιριασμένη χώρα που παραλάβαμε, κάναμε και μερικά πολύ αξιόλογα άλματα. Ξέρουμε επίσης ότι η ζωή των ανθρώπων και των εθνών είναι μια διαρκής εναλλαγή επιτυχιών και απογοητεύσεων. Οι νεότεροι ούτε τα ξέρουν αυτά, ούτε έχει νόημα να τα απαιτούμε απ’ αυτούς.
Άρα το μόνο που μένει, είναι να καταφέρουμε να κόψουμε αυτή τη γραμμή που έχει ο 26άρης στο κεφάλι του. Να τον πείσουμε ότι αυτά που έχει να ζήσει από δω και μπρος, δεν θα είναι μια συνέχεια όσων έζησε. Ότι η μελλοντική του ζωή σ’ αυτό τον τόπο μπορεί να είναι σαφώς καλύτερη απ’ αυτήν με την οποία μεγάλωσε. Μπορούμε να το κάνουμε; Αν ναι, κάτι μπορεί να γίνει. Αν όχι, τα εξοργισμένα αυτά παιδιά θα πληγώσουν την χώρα και τον εαυτό τους. Εμάς δεν μπορούν και δεν πρόκειται να μας αγγίξουν, αλώβητοι είμαστε. Αλλά αυτό είναι το ζητούμενο;