Black Box: Ηχηρή παρέμβαση από τον Γιώργο Περιστέρη. Τι φέρνει η κατασκευή νέων γηπέδων, η αξιοποίηση αεροδρομίων και η ύφεση στις ΗΠΑ

Βαρυσήμαντη ήταν η χθεσινή παρέμβαση του Γιώργου Περιστέρη στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης της Τέρνα Ενεργειακή. Ο ισχυρός άνδρας της εταιρείας μίλησε για πολλά, με τα οποία δύσκολα θα διαφωνήσει κανείς. «Ρόλος των πολιτικών και των τοπικών αρχόντων είναι η προάσπιση του δημόσιου συμφέροντος, του κοινού καλού, ακόμα κι όταν μικρές ομάδες αντιδρούν για τους δικούς τους λόγους» επεσήμανε ο κ. Περιστέρης ενώ με αφορμή τα θαλάσσια αιολικά πάρκα υπογράμμισε: «Ρόλος τους είναι, επίσης, να αντιλαμβάνονται ότι κάτι που μπορεί και πρέπει να γίνει σήμερα, δεν πρέπει να καταλήγει σε μία ακόμη χαμένη ευκαιρία. Θέλω σε αυτό το σημείο να θυμίσω μία χαρακτηριστική περίπτωση αυτού που συζητάμε.

Το 2010 κι ενώ είχαν δρομολογηθεί σημαντικές ιδιωτικές επενδύσεις στα θαλάσσια αιολικά πάρκα από Έλληνες και διεθνείς επενδυτές, που θα είχαν πολλαπλασιαστικά οφέλη για την ελληνική οικονομία και την ελληνική βιομηχανία, με μία ακατανόητη απόφασή της η τότε κυβέρνηση πάγωσε κάθε δραστηριότητα στον τομέα. Βρισκόμαστε σήμερα, 12 χρόνια μετά, ακόμα στο ίδιο σημείο. Κι ακόμα ψάχνουμε να βρούμε το άριστο, σε βάρος αυτού που μπορεί άμεσα να υλοποιηθεί και να φέρει ανάπτυξη και άμεσα οικονομικά οφέλη. Ας προχωρήσουμε επιτέλους με τις επενδύσεις που είχαν από το 2010 δρομολογηθεί κι ας δούμε και στην πορεία τι καλύτερο μπορούμε να κάνουμε. Αλλιώς θα συνεχίσουμε να βλέπουμε τα χρόνια να περνούν  χωρίς τίποτα τελικά να γίνεται».

Σε ό,τι αφορά στην πράσινη μετάβαση και στην ενεργειακή κρίση, ο κ.Περιστέρης τόνισε: «Όλοι γνωρίζουν, κι ας μην το ομολογούν όλοι, ότι πληρώνουμε το τίμημα μιας κοντόφθαλμης κι ακατανόητης ενεργειακής πολιτικής, η οποία διαιώνιζε την ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης από εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα. Αυτή η πολιτική ευθύνεται για τη χαμηλή διείσδυση των ΑΠΕ και την μη έγκαιρη υλοποίηση των απαραίτητων επενδύσεων στην παραγωγή και την αποθήκευση καθαρής ενέργειας και φυσικά στις απαραίτητες ηλεκτρικές διασυνδέσεις. Μόνο η υψηλή διείσδυσή των ΑΠΕ θα δώσει λύση στον Γολγοθά που αντιμετωπίζουν σήμερα οι ευρωπαϊκές κοινωνίες.

Ωστόσο, προτού κλείσουν οριστικά τον κύκλο τους στην παγκόσμια οικονομία, τα ορυκτά καύσιμα και τα γεωπολιτικά και ποικίλα άλλα συμφέροντα που συνδέονται μαζί τους δίνουν την τελευταία μεν, λυσσαλέα δε μάχη οπισθοφυλακής με την πράσινη μετάβαση. Λες και δεν είχαμε ενεργειακές κρίσεις και πριν την πράσινη μετάβαση, π.χ. τις δεκαετίες του 1970, του 1980 ή και πιο πρόσφατα.

Λες και η τρέχουσα κρίση δεν έχει επηρεάσει όλον τον κόσμο, ακόμα και χώρες που δεν βρίσκονται σε διαδικασία πράσινης μετάβασης. Η σύγκρουση, μολονότι η κατάληξή της είναι βέβαιη, θα κρατήσει καιρό. Και οι αρνητικές επιπτώσεις εκδηλώνονται ήδη σε όλα τα επίπεδα και απειλούν, μαζί με την κλιματική κρίση που βρίσκεται σε εξέλιξη, ακόμη και βασικές ανθρώπινες κατακτήσεις και δικαιώματα, όπως π.χ. αυτό του επισιτισμού των πιο ευάλωτων πληθυσμών του πλανήτη μας».

Σχετικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις επιπτώσεις του επεσήμανε πως: «Σε έναν πόλεμο, το πλέον τραγικό είναι φυσικά οι απώλειες σε ανθρώπινες ζωές. Όλα τα άλλα έρχονται σε δεύτερη μοίρα. Ωστόσο, οι επιπτώσεις αυτής της νέας κρίσης και παγκόσμιες είναι και προσέθεσαν πολύ μεγάλες δυσκολίες στην καθημερινότητα εκατοντάδων εκατ. ανθρώπων διεθνώς και φυσικά και στην Ευρώπη και τη χώρα μας.

Και αυτό είναι κάτι στο οποίο, δυστυχώς, θα πρέπει να συνηθίσουμε, τουλάχιστον μέχρις ότου η χώρα μας και η Ευρώπη κατακτήσουν επιτέλους την ενεργειακή αυτονομία, αυτάρκεια και ανεξαρτησία τους. Όσοι τώρα μοιρολογούν για αυτά που έχουν συμβεί τους τελευταίους μήνες και τις συνέπειές τους στις ζωές όλων μας, αλλά κυρίως των ασθενέστερων συνανθρώπων μας, δεν δικαιούνται να παριστάνουν άλλο τους ανήξερους».

Τέλος, σχολιάζοντας τις πληροφορίες για έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον για την Τέρνα Ενεργειακή, σημείωσε: «Πράγματι, η εταιρεία που έχουμε δημιουργήσει έχει προσελκύσει έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον από αρκετούς μεγάλους διεθνείς επενδυτές.  Αυτό συνέβαινε και τα προηγούμενα χρόνια και συμβαίνει ακόμα πιο εντατικά το τελευταίο διάστημα. Κι αποτελεί την πιο ξεκάθαρη απόδειξη για την αξία και τη θέση της εταιρείας μας. Όπως κάνουμε κάθε φορά που ένας σοβαρός επενδυτής εκφράζει το ενδιαφέρον του, έτσι και τώρα αξιολογούμε το ενδιαφέρον που έχει εκφραστεί, με κύριο γνώμονα το συμφέρον των μετόχων και των εργαζόμενων μας, αλλά και τις υποχρεώσεις που αισθανόμαστε ότι έχουμε στο ενεργειακό σύστημα της χώρας. Προς το παρόν, δεν υπάρχει κάτι περισσότερο να πούμε»

---

Όσο κι αν σπάνε το κεφάλι τους, οι παλαιότεροι με δυσκολία ίσως θα καταφέρουν να θυμηθούν εάν ποτέ, μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες, βρίσκονταν τόσα πολλά έργα υποδομής σε εξέλιξη. Πράγματι, αυτή τη στιγμή σε εξέλιξη βρίσκεται η κατασκευή του πρώτου τμήματος Άλσος Βεΐκου – Γουδή της γραμμής 4 του Μετρό που είναι προϋπολογισμού 1,2 δισεκ. ευρώ που είναι και το μεγαλύτερο δημόσιο έργο της χώρας. Σε εξέλιξη βρίσκεται η κατασκευή του δρόμου Πατρών-Πύργου του οποίου τα πρώτα 56 χιλιόμετρα θα δοθούν στην κυκλοφορία σε 36 μήνες, ενώ τέσσερις μήνες μετά ο αυτοκινητόδρομος θα παραδοθεί στο σύνολό του. Με αφορμή τα εργοτάξια στο δρόμο – καρμανιόλα, να σημειώσουμε ότι στη Δυτική Ελλάδα προγραμματίζονται και υλοποιούνται  έργα 2,5 δισ. που περιλαμβάνουν το σιδηρόδρομο, τους οδικούς άξονες και αντιπλημμυρικές υποδομές.

 Όπως έχει αναφέρει ο υπουργός Υποδομών Κ. Καραμανλής, μέσα σε λιγότερο από τρία χρόνια έχουν βγει στην αγορά έργα 8 δισ. ευρώ, ενώ έχουν πέσει υπογραφές, δηλαδή έχουν ξεκινήσει να υλοποιούνται για έργα 3,2 δισ. Έως τις αρχές της επόμενης χρονιάς, το Υποδομών προγραμματίζει τη δημοπράτηση έργων πάνω από 4 δισ., καθώς και τη συμβασιοποίηση των μεγάλων έργων παραχώρησης του ΒΟΑΚ και της Υποθαλάσσιας Ζεύξης της Σαλαμίνας, με προϋπολογισμό περίπου 2 δισ. ευρώ. Κατά τον Κ. Καραμανλής, ενδέχεται ο στόχος για έργα, έως το 2023, ύψους 13 δισεκατομμυρίων ευρώ που είχε τεθεί, να ξεπεραστεί.  Σε αυτά δεν λαμβάνονται υπόψη οι διαγωνισμοί που δρομολογεί το Υποδομών για τέσσερα έργα μέσω Σύμπραξης Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα, συνολικού προϋπολογισμού 960,14 εκατ. ευρώ.

---

Και μια και ο λόγος για υποδομές μη ξεχνάμε ότι αυτές αποτελούν το «κλειδί» για την προσέλκυση μεγάλων επενδύσεων, χωρίς, βέβαια, αυτό να σημαίνει ότι δεν ισχύει και το αντίθετο. Για παράδειγμα, στην Καλαμάτα πρώτα ο καπετάν Βασίλης Κωνσταντακόπουλος υλοποίησε το Costa Navarino και μετά ακολούθησαν τα μεγάλα έργα υποδομής. Σε κάθε περίπτωση, σε ό,τι αφορά την μεσσηνιακή πρωτεύουσα είναι στραμμένα στο αεροδρόμιο Καλαμάτας για το οποίο ο διαγωνισμός αναμένεται να προκηρυχθεί τις αμέσως επόμενες ημέρες. Έτσι, ανοίγει ο δρόμος για την αξιοποίηση των 23 εναπομεινάντων κρατικών περιφερειακών αεροδρομίων, με το Υπερταμείο, όπως όλα δείχνουν, να δρομολογεί διαγωνισμό για την πολυετή παραχώρηση του αερολιμένα «Καπετάν Βασίλης Κωνσταντακόπουλος». Εκτιμάται ότι ο διαγωνισμός θα προσελκύσει το ενδιαφέρον σημαντικών παικτών, δηλαδή εταιριών διαχείρισης αεροδρομίων ή επενδυτικών κεφαλαίων καθότι πρόκειται για το μεγαλύτερο αεροδρόμιο της Πελοποννήσου. Όπως έχει αναφέρει και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης (σε επίσκεψή του στην Καλαμάτα), «το αεροδρόμιο Καλαμάτας θα αναβαθμίσει και τις δυνατότητες της Πολεμικής Αεροπορίας να εκπαιδεύει με υπερσύγχρονα αεροσκάφη τους νέους πιλότους».

---

Ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες για τη διαδικασία ένταξης των εμβληματικών επενδύσεων εξαιρετικής σημασίας στον αναπτυξιακό νόμο (4864/2021) περιέχει η ΚΥΑ του αναπληρωτή υπουργού Ανάπτυξης Νίκου Παπαθανάση, του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Θ. Σκυλακάκη και του υφυπουργού Ανάπτυξης Χρίστου Δήμα. Εάν οι επενδύσεις αυτές αφορούν κτίρια, θα πρέπει να εξασφαλίζουν ότι η ζήτηση πρωτογενούς ενέργειας (Primary Energy Demand - PED) είναι τουλάχιστον 20% χαμηλότερη από την απαίτηση των κτιρίων με σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας. Με άλλα λόγια, θα πρέπει να διαθέτουν πενιχρό ενεργειακό αποτύπωμα. Επίσης, δεν είναι δυνατόν να ενταχθούν στις εμβληματικές επενδύσεις δραστηριότητες που σχετίζονται με τα ορυκτά καύσιμα. Εξαιρούνται όμως, projects για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και/ή θερμότητας, καθώς και οι σχετικές υποδομές μεταφοράς και διανομής, με χρήση φυσικού αερίου. Επίσης, οι επενδύσεις στην ηλεκτροκίνηση που αφορούν εναλλακτικά καύσιμα για τις μεταφορές, θα μπορούν να αποκτούν το χαρακτηρισμό ως εξαιρετικής σημασίας. Οι προδιαγραφές που θέτει η ΚΥΑ δείχνουν και την κατεύθυνση της χώρας όσον αφορά το είδος των επενδύσεων, οι οποίες πρέπει να είναι πράσινες, με ελάχιστη ενεργειακή κατανάλωση και να εξυπηρετούν την ενεργειακή αυτονομία της χώρας.

---

Σημαντικό αντικείμενο σε κατασκευαστικές και μελετητικές εταιρίες προσφέρουν τα έργα κατασκευής νέων γηπέδων. Πρώτο στη συγκεκριμένη κατηγορία ανήκει το γήπεδο της ΑΕΚ που υλοποιεί η Dimand του Δημήτρη Ανδριόπουλου, ενώ στη γραμμή εκκίνησης βρίσκεται το νέο γήπεδο του ΠΑΟΚ στην Τούμπα. Για το εν λόγω project η ΠΑΕ ΠΑΟΚ και το σχήμα εταιριών SALFO-Populous υπέγραψαν τη συμφωνία για την κατάρτιση του masterplan και του business plan που εκτιμάται ότι θα έχουν ολοκληρωθεί σε περίπου δύο μήνες. Εάν όλα πάνε καλά, μέσα στο καλοκαίρι του 2023 θα έχει εκδοθεί η άδεια δόμησης για το γήπεδο της Τούμπας. Σειρά έχει και το γήπεδο του Παναθηναϊκού στο Βοτανικό για το οποίο ο διαγωνισμός ενδέχεται να προκηρυχθεί το αμέσως προσεχές διάστημα. Οι πληροφορίες της αγοράς αναφέρουν ότι το παρών στο διαγωνισμό θα δώσουν οι περισσότερες τεχνικές εταιρίες, με τη χρηματοδότηση του project, ύψους 115 εκατ. ευρώ, να είναι εξασφαλισμένη. Υπενθυμίζεται ότι το γήπεδο του Παναθηναϊκού είναι συνδεδεμένο με το project της Διπλής Ανάπλασης. Στην Λεωφόρο Αλεξάνδρας δηλαδή, θα δημιουργηθεί ελεύθερο χώρος πρασίνου, εντευκτηρίου, αθλητικού Μουσείου και υπόγειου πάρκινγκ. Στο Βοτανικό το γήπεδο ποδοσφαίρου θα έχει χωρητικότητα έως 40.000 θέσεων, θα είναι διεθνών προδιαγραφών FIFA / UEFA τεσσάρων αστέρων, με το έργο να περιλαμβάνει τις αθλητικές εγκαταστάσεις του Ερασιτέχνη Παναθηναϊκού́, αθλητικές εγκαταστάσεις του Δήμου Αθηναίων και χώρους πρασίνου.

---

Απόλυτα αναμενόμενο το χθεσινό +19,42% για ΦΒΜΕΖΖ, με συνολικό όγκο 12.336.227 τεμ., μετά την ανακοίνωση σύμφωνα με την οποία «στις 13/7 η γ.σ. της Phoenix Vega Mezz καλείται να αποφασίσει την μείωση του μετοχικού κεφαλαίου κατά €18.005.288,10, με μείωση της ονομαστικής αξίας του συνόλου των μετοχών της από 0,05 ευρώ, σε 0,0356 ευρώ ανά μετοχή, για επιστροφή κεφαλαίου €0,0144/μετοχή». Δηλαδή αν ο τίτλος αναρριχηθεί στα 0,144 ευρώ, θα έχει απόδοση 10%. Μόνο που χθες έκλεισε στα 0,0621 ευρώ.

---

H Goldman Sachs βλέπει 30% πιθανότητα να εισέλθει η οικονομία των ΗΠΑ σε ύφεση τον επόμενο χρόνο, ανεβάζοντας την προηγούμενη εκτίμηση που έβλεπε 15% πιθανότητα. Η νέα πρόβλεψη έρχεται μια εβδομάδα μετά την αύξηση επιτοκίων από τη Fed, τη μεγαλύτερη σε μια συνεδρίαση από το 1994, για να καταπολεμήσει την έξαρση του πληθωρισμού. Η Goldman Sachs χαμηλώνει επίσης τις εκτιμήσεις της για τον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ στις ΗΠΑ κάτω από το consensus της αγοράς για τα επόμενα δύο χρόνια, λαμβάνοντας υπόψη τις επιβραδυντικές δυνάμεις στην οικονομία από την σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής.

Όπως αναφέρει στην έκθεσή της, η  Fed αποφάσισε εμπροσθοβαρείς αυξήσεις επιτοκίων και κατά συνέπεια οι προσδοκίες για το τελικό επίπεδο των επιτοκίων ανέβηκαν. Οι χρηματοοικονομικές συνθήκες έχουν σφίξει περαιτέρω και υποδηλώνουν μεγαλύτερο φρένο στην ανάπτυξη.

Η αμερικανική επενδυτική τράπεζα βλέπει 25% πιθανότητα ύφεση στις ΗΠΑ το 2024, αν η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου αποφύγει τέτοια εξέλιξη το 2023. Αυτό σημαίνει ότι η πιθανότητα ύφεσης τα επόμενα δύο χρόνια έχει αυξηθεί κατά την εκτίμηση της στο 48% από 35% προηγουμένως. Ανησυχεί επίσης πως η Fed θα αισθανθεί αναγκασμένη να αντιδράσει αποφασιστικά σε υψηλά νούμερα πληθωρισμού και πληθωριστικών προσδοκιών αν οι τιμές ενέργειας αυξηθούν περαιτέρω, ακόμη και αν η οικονομική δραστηριότητα επιβραδυνθεί σημαντικά.

---

Η επισιτιστική κρίση είναι μία από τις μεγαλύτερες απειλές της εποχής μας, ειδικά για φτωχές χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου. Εκατομμύρια άνθρωποι κινδυνεύουν να στερηθούν τα πιο βασικά αγαθά όπως το ψωμί. Υπεύθυνοι για αυτή την κατάσταση είναι κυρίως οι υψηλές τιμές, οι καιρικές συνθήκες και ο πόλεμος στην Ουκρανία. Δεν είναι όμως πάντα αυτοί. Η περίπτωση του Σουδάν είναι πολύ χαρακτηριστική. Η μεγάλη αυτή αφρικανική χώρα βασίζεται σε έναν μεγάλο βαθμό στις εισαγωγές σιτηρών, με το μεγαλύτερο μέρος αυτών να προέρχεται από την Ρωσία και την Ουκρανία. Υπάρχει όμως και η τοπική παραγωγή, από την οποία καλύπτεται ένα ποσοστό από 10% έως 15% των αναγκών της χώρας. Μέσα στην μεγάλη αναταραχή που έχει προκαλέσει η δυσκολία εξαγωγής σιτηρών από τις δύο εμπόλεμες χώρες, θα περίμενε κανείς πως η τοπική παραγωγή θα αποτελούσε σανίδα σωτηρίας και θα χρησιμοποιείτο μέχρι το τελευταίο σπυρί.

Τα πράγματα όμως είναι εντελώς διαφορετικά. Τα σακιά σιταριού που έχουν μαζέψει οι τοπικοί αγρότες βρίσκονται σε αυτοσχέδιες αποθήκες στα χωριά της χώρας, με κίνδυνο να αλλοιωθούν και να μην μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Όπως μαθαίνουμε από το France 24, το σουδανικό κράτος είχε συμφωνήσει να αγοράσει το σιτάρι από τους αγρότες, σε συγκεκριμένη τιμή που συνέφερε τους αγρότες, πριν την περσινή σπορά. Όμως, το πραξικόπημα του Οκτωβρίου άλλαξε τα πράγματα, αφού οι δυτικές χώρες ανέστειλαν την παροχή οικονομικής βοήθειας προς την χώρα. Το αποτέλεσμα ήταν να μείνει το κράτος χωρίς χρήματα και να μην μπορεί να πληρώσει τους αγρότες, οι οποίοι έχουν θερίσει την συγκομιδή τους εδώ και δύο περίπου μήνες.

Τα προηγούμενα χρόνια δεν είχε χρειαστεί να αποθηκεύσουν μόνοι τους το σιτάρι που μάζεψαν, αφού το συνέλεγαν εκπρόσωποι της Αγροτικής Τράπεζας της χώρας. Αν δεν βρεθεί σύντομα λύση, το σιτάρι κινδυνεύει να πάει χαμένο, και οι καλλιεργητές δύσκολα θα ξανασπείρουν φέτος το φθινόπωρο. Όλα αυτά συμβαίνουν την στιγμή που οι υπηρεσίες των Ηνωμένων Εθνών προβλέπουν πως ο μισός πληθυσμός του Σουδάν, δηλαδή περίπου 18 εκατομμύρια κάτοικοι, θα αντιμετωπίσει συνθήκες ακραίας πείνας μέχρι το τέλος του καλοκαιριού.

Υπάρχει βέβαια και η επιλογή της πώλησης του σιταριού σε εμπόρους της περιοχής, οι οποίοι όμως – προς το παρόν τουλάχιστον – προσφέρουν πολύ χαμηλές τιμές και δεν πείθουν τους καλλιεργητές να τους πουλήσουν την σοδειά τους. Δυστυχώς, για μία άλλη φορά επιβεβαιώνεται αυτό που λέει ο λαός: «όπου φτωχός και η μοίρα του», αν και το Σουδάν δεν είναι τόσο φτωχή χώρα αφού εξάγει αργό πετρέλαιο αξίας αρκετών δισεκατομμυρίων δολαρίων κάθε χρόνο.

Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.