«Μεγάλοι διεθνείς επενδυτές στηρίζουν Ελλάδα και είναι έτοιμοι να ρίξουν ζεστό χρήμα στην ελληνική αγορά, ποντάροντας τις σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης της χώρας μας». Σας θυμίζει κάτι;
Είναι το σύνηθες συμπέρασμα κάθε συνάντησης Έλληνα πρωθυπουργού με ξένους επενδυτές, διαχειριστές κεφαλαίων, εκπροσώπους μεγάλων επενδυτικών "σπιτιών" και επιχειρηματικών κολοσσών. Αν εξαιρέσουμε τα χρόνια της βαθιάς κρίσης από το 2010 περίπου έως το 2016, όλες τις υπόλοιπες φορές ο πρωθυπουργός επέστρεφε με τις βαλίτσες του γεμάτες υποσχέσεις για πακτωλό επενδύσεων.
Αυτή τη φορά ωστόσο, στη συνάντηση που είχε ο Κυριάκος Μητσοτάκης με ξένους επενδυτές στο Λονδίνο, υπήρξαν δύο στοιχεία που δεν θα μπορούσαν να υπάρχουν στο παρελθόν. Το πρώτο σχετίζεται με την αισιοδοξία που γεννάει το Ταμείο Ανάκαμψης. Το δεύτερο αφορά σε μία ιδιαίτερη πτυχή του Brexit.
Ας τα δούμε ένα ένα. Από τη μία έχουμε την αισιοδοξία που φέρνουν τα δεκάδες δισεκατομμύρια του Ταμείου Ανάκαμψης. Οι ξένοι γνωρίζουν τις δεδομένες αδυναμίες που έχουν εμφανίσει οι ελληνικές κυβερνήσεις στο παρελθόν, ως προς την απορρόφηση των κονδυλίων. Όμως αυτή τη φορά είναι ενήμεροι πως την υπόθεση του νέου «σχεδίου Μάρσαλ» έχουν αναλάβει στελέχη με πείρα, όρεξη και στόχο να κάνουν δουλειά. Τα λεφτά είναι, ούτως, ή άλλως πολλά και με τον έναν ή τον άλλο τρόπο θα πυροδοτήσουν ισχυρή ανάπτυξη, τουλάχιστον για κάποια χρόνια.
Από την άλλη είναι το Brexit. Πως μπορεί το Brexit να ωφελήσει την Ελλάδα; Θα σας μεταφέρουμε την εκτίμηση σημαντικού διεθνούς broker που συμμετείχε στη συνάντηση με τον Έλληνα πρωθυπουργό.
Μεγάλοι παίκτες του διεθνούς στερεώματος από τον τομέα των χρηματοοικονομικών επιχειρήσεων και του brokering έχουν ήδη αρχίσει να μεταφέρουν δραστηριότητες στην Ελλάδα. Ο στόχος διττός. Να αξιοποιήσουν τις πολύ καλές προοπτικές ανάπτυξης των επόμενων ετών που θα ενισχύσουν τη ζήτηση για χρηματοοικονομικές υπηρεσίες και συναλλαγές, και παράλληλα να αποκτήσουν «ευρωπαϊκό διαβατήριο», ήτοι πρόσβαση στην κοινή αγορά, της οποίας η Μ. Βρετανία πλέον δεν είναι μέλος.
Μάλιστα, ορισμένοι εκπρόσωποι του ευρύτερου χρηματοοικονομικού κλάδου φαίνονται διατεθειμένοι να περιορίσουν δραστηριότητες στο City του Λονδίνου για τα… μάτια της Ελλάδας.
Εντάξει, City δεν θα γίνουμε. Αλλά ίσως με κάποιες προσεκτικά μελετημένες κινήσεις που θα δίνουν κίνητρα προσέλκυσης τέτοιων εταιρειών, θα μπορούσαμε από χωριό να γίνουμε κωμόπολη και η χώρα να λειτουργήσει ως διάυλος στις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες.
---
Σημαντική μέρα η αυριανή καθώς αναμένουμε την έκθεση της Moodys για την αναβάθμιση ή μη του αξιόχρεου της ελληνικής οικονομίας. Οι εκτιμήσεις είναι μοιρασμένες. Άριστοι γνώστες της οικονομίας μας, πάντως, είναι επιφυλακτικοί και λιγότερο αισιόδοξοι από πολλούς άλλους, θεωρώντας πως θα είναι θετική έκπληξη η αναβάθμιση σε αυτή τη συγκυρία. Μακάρι να τους διαψεύσουν σήμερα οι «σκληροί» του αμερικανικού οίκου αξιολόγησης.
---
Για την Εθνική Τράπεζα η στήλη επιχείρησε να δώσει στους αναγνώστες της μια πρόγευση από χθες. Καταλύτης για το σημαντικό ράλι της μετοχής που δείχνει να στοχεύει υψηλότερα των 3 ευρώ (σ.σ επιμένουμε κρατήστε αυτή την τιμή), είναι η επικείμενη ανακοίνωση εξαιρετικά θετικών αποτελεσμάτων για το τρίτο τρίμηνο που θα απογειώσουν την καθαρή κερδοφορία 9μηνου κοντά στα 800 εκατ. ευρώ σύμφωνα με τις εκτιμήσεις αναλυτών που εμπιστεύεται η στήλη. Ακόμη κι αν ένα μέρος αυτών των κερδών θα έχει έκτακτο χαρακτήρα, στο τέλος της ημέρας αυτά είναι που «μετράνε» γιατί θα ενδυναμώσουν την καθαρή θέση της τράπεζας. Μάντεις δεν είμαστε αλλά από αυτή εδώ τη στήλη έχουμε πει πως η Εθνική θα έχει πρωταγωνιστικό ρόλο το 2022.
Το πλάνο της επόμενης χρονιάς περιλαμβάνει και αύξηση κεφαλαίου και διάθεση ενός ποσοστού τουλάχιστον 20% από το ΤΧΣ σε τιμές, όμως, υψηλότερες από τις σημερινές στο ταμπλό. Τελικές αποφάσεις δεν έχουν ληφθεί, αλλά η προετοιμασία έχει ξεκινήσει σε όλα τα επίπεδα και σημαίνοντα ρόλο στις επαφές που γίνονται με επενδυτές έχει ο ισχυρός Έλληνας της Goldman Sachs, Χάρης Ηλιάδης. Έχουμε πάντως ακόμη δρόμο μέχρι να ξεκαθαρίσει το τοπίο.
Εφόσον μιλάμε για ΑΜΚ, αυτή θα εξαρτηθεί φυσικά από το ενδιαφέρον που θα εκδηλωθεί κατά τις διερευνητικές επαφές αυτών των μηνών. Αλλά κυρίως από το αν η Εθνική Τράπεζα θα θελήσει να δώσει το σήμα για το επόμενο και τελευταίο στάδιο εξυγίανσης του εγχώριου τραπεζικού συστήματος στο οποίο οφείλουν να περάσουν με επιτυχία οι τράπεζες μετά την μείωση του ELA, την μείωση των NPLs και πλέον τη βελτίωση της ποιότητας των κεφαλαίων τους μέσω της μείωσης του αναβαλλόμενου φόρου.
---
Για όσους ψάχνουν να βρουν ποιο νέο deal θα ανακοινώσει την ερχόμενη εβδομάδα η Τέρνα Ενεργειακή η μετοχή της οποίας τρέχει σαν τον άνεμο στο ταμπλό σαν κάτι να προεξοφλεί, έχουμε νέα. Για να τα πούμε κομψά, ας έχετε υπόψη πως η υλοποίηση του επενδυτικού προγράμματος της εταιρείας τρέχει με γοργούς ρυθμούς τόσο στην Ελλάδα, όσο, όμως και στο εξωτερικό. Οπότε δεν αποκλείεται σε λίγες ημέρες να έχουμε κάποιες καλές ανακοινώσεις για την είσοδο της εταιρείας σε νέες αγορές. Χωρίς βέβαια αυτό να είναι το μόνο που κοιτά.
---
Η στήλη επίσης, για να εξηγήσει την άνοδο της αξίας της εταιρείας που αισίως ξεπερνά τα 1,6 δισ. ευρώ, δεν στέκεται τόσο πολύ στις εξαγορές, τα deals και τις επενδύσεις που θα ανακοινώνει με όλο και μεγαλύτερη συχνότητα η Τέρνα Ενεργειακή, ειδικά μέσα στο 2022. Αυτό που καταλαβαίνει είναι πως τα μεγέθη των αποτιμήσεων στην πράσινη Ενέργεια έχουν αλλάξει αισθητά στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Οπότε η Τέρνα Ενεργειακή μόνο να επωφεληθεί έχει από τα νέα δεδομένα. Τα deals στην ευρωπαϊκή ενεργειακή αγορά πραγματοποιούνται με πολύ υψηλότερους δείκτες EV/EΒΙΤDA που στην περίπτωση της ΤΕΝΕΡΓ θα δικαιολογούσαν μια τιμή πιο κοντά στα 20 ευρώ σύμφωνα με αναλυτές, ενώ η χρηματιστηριακή αξία της ΔΕΗ στα 4 δισ. ευρώ μετά την αύξηση κεφαλαίου έχει ήδη δημιουργήσει ένα benchmark για την Τέρνα Ενεργειακή η οποία σήμερα αποτελεί την μεγαλύτερη εταιρεία Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στη χώρα.
---
Και για να λύσουμε και άλλες απορίες, η στήλη πιστεύει πως όλο αυτό το σκηνικό θα ευνοήσει μεσοπρόθεσμα και τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ η οποία αποτιμάται σήμερα λίγο πάνω από το 1 δισ. ευρώ. Δεδομένου ότι ο όμιλος κατέχει το 40% της Τέρνα Ενεργειακής, σημαίνει πως στην αξία της μητρικής η Τέρνα Ενεργειακή αντιπροσωπεύει περί τα 640 εκατ. ευρώ, και όλες οι υπόλοιπες δραστηριότητες λιγότερο από 400 εκατ. ευρώ. Σκεφτείτε λοιπόν, πόσο λογικό είναι οι παραχωρήσεις, το καζίνο στο Ελληνικό, η Εγνατία Οδός, το Καστέλι και συνολικά το ανεκτέλεστο έργο των 4,5 δισ. ευρώ να αξίζουν όλα μαζί λιγότερο από 400 εκατ. ευρώ, και βγάλτε τα συμπεράσματά σας.
---
Τα είπε με τους μνηστήρες της Attica Bank το ΤΧΣ, και με τους μεν και με τους δε, και κατόπιν εσπευσμένα έφυγε η ανακοίνωση της τράπεζας προς το ΧΑ για τους όρους της αύξησης κεφαλαίου, γιατί οι προθεσμίες σφίγγουν.
Μία προθεσμία για το ΤΧΣ άλλη μία και για την τράπεζα που πρέπει να βρει κεφάλαια γιατί η Attica βρίσκεται στα κόκκινα και οι δείκτες πρέπει να φτιάξουν. Μόνο που στην ανακοίνωση για την αύξηση δεν υπάρχουν ούτε οι …μεν, ούτε οι δε.
Προτιμητέος από την Attica βεβαίως ήταν η Ellington αφού τα έχει βρει και με τον υφιστάμενο μεγαλομέτοχο το ΤΜΕΔΕ και δεν αποκλείεται να έπαιξε ρόλο και το ελληνικό στοιχείο, αλλά και η συνεργασία με τα δάνεια.
Από κοντά η Bain Capital που έχει αγοράσει παλαιότερα κόκκινα δάνεια 1,45 δις ευρώ της Πειραιώς και άλλα 1,6 δισ. ευρώ της ΕΤΕ, ενώ τώρα συζητά με την Πειραιώς και για μη εξυπηρετούμενες συμβάσεις leasing και θα μπει απευθείας στον τομέα «ακίνητα». Συνεργάζεται με το μικρότερο ιδιωτικό fund JC Flowers.
Τόσο η Ellington, όσο και οι BAIN και Flowers έχουν έδρα στις ΗΠΑ.
---
Ανεξέλεγκτη η κατάσταση με τις τιμές στο ρεύμα. Τα νούμερα δείχνουν ότι η μέση χονδρική τιμή για το πρώτο 15νθήμερο Νοεμβρίου είναι στα 221 ευρώ η μεγαβατώρα, όταν όλο τον Οκτώβριο διαμορφώθηκε στα 198 ευρώ. Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Οτι τα τιμολόγια Δεκεμβρίου θα βγουν σε τιμές κοντά στα 300 ευρώ έναντι 265 ευρώ το Νοέμβριο. Προσδεθείτε για νέα αύξηση 13% . Τα νεύρα στις εταιρείες προμήθειας κοντεύουν να σπάσουν. Άλλες αντιμετωπίζουν προκλήσεις επιβίωσης, άλλες χάνουν πελάτες, άλλες ετοιμάζονται να βγάλουν προσφορές, όλες ωστόσο βλέπουν ότι το ράλι των τιμών τρέχει με τέτοια ταχύτητα ώστε η εμπορική πολιτική που καταστρώνουν σήμερα, είναι ξεπερασμένη αύριο από τις εξελίξεις...
---
Η έλλειψη αποθεμάτων φυσικού αερίου οδηγεί τις τιμές από ρεκόρ σε ρεκόρ. Οι ειδικοί υπολογίζουν ότι οι αποθήκες φυσικού αερίου στην Ευρώπη, ήταν γεμάτες κατά 74,2% με ημερομηνία αναφοράς την 14η Νοεμβρίου. Είναι χαμηλότερα από τον μέσο όρο της τελευταίας πενταετίας, ο οποίος δείχνει 91% για το μήνα Νοέμβριο.
Το γεγονός εξηγεί όχι μόνο την άνοδο της τιμής αλλά και τον πολύ μεγάλο όγκο συμβολαίων φυσικού αερίου στις ευρωπαϊκές αγορές. Στην αγορά ICE για τέταρτη διαδοχική συνεδρίαση ο όγκος συναλλαγών φαίνεται ότι θα ξεπεράσει τα 40.000 συμβόλαια παρά το γεγονός ότι η τιμή πέρασε τα 100 ευρώ ανά MWh. Τη Δευτέρα οι συναλλαγές με την είδηση για τη μη πιστοποίηση του αγωγού Nord Stream 2, ξεπέρασαν τα 60.000 συμβόλαια.
Οι ροές από τον αγωγό Yamal από τη Ρωσία προς την Ευρώπη με μετρήσεις που έγιναν στο Mallnow της Πολωνίας, έδειχναν χθες ροή με ωριαίο όγκο μεγαλύτερο από 12,5 εκ. κιλοβατώρες. Αντίθετα το Σαββατοκύριακο η Cascade διαχειριστής του γερμανικού δικτύου, μέτρησε όγκο μεγαλύτερο από τον συνηθισμένο.
---
Σε αντίθεση με άλλες χώρες, στην Ελλάδα (την Κύπρο και την Ιρλανδία επίσης) τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, είναι μοιρασμένα αναλογικά, ανάμεσα σε επιχειρηματικά δάνεια και σε στεγαστικά δάνεια νοικοκυριών συμφωνα με τη DBRS.
Με βάση το γράφημα περίπου 42% των μη εξυπηρετούμενων δανείων αφορούν δάνεια νοικοκυριών και τα άλλα είναι επιχειρηματικά δάνεια (όχι από χρηματοοικονομικές επιχειρήσεις και τράπεζες).
Ένα άλλο στοιχείο σύμφωνα με την έρευνα είναι ότι η πλειονότητα των μη εξυπηρετούμενων δανείων σε Ελλάδα και Κύπρο (και στην Ιρλανδία) είναι ασφαλισμένα με υποθήκες ακινήτων. Αυτά τα δάνεια ανακάμπτουν πιο γρήγορα λέει η DBRS.
---
Η ΕΚΤ φοβάται για φούσκες στα ακίνητα. Αλλά η Γερμανία, η Γαλλία και η Ολλανδία είναι διαφορετικές χώρες. Εδώ είμαστε ακόμα σε άλλο σημείο του κύκλου – ας όψεται η πανδημία, ότι είχαμε αρχίσει να σηκώνουμε κεφάλι.
Αποκαλυπτική είναι η έκθεση της DBRS. Με τιμή εκκίνησης 100 το 2008, η Ελλάδα μεταξύ των πλέον ταλαιπωρημένων χωρών του ευρωπαϊκού νότου, βιώνει την πιο παρατεταμένη πτώση τιμών στα ακίνητα.
Περισσότερο και πιο γρήγορα πέφτουν οι τιμές στην Ιρλανδία. Χάνουν το 56% από τις τιμές του 2008, μέχρι το 2013. Μετά ανεβαίνουν ταχύτερα από όλους και τώρα βρίσκονται στο 87% των τιμών εκκίνησης (2008 θυμίζουμε).
Αντίθετα στην Ελλάδα οι τιμές πέφτουν μεν, αλλά δείχνουν μία αντοχή. Αργή πτώση και το 2015 γινόμαστε οι φτωχότεροι στις τιμές ακινήτων όταν η φθηνότερη Ιρλανδία μας ξεπερνά και αρχίζει την άνοδο, την ώρα που τα ελληνικά ακίνητα υποχωρούν κι άλλο.
Στο ναδίρ των τιμών φθάνουν στο τέλος του 2016 με αρχές του 2017. Η πτώση έχει φθάσει το 42% και αντίστοιχα διατηρούν το 58% των τιμών του 2008.
Έκτοτε μένουν χαμηλά και μετά από βάλτωμα και σταθεροποίηση ξεκινά δειλά μικρή άνοδος τιμών μεταξύ 2018-2019, που μας έχει οδηγήσει σήμερα σε τιμές στο 69% αυτών του 2008!
Καλύτεροι όλων οι Πορτογάλοι: Υποχωρούν μέχρι το 2013 έως και τα 84,4% των τιμών του 2008 και μετά ξεκινά άνοδος που τους έχει οδηγήσει 40% υψηλότερα από τότε. Έφθασαν το 2016 στις τιμές του 2008 και συνέχισαν ανοδικά. Δεν μπορεί, κάτι θα κάνουν σωστά, είναι ολοφάνερο.
---
Στη Μοτοδυναμική πρέπει να έχουν ανοίξει πολύ οι δουλειές. Τόσο που στην μικρή αυτή πολύ καλή εταιρεία να μην προλαβαίνουν να εκπληρώσουν κρίσιμες υποχρεώσεις στον σωστό χρόνο. Όπως ας πούμε να ενημερώσουν έγκαιρα το επενδυτικό κοινό, την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και τις χρηματιστηριακές αρχές ότι ο βασικός μέτοχος της πούλησε ένα πολύ σημαντικό τμήμα των μετοχών που κατείχε.
Κι όταν η εταιρεία αποφάσισε να ενημερώσει, το έκανε με ...21 μήνες καθυστέρηση. Η σχετική ανακοίνωση που δημοσιεύτηκε προχθές στο Χρηματιστήριο Αθηνών μας πληροφορεί ότι στις 13 Φεβρουαρίου 2020 ο Οδυσσέας Κυριακόπουλος μείωσε το ποσοστό συμμετοχής του στην εταιρεία Μοτοδυναμική από το 20,5% στο 14,85%. Πράγματι ανατρέχοντας πίσω σε εκείνη τη συνεδρίαση της 13ης Φεβρουαρίου 2020, είδαμε ότι είχαν διακινηθεί 1.682.806 μετοχές στο χρηματιστηριακό ταμπλό. Το μερίδιό του βασικού μετόχου υποχώρησε δύο χρόνια πριν κάτω από τα όρια του 20% και του 15%, γεγονός που δημιουργούσε αυτομάτως στον Οδ. Κυριακόπουλο και στην εταιρεία τη διπλή υποχρέωση να ενημερώσουν άμεσα το επενδυτικό κοινό. Από τότε....
Ο κ. Οδυσσέας Κυριακόπουλος καλώς έπραξε και πούλησε το 5,65% των μετοχών της εταιρείας. Αλλά ακόμη καλύτερα θα ήταν να έχει σπεύσει και για την άμεση ενημέρωση των επενδυτών. Η ετεροχρονισμένη ενημέρωση 21 μήνες μετά αποτελεί πολύ μεγάλο φάουλ αν θέλουμε να μιλήσουμε με όρους έγκυρης και έγκαιρης ενημέρωσης της αγοράς. Όχι τίποτα άλλο, αλλά η στήλη μυρίζεται «τραβήγματα» με τις εποπτικές αρχές.
---
Ήταν 27 Αυγούστου όταν το Liberal Markets αποκάλυψε τις διαπραγματεύσεις που τότε διεξάγονταν μεταξύ της Αγροτικός Οίκος Σπύρου και αμερικανικών συμφερόντων fund. Tότε, γράφαμε πως «τα προβλήματα της εταιρείας θα μπορούσαν δυνητικά να ξεπεραστούν μέσω ενός λευκού ιππότη». Η εισηγμένη με ανακοίνωση στο χρηματιστήριο διέψευσε τις πληροφορίες. Πέρασε ο καιρός και στα μέσα Νοεμβρίου ανακοινώνει πως καλύφθηκε από το Bluemoon Capital Fund SP η έκδοση μετατρέψιμου ομολογιακού δανείου 1,5 εκατ. ευρώ. Εν ολίγοις, επιβεβαίωση, από την πίσω πόρτα…
---
To ενδιαφέρον των Αμερικάνων για το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης είναι ιδιαίτερα ισχυρό, και εκτός από οικονομικά, έχει και γεωπολιτικά χαρακτηριστικά. Μετά τη Σούδα στην Κρήτη, μετατρέπεται σε κόμβο της ευρύτερης περιοχής. Έτσι λοιπόν τις πρώτες ημέρες Δεκεμβρίου θα δούμε τη μεγαλύτερη μεταφορά υλικού των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, παρουσία του αρμόδιου υπουργού και του Πρέσβη των ΗΠΑ στην Ελλάδα. Η εμπορική αξία του λιμανιού έχει αυξηθεί καθώς απομακρύνθηκε από τις αμερικάνικες στρατιωτικές δυνάμεις η βυθισμένη βυθοκόρος που εμπόδιζε τα πλοία να προσεγγίσουν. Κάτι που διευκολύνει τα περίπου 1.000 στρατιωτικά οχήματα και 120 ελικόπτερα να κάνουν την «απόβασή» τους στην Αλεξανδρούπολη μέσω των μεταγωγικών που θα προσεγγίσουν το λιμάνι. Μέσω των σιδηροδρομικών συνδέσεων το στρατιωτικό υλικό μπορεί να μεταφερθεί σε Ρουμανία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
---
Διεύρυνση ζημιών κατέγραψε η Λεβεντέρης στο εννεάμηνο. Η εταιρεία δεν έχει ακόμα συνέλθει από την πανδημία του κορονοϊού, ενώ η αύξηση του κόστους ενέργειας και της τιμής πρώτων υλών δημιουργεί σημαντικές πιέσεις στην κερδοφορία της. Οι πωλήσεις ήταν μόλις 754 χιλ.ευρώ και οι ζημιές σε επίπεδο EBITDA 192,753 χιλ. ευρώ. Δύσκολα γυρνά το ματσάκι έως τέλος της χρονιάς.
---
Αντίθετη εικόνα επικρατεί στην Interwood. Στο εννεάμηνο πέτυχε μεγάλη αύξηση EBITDA στα 4,5 εκατ.ευρώ από 1,77 εκατ.ευρώ το 2020. Ο λόγος για τη σημαντική αυτή βελτίωση των οικονομικών μεγεθών είναι η ανάπτυξη του τουρισμού και του κατασκευαστικού κλάδου.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
