Κακά τα ψέματα. Αν στο μέλλον οι εικόνες από επιθέσεις σε κοινοβούλια περιορίζονταν σε αυτές από την Ελλάδα και τη Βραζιλία, κανείς δεν θα ασχολούνταν στα σοβαρά αφού έχει εδώ και καιρό εξηγηθεί πως λειτουργούν (ή μάλλον δεν λειτουργούν) οι δημοκρατίες λειτουργούν στα κράτη της Λατινικής Αμερικής και της Νότιας Ευρώπης.
Ήταν η εισβολή στο αμερικανικό Καπιτώλιο που άλλαξε δραματικά τις αντιλήψεις μας για τα αποτελέσματα της αντισυστημικής ρητορικής στις δυτικές κοινωνίες.
Και η εισβολή στο Καπιτώλιο αναγκάζει εμάς τους Έλληνες να στρέψουμε το βλέμμα προς τα πίσω για να ερμηνεύσουμε από την αρχή τα γεγονότα της περίφημης εποχής του αντιμνημονίου.
Είναι δύσκολο. Κι αυτό γιατί το Αντιμνημονιακό Μέτωπο αποτελούνταν από τους δύο βασικούς σημερινούς πρωταγωνιστές της πολιτικής ζωής: τη Νέα Δημοκρατία και τον ΣΥΡΙΖΑ, κυρίως την πρώτη αφού τότε ο ΣΥΡΙΖΑ είχε μικρή καταγεγραμμένη δύναμη στις κάλπες.
Ο βασικός οικοδόμος του Αντιμνημονίου ήταν η Νέα Δημοκρατία γι' αυτό και είναι εξαιρετικά δύσκολο σήμερα να συζητήσουμε εκείνα τα γεγονότα. Κανείς δεν θέλει να το κάνει. Ακόμα κι ένα κομμάτι που τότε είχε συνταχθεί με την πλευρά της λογικής, θεωρεί αδιανόητο να κριτικάρει τη Νέα Δημοκρατία για οτιδήποτε. Ακόμα και γι' αυτό. Κι ας μην έχει κάποια ιστορική ή οργανική σχέση με το κόμμα.
Ας το πιάσουμε λοιπόν από αλλού: ας βγάλουμε από το κάδρο τους δύο αυτουργούς της ανωμαλίας κι ας προσπαθήσουμε να δούμε το φαινόμενο πέρα από αυτό που αποκαλούμε, στην ξύλινη πολιτική διάλεκτο, «ταμπέλες».
Άλλωστε, τις διαστάσεις που μπορεί να λάβει ο αντισυστημισμός όταν από τη ρητορική, από τα λόγια, περάσουμε στη δράση τις διαπιστώσαμε πάλι πρόσφατα με το αντιεμβολιαστικό κίνημα και τους αρνητές της πανδημίας.
Ίσως λοιπόν να έχει μεγαλύτερη αξία, δηλαδή όφελος, να επικεντρωθούμε στο φαινόμενο για να δούμε τι μπορεί να συμβεί όταν ο αντισυστημισμός γίνεται «τάση» σε κόμμα εξουσίας.
Τα δύο μεγάλα κόμματα εξουσίας έχουν στις τάξεις τους αντισυστημικούς. Υπό κάποια έννοια θέλουμε οι αντισυστημικοί να είναι «μαντρωμένοι» στα μεγάλα, οργανωμένα κόμματα εξουσίας γιατί αυτά έχουν τους μηχανισμούς ελέγχου τους κι αν χρειαστεί και πειθάρχησής τους.
Δημιουργείται όμως θέμα όταν η αντισυστημική ρητορική, έστω κι ένα μέρος της, υιοθετείται από την επίσημη ρητορική των κομμάτων. Και έχουμε αρκετά τέτοια κρούσματα, εκατέρωθεν.
Όλα τα παραπάνω τα γράφουμε γιατί βρισκόμαστε σε προεκλογική περίοδο και όπως όλα δείχνουν οι επόμενοι μήνες θα χαρακτηρίζονται από εντάσεις και υψηλούς τόνους.
Τα κόμματα, η Νέα Δημοκρατία και ο ΣΥΡΙΖΑ, θα πρέπει να τραβήξουν τώρα τις κόκκινες γραμμές. Όσο και να ανέβει η θερμοκρασία της δημόσιας σφαίρας θα πρέπει να αντισταθούν στην αντισυστημική ρητορική.
Είναι το ελάχιστο που μπορούν να κάνουν για να εξιλεωθούν για τα «παρατράγουδα» της αντιμνημονιακής περιόδου.
Όσα ζήσαμε τότε κάποιοι τα θυμόμαστε πολύ καλά αλλά κυρίως δεν έχουμε σκοπό να τα ξεχάσουμε ποτέ. Όμως, ας μην ερχόμαστε, κάθε τόσο, στη θέση να τα θυμίζουμε. Βέβαια, όποτε χρειάζεται θα το κάνουμε.
