Black Box: Τι θα γίνει με τα 12 τρισ. των καταθέσεων;

Με τα αποτελέσματα των τραπεζών να ολοκληρώνονται την Παρασκευή με την Εθνική Τράπεζα, η συζήτηση περιστρέφεται γύρω από τα κόκκινα δάνεια και τις τιτλοποιήσεις. Όμως η στήλη θα σταθεί στο γεγονός ότι οι καταθέσεις στις τέσσερις μεγάλες ελληνικές τράπεζες αυξήθηκαν κατά περίπου 15 δισ. ευρώ (μένει να δούμε τα στοιχεία της ΕΤΕ για το συνολικό ύψος) μέσα στο 2020. Πρώτη η Eurobank ανακοίνωσε αύξηση των καταθέσεων κατά 2,4 δισ. ευρώ, ακολούθησε την περασμένη εβδομάδα η Τρ. Πειραιώς η οποία έκανε λόγο για αύξηση κατά 5 δισ. ευρώ, ενώ χθες η Alpha Bank ανακοίνωσε αύξηση καταθέσεων κατά 3,6 δισ. ευρώ.

Γιατί τα λέμε όλα αυτά; Όχι μόνο για να αντλήσουμε λίγη αισιοδοξία από την προσδοκία ότι μέρος αυτών των αποταμιεύσεων θα πέσει στην κατανάλωση ή σε επενδύσεις και θα τονώσει την ανάκαμψη, αλλά για αναδείξουμε ένα θέμα που δεν έχει μόνο ελληνικό αλλά και πανευρωπαϊκό ενδιαφέρον. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας και εξαιτίας των περιορισμών, νοικοκυριά και επιχειρήσεις έβαλαν στην άκρη χρήματα. Στην Ευρώπη καταγράφεται ο υψηλότερος ρυθμός αποταμίευσης εδώ και πάρα πολλά χρόνια με αποτέλεσμα για πρώτη φορά στην ιστορία οι καταθέσεις νοικοκυριών και επιχειρήσεων στην Ευρώπη να ξεπεράσουν τα 12 τρισ. ευρώ!

Επανέρχεται έτσι στο προσκήνιο το θέμα της πανευρωπαϊκής εγγύησης των καταθέσεων, αν και στην Ελλάδα απέχουμε πια έτη φωτός από κινδύνους του παρελθόντος. Δυστυχώς, στο συγκεκριμένο πεδίο η Ευρώπη έχει δείξει τα γνωστά αργά αντανακλαστικά. Έχουν περάσει 6 ολόκληρα χρόνια από την πρόταση της Κομισιόν για το Ευρωπαϊκό Σύστημα Εγγύησης Καταθέσεων (EDIS) και βρισκόμαστε στο… πουθενά.

Τα προηγούμενα χρόνια η Γερμανία είχε θέσει ως κόκκινη γραμμή τη μείωση των κόκκινων δανείων, με τη λογική ότι δεν μπορεί να υπάρξει κοινή ανάληψη κινδύνων όταν χώρες όπως η Ελλάδα, η Ιταλία και η Πορτογαλία, δεν έχουν θέσει υπό έλεγχο τα NPEs στους τραπεζικούς ισολογισμούς. «Γιατί ο Γερμανός φορολογούμενος να αναλάβει τον κίνδυνο μιας τράπεζας σε άλλη χώρα που είναι πνιγμένη στα κόκκινα δάνεια;» ήταν η δικαιολογία.

Τώρα με την πανδημία, το project κινδυνεύει όχι μόνο να πάει πίσω λόγω των έκτακτων συνθηκών αλλά να εγκαταλειφθεί. Τον Νοέμβριο του 2020 ο επικεφαλής του SSM, Αντρέα Ενρία, παραδέχθηκε ότι η ολοκλήρωση του EDIS απέχει ακόμη πολλά χρόνια και πολύ δύσκολα θα ολοκληρωθεί έως το 2023.

Έτσι λοιπόν, μπορεί οι ελληνικές τράπεζες να μειώσουν τα κόκκινα δάνεια σε μονοψήφιο ποσοστό το 2021, όμως μην περιμένετε να δούμε ένα πανευρωπαϊκό μηχανισμό που θα εγγυάται με τον ίδιο τρόπο τις καταθέσεις σε όλες τις χώρες της Ε.Ε. Οι καταθέσεις βέβαια είναι εγγυημένες έως του ποσού των 100.000 ευρώ αλλά σε εθνικό επίπεδο.

Πριν λίγες ημέρες ο αντιπρόεδρος της ΕΚΤ, Λουίς ντε Γκίντος, δήλωσε ότι οι χώρες-μέλη συζητούν για ένα υβριδικό σύστημα που θα αποτελέσει το μεταβατικό στάδιο μέχρι να υπάρξει συμφωνία για το EDIS. Με βάση το υβριδικό σύστημα οι χώρες που έχουν ανάγκη να καλύψουν καταθέσεις θα δέχονται στήριξη σε ρευστότητα μέσω δανείων. Αλήθεια, πως δεν το είχαμε σκεφτεί; Μάλλον δεν υπάρχει καμία διάθεση αμοιβαιοποίησης των κινδύνων εκτός και αν γίνουμε όλοι Γερμανία και Ολλανδία.


---

-Αν δεν είναι κοινωνικά δίκαιη μεταρρύθμιση το σχέδιο του υπουργού Εργασίας Κωστή Χατζηδάκη να αναθέσει outsourcing υπηρεσίες του ΕΦΚΑ στον ιδιωτικό τομέα (δικηγόροι, λογιστές κλπ) για την ταχύτερη απονομή των συντάξεων, τότε τι είναι; Αν δεν είναι αυτό το σχέδιο μια φιλελεύθερη προσέγγιση εναντίον της αβελτηρίας που κατατρύχει πολλές δημόσιες υπηρεσίες, ή ακόμη και της αδυναμίας τους να διεκπεραιώσουν εγκαίρως τις εντελώς απαραίτητες υπηρεσίες, τότε τι είναι;

Αν κάτι δεν αξίζει για το σχέδιο Χατζηδάκη, αυτό είναι η ψευδής κριτική περί «ιδιωτικοποίησης των συντάξεων».

Αν κάτι, επίσης, δεν είναι λύση, είναι οι προσλήψεις εκατοντάδων μόνιμων δημοσίων υπαλλήλων για μια προσωρινή δουλειά. Υπαλλήλους οι οποίοι θα πληρώνονται μετά για μια ολόκληρη ζωή από το κράτος για να βάζουν σφραγίδες μέχρι να πάρουν τη δική τους σύνταξη.

Αυτή τη στιγμή εκκρεμεί η απονομή 155.000 συντάξεων σε δικαιούχους που τις περιμένουν πως και πως. Το πρόβλημα των ανθρώπων που τις δικαιούνται δεν είναι ποιος θα τις εγκρίνει, αλλά κάποτε κάποιος να τις εγκρίνει.

Όλα τα υπόλοιπα είναι για να ρίχνουν νερό στο μύλο των κρατιστών.

---

-Μέχρι να φθάσει η 7η Απριλίου οπότε η Γενική Συνέλευση της Πειραιώς θα οριστικοποιήσει τους όρους της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου, όλα είναι ανοικτά για τη συμμετοχή του ΤΧΣ, και των εγχώριων παλαιών μετόχων.

Ο υπουργός Οικονομικών Χρ. Σταϊκούρας σε μία σιβυλλική αποστροφή του λόγου του αναφερόμενος στη συμμετοχή του ΤΧΣ στην αύξηση, είπε χθες στη Βουλή «…να δούμε πως θα πάει…»

Η αλήθεια είναι πως στην εξίσωση υπάρχουν πολλές άγνωστες παράμετροι. Μια από αυτές είναι πως δεν γνωρίζουμε επίσημα -παρότι ξεκάθαρα προς αυτή την κατεύθυνση κινείται η διαδικασία- αν τελικά θα δοθεί η δυνατότητα στους εγχώριους παλαιούς μετόχους να μετάσχουν με το σύνολο των δικαιωμάτων τους στην αύξηση κεφαλαίου ώστε να διατηρήσουν αμετάβλητο το ποσοστό τους εφόσον το θελήσουν. Πηγές που γνωρίζουν την εξέλιξη των διεργασιών τονίζουν ότι για τους παλιούς εγχώριους είναι ξεκάθαρο ότι θα συμμετέχουν με βάση το συνολικό ποσοστό που τους αναλογεί (περί το 10%) ανάλογα με τις μετοχές που κατέχουν. Μια άλλη παράμετρος είναι το ενδιαφέρον θα εκδηλωθεί για συμμετοχή στην ΑΜΚ, το discount κλπ.

Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα της αύξησης, αυτό που προκύπτει είναι ότι, όσο πιο υψηλή είναι η τιμή που αυτή θα γίνει τόσο λιγότερα κεφαλαία θα πρέπει να διαθέσει το ΤΧΣ προκειμένου να διατηρήσει τη θέση του στο μετοχικό κεφάλαιο της Τράπεζας.

Το ερώτημα που ακόμη δεν έχει απαντηθεί είναι «ποια είναι αυτή η θέση». Στην Κυβέρνηση ακόμη δεν έχουν καταλήξει για το αν η συμμετοχή του ΤΧΣ θα πρέπει να υποχωρήσει, ή όχι, κάτω από το επίπεδο της καταστατικής μειοψηφίας του 33,3%, όπως τουλάχιστον μέχρι σήμερα θεωρείται και το πιο πιθανό.

Αν υποθέσουμε ότι προκριθεί η συμμετοχή του ΤΧΣ να κρατηθεί στο 33% τότε το Ταμείο θα πρέπει να διαθέσει από 228 έως 312 εκατ. ευρώ, με την παραδοχή ότι η αύξηση θα κρατηθεί στο 1 δισ. ευρώ.

Μιλώντας με ενδεικτικά παραδείγματα:

-Αν η αύξηση γίνει στα 4,95 ευρώ το ΤΧΣ θα πρέπει να επενδύσει 228 εκατ. ευρώ (πολύ ευνοϊκό σενάριο με δεδομένο ότι τιμή στο ταμπλό προσαρμοσμένη έκλεισε χθες στα 7,9 ευρώ)

-Αν γίνει στα 3,3 ευρώ το ΤΧΣ θα πρέπει να διαθέσει 280 εκατ. ευρώ.

-Στο ακραίο σενάριο που η αύξηση πραγματοποιηθεί στο 1 ευρώ το ΤΧΣ θα πρέπει να συμμετάσχει με περίπου 312 εκατ. ευρώ.

Όπως κι αν έχουν τα πράγματα μπορούμε να πάρουμε ως δεδομένο πως μέχρι τις 7 Απριλίου υπάρχει αρκετός δρόμος μπροστά.

---


Στα χρηματιστηριακά της Πειραιώς, πολύ μεγαλύτερο θόρυβο από τα τεράστια σκαμπανεβάσματα της μετοχής προκαλεί η κατάσταση που επικρατεί με τα παράγωγα.

Χθες στον απόηχο των προσδοκιών ότι θα δοθεί η δυνατότητα στους παλαιούς μετόχους να μετάσχουν με το σύνολο των δικαιωμάτων τους στην αύξηση κεφαλαίου ώστε να διατηρήσουν αμετάβλητο το ποσοστό τους, το παράγωγο λήξης Ιουνίου έκλεισε με απώλειες 10,74% στα 0,3240 ευρώ με ιστορικά υψηλό όγκο 60.000 συμβολαίων, ενώ η μετοχή κατέγραψε άνοδο 12,38% στα 0,4810 ευρώ.

Τεράστιο, πάντως, το discount μεταξύ των δύο αξιών καθώς αγγίζει το 33%.

Η στήλη αναρωτιέται τι θα ήταν καλύτερο. Να συνεχίσει να διαπραγματεύεται το παράγωγο; Να είχε εκκαθαριστεί εξ αρχής -με την ανακοίνωση της αύξησης- η σειρά Ιουνίου για την Πειραιώς και να άνοιγε νέα μετά την ΑΜΚ, ή να λήξει μια μέρα πριν την ΑΜΚ και να δημιουργηθεί νέο συμβόλαιο με τις νέες τιμές;


---

Η ενημέρωση των διεθνών αναλυτών χτες για τα οικονομικά αποτελέσματα της Αlpha Bank το 2020, επιβεβαίωσε τις εκτιμήσεις τους ότι δεν προκύπτει ανάγκη αύξησης μετοχικού κεφαλαίου, μιας και η τράπεζα έχει ήδη δρομολογήσει την πορεία της προς την πλήρη εξυγίανση του ισολογισμού της και με εφόδιο την υψηλή κεφαλαιακή της επάρκεια είναι σε θέση να σχεδιάζει την αυτοδύναμη αντιμετώπιση των κόκκινων δανείων, προς ανακούφιση προφανώς των μετόχων της.

Το πρώτο σκέλος αυτής της πορείας αφορά την αξιοποίηση της υψηλής κεφαλαιακής της επάρκειας, η οποία σημειωτέον διατηρείται πάνω από τις εποπτικές απαιτήσεις, μετά την ολοκλήρωση του Galaxy, το οποίο υπενθυμίζουμε ότι περιλαμβάνει την πώληση της τιτλοποίησης ύψους 10,8 δισ.ευρώ και του 80% της θυγατρικής εταιρείας διαχείρισης απαιτήσεων Cepal, με παράλληλη αποκλειστική συμφωνία για τη διαχείριση του χαρτοφυλακίου των υφιστάμενων ΜΕΑ.

Το δεύτερο σκέλος αφορά τον προγραμματισμό τριών νέων projects, ύψους 3,3 δισ. ευρώ. Πρόκειται για τις νέες πωλήσεις χαρτοφυλακίων κόκκινων δανείων, το Project Orbit, ύψους 900 εκατ. ευρώ στην Ελλάδα και το Project Sky ύψους 400 εκατ. ευρώ στην Κύπρο και τη νέα τιτλοποίηση Cosmos ύψους 2 δισ. ευρώ μέσω του προγράμματος Ηρακλής 2.

Τα νέα Projects φέρνουν ακόμα πιο κοντά την Alpha Bank στον περιορισμό των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων σε μονοψήφιο ποσοστό και των Μη Εξυπηρετούμενων Ανοιγμάτων κατά 30% περίπου. Τα νούμερα αυτά καθιστούν δε εφικτό τον στόχο της τράπεζας για περαιτέρω περιορισμό των ΜΕΑ σε ποσοστό κάτω από 10%, μέχρι το τέλος του 2022.

Ήδη άλλωστε, όπως σημείωσε και ο επικεφαλής της Alpha Bank Βασίλης Ψάλτης, μετά τη συναλλαγή Galaxy, ο δείκτης ΜΕΑ στην Ελλάδα μειώνεται στο 24% και ο δείκτης καθυστερήσεων στο 13% επί του συνόλου του δανειακού χαρτοφυλακίου, αναδεικνύοντας για άλλη μια φορά την Alpha Bank ηγέτιδα δύναμη μεταξύ των ελληνικών τραπεζών στο θέμα της αντιμετώπισης των συσσωρευμένων μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων. (σ.σ: μείωση των ΜΕΑ κατά 65% έναντι μείωσης κατά μέσο όρο 45% από τις υπόλοιπες τράπεζες /Μείωση 71% των καταγγελθέντα ΜΕΑ έναντι μείωσης κατά μέσο όρο 42%).

---

Παρέμβαση με σημασία η χθεσινή εκ μέρους της Mohegan για το έργο του Ελληνικού τη μέρα που βρίσκονταν σε εξέλιξη η κοινοβουλευτική διαδικασία για την υπερψήφιση του σχετικού νομοσχεδίου. Η αποχώρηση του Μάριο Κοντομέρκος από την εταιρεία έχει δημιουργήσει ένα «κενό εξουσίας» που αρκετοί «καλοθελητές» έσπευσαν να εκμεταλλευτούν το τελευταίο διάστημα. Οπότε η δήλωση του James Gessner της Mohegan ότι το Inspire Athens αποτελεί τη ναυαρχίδα του επενδυτικού σχεδίου της εταιρείας στην Ευρώπη και η προεργασία της επένδυσης συνεχίζεται κανονικά, ήρθε να βάλει τα πράγματα στη θέση τους.

---

Πόσα χρόνια έπρεπε να περάσουν μέχρι να κατέβουν από τα κάγκελα οι σκληροπυρηνικοί του ΣΥΡΙΖΑ που για μεγάλο χρονικό διάστημα μποϋκοτάριζαν το project του Ελληνικού και να αναγνωρίσουν τα οφέλη της μεγάλης αυτής επένδυσης; Σημαντικό το βήμα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης να υπερψηφίσει το νομοσχέδιο, ακόμη κι αν διατηρεί επιμέρους διαφωνίες. Ήταν άλλωστε επί ημερών της όταν συμφώνησε να προχωρήσει η επένδυση με τη Lamda έστω και αν στελέχη της την απέδιδαν στην πίεση των δανειστών. Κάθε πισωγύρισμα μόνο πολιτική ζημιά θα μπορούσε να προξενήσει.

---

Ισχυρά τα αποτελέσματα για τον όμιλο Fourlis το 2020, παρά το κλείσιμο καταστημάτων λόγω πανδημίας. Στα θετικά της περιόδου η μείωση του δανεισμού, οι θετικές ταμειακές ροές και η συνέχιση των επενδύσεων. Η παράταση που έλαβε στις αποπληρωμές προμηθευτών -κυρίως προς την ΙΚΕΑ- συνέβαλε σημαντικά στην παραγωγή θετικών ταμειακών ροών, σε μια περίοδο μάλιστα που το σύνολο των επενδύσεων του ομίλου έφτασε τα 21 εκατ. ευρώ. Λελογισμένη συγκριτικά με τις αρχικές ανησυχίες η μείωση των πωλήσεων κατά 20%, αλλά αναπάντεχα ισχυρή η αύξηση άνω του 80% στα έσοδα μέσω e commerce (60,1 εκατ. ευρώ). Αν αφαιρεθούν τα 6,6 εκατ. ευρώ των one off ζημιών λόγω της απομείωσης αξίας ακινήτων, το operating αποτέλεσμα των -4,4 εκατ. ευρώ στα προ φόρων κέρδη είναι απόλυτα διαχειρίσιμο. Η επανεκκίνηση της αγοράς μέσα στον Απρίλιο, αναμένεται ότι θα δώσει μεγάλη ώθηση στον όμιλο που προσδοκά σε ταχεία ανάκτηση του χαμένου εδάφους.

---

Σε φάση αξιολόγησης των προτάσεων για την ανάπτυξη data center βρίσκεται η Microsoft, η οποία στοχεύει στο να λειτουργήσουν τα κέντρα δεδομένων έως το 2023. Αν συνδυαστεί με το πρόγραμμα επιμόρφωσης 100.000 πολιτών στη χώρα μας έως το 2025, τότε γίνεται λόγος για επένδυση όχι μόνο σε υποδομές αλλά και σε ανθρώπινο δυναμικό.

---

Aπό την World Bank στην…Αρκαδία. Ο Αλέξανδρος Παντελιάς πρώην στέλεχος της World Bank ετοιμάζεται να επενδύσεις 2 εκατ. ευρώ στην Αρκαδία, με στόχο να δημιουργήσει καθετοποιημένη μονάδα παραγωγής βιολογικών αιθέριων ελαίων. Η επένδυση αναμένεται να χρηματοδοτηθεί κατά 25% από τον Αναπτυξιακό για τη δημιουργία της μονάδας.