Το ‘χω διηγηθεί αρκετές φορές από τηλεοράσεως και πάντα γελώ όταν το θυμάμαι. Δε φανταζόμουν όμως ότι σχεδόν μισό αιώνα μετά, θα το ξανάβρισκα μπροστά μου με άλλα ονόματα και άλλους πρωταγωνιστές, αλλά πάντα χαριτωμένα επίκαιρο. Το 1980 λοιπόν (τι θυμάμαι τώρα, θα πείτε), εμείς στην τότε αριστερο - ριζοσπαστική νεολαία του ΠΑΣΟΚ, βλέποντας ότι το Κίνημα πήγαινε για μεγάλη νίκη στις εκλογές που θα γίνονταν το 1981, είχαμε φαγωθεί να …μη νικήσουμε. Ναι μάλιστα, όπως το διαβάζετε. Να μη νικήσουμε.
Τι μας είχε πιάσει και παρακαλούσαμε για ήττα; Διότι, λέγαμε, ότι ως σοσιαλιστικό Κίνημα θα κερδίζαμε μεν τις εκλογές και θα διώχναμε τη Δεξιά απ’ την κυβέρνηση, αλλά επειδή ως κόμμα δεν είχαμε φτιάξει ένα ακριβές και αξιόπιστο κυβερνητικό πρόγραμμα σοσιαλιστικής μετάβασης, θα παίρναμε την εξουσία και μετά …δε θα ξέραμε τι να την κάνουμε. Οπότε, διατεινόμασταν με τον νεανικό μας ξερολισμό, θα αποτύγχανε η απόπειρα οικοδόμησης του ελληνικού σοσιαλισμού και θα χανόταν αυτή η ιστορική ευκαιρία με μια ακόμα στρατηγική ήττα του λαϊκού κινήματος.
Η δεύτερη (και ακόμα χειρότερη πιθανότητα) ήταν να πάρουμε ως ΠΑΣΟΚ την εξουσία, αλλά δίχως μελετημένο πρόγραμμα μετάβασης στον σοσιαλισμό, θα αναλωνόμασταν σε μια διαχείριση του καπιταλισμού που θα μας ενσωμάτωνε σταδιακά απομειώνοντας την αριστερή συνείδηση μας και αποξηραίνοντας τη σοσιαλιστική ψυχή μας. Κοντολογίς, λέγαμε αυτά που λέει και σήμερα ένα ικανό κομμάτι του Σύριζα, του οποίου ο μέγας φόβος είναι μην τυχόν και στον αγώνα για νέα ηγεσία, προσπαθώντας να προσεγγίσουν το Κέντρο καταντήσουν και οι ίδιοι …Κεντρώοι.
Εμείς τότε είχαμε βρει την ευφάνταστη λύση, να μην πάρουμε την εξουσία (ακόμα κι αν μας ην έδινε ο λαός) μέχρι να φτιάξουμε πρόγραμμα. Στέλναμε μάλιστα εσωκομματικά υπομνήματα στον Πρόεδρο, στα οποία του εξηγούσαμε τις αριστερές μας ανησυχίες και τους σοσιαλιστικούς μας φόβους. Δεν πήραμε ποτέ απάντηση, αν και μπορώ να φανταστώ τα τρανταχτά γέλια στα οποία θα ξεσπούσε ο Ανδρέας διαβάζοντας (αν έφταναν ποτέ ως εκεί) τις νεανικές μας ασυναρτησίες. Για φανταστείτε έναν Παπανδρέου να βρίσκεται μπροστά σε μια νίκη του 48% και να λέει «α, δεν τη θέλω, γιατί δεν έχω φτιάξει καλό πρόγραμμα σοσιαλιστικής μετάβασης». Μεγάλη πλάκα.
Αυτό όμως που ποτέ δεν έκανε ο Ανδρέας, να μας βάλει δηλαδή κάτω και να μας αρχίσει τις σφαλιάρες, το ‘κανε μια φορά ο συγχωρεμένος ο Βαγγέλης ο Γιαννόπουλος. Αψύς και ολίγον άγαρμπος ο Βαγγέλης, δεν ήταν ούτε τόσο ελαστικός ούτε τόσο μεγαλόψυχος και υπομονετικός όσο ο Ανδρέας, απέναντι στην πιτσιρικαρία και στην αριστεροσύνη. Σε μια κομματική διαδικασία στην οποία παραβρισκόταν λοιπόν, αφού άκουσε καμιά εικοσαριά από μας να παίρνουμε τον λόγο και να φωνάζουμε «που πάμε δίχως πρόγραμμα» και «να μην παγιδευτούμε από το εκλογικό αποτέλεσμα» και άλλα τρελά παρόμοια, ο Βαγγέλας τα πήρε στο κρανίο, πετάχτηκε πάνω, άρπαξε το μικρόφωνο και είπε.
«Αμάν πια εσείς οι νεολαίοι. Φαγωθήκατε… δεν έχουμε πρόγραμμα και δεν έχουμε πρόγραμμα… τι είναι αυτά που λέτε; Φυσικά και έχουμε πρόγραμμα…» Τον κοιτάξαμε κατάπληκτοι διότι τα κομματικά κείμενα τα ξέραμε καλά. «Ποιο πρόγραμμα σύντροφε Βαγγέλη;» του φωνάξαμε, «ποιο είναι;». Και τότε ο υπέροχος Βαγγέλης Γιαννόπουλος, με μια μεγαλόπρεπη κίνηση των χεριών του, μας αποστόμωσε. «Θα βγούμε στη εξουσία και θα δούμε τι θα κάνουμε. Αυτό είναι το πρόγραμμα μας.» Και για να μη μας αφήσει κανένα περιθώριο αντίδρασης, συμπλήρωσε. «ας το διάλο πια με τις μουρμούρες σας… έπρεπε να σας είχα εγώ την Κατοχή στο ΕΑΜ να μου λέτε τέτοια, να σας έδειχνα…»
