Ενδεχομένως έχετε βρεθεί στην κατάσταση να μπαίνετε σε ένα αυτοκίνητο και η μυρωδιά του να σας κάνει να μην νιώθετε (ή να νιώθετε) ευχάριστα. Αυτό είναι κάτι από καιρό γνωστό και έχει να κάνει αφενός με την… καθαριότητα, σε ένα αυτοκίνητο που ήδη κυκλοφορεί στο δρόμο, και αφετέρου με την επιλογή των υλικών κατασκευής του εσωτερικού του οχήματος.
Μια οσμή προκαλείται από πτητικές χημικές (κατά κανόνα οργανικές) ενώσεις, συνήθως σε πολύ χαμηλή συγκέντρωση, τις οποίες οι άνθρωποι ή άλλα έμβια όντα αντιλαμβάνονται με την αίσθηση της όσφρησης. Σχετικές έρευνες έχουν δείξει ότι η ανθρώπινη όσφρηση είναι εκπληκτικά ισχυρή και μπορεί να αναγνωρίσει εκατοντάδες χιλιάδες διαφορετικές μυρωδιές. Οι μυρωδιές ταξιδεύουν μέσω των οδών του οσφρητικού νευρώνα του σώματος στα κέντρα του εγκεφάλου, όπως ο τροχιακός μετωπιαίος φλοιός, η αμυγδαλή και ο ιππόκαμπος, εστιάζοντας στη μνήμη και τα συναισθήματα. Γι' αυτό η μυρωδιά του αυτοκινήτου μπορεί να προκαλέσει έντονες αναμνήσεις.
Μελέτες δείχνουν επίσης ότι οι άνθρωποι βασίζονται περισσότερο στα μάτια τους, αλλά μπορούν να αντιληφθούν τεράστιους αριθμούς διαφορετικών μυρωδιών που μπορούν και αυτές να αφήσουν μια μόνιμη εντύπωση. Προφανώς πρόκειται για έναν τομέα αρκετά σοβαρό για να τον αφήσει μια αυτοκινητοβιομηχανία στην τύχη του. Για αυτό το λόγο και η Nissan έχει το δικό της τμήμα που ασχολείται με τις οσμές που αναδύουν τα μοντέλα της.
Η «μύτη της Nissan»
Εργαζόμενος για 20 χρόνια στο Τεχνικό Κέντρο της Nissan στην Ιαπωνία, ως τεχνικός εμπειρογνώμονας στο τμήμα Ποιότητας Εσωτερικού Αέρα Οχημάτων, ο Ryunosuke Ino ηγείται μιας ομάδας επιφορτισμένης με την ανάλυση και την έγκριση υλικών που χρησιμοποιούνται στα οχήματα της Nissan. Ο Ino είναι υπεύθυνος για τον έλεγχο της οσμής των νέων μοντέλων της Nissan. Παράλληλα, ελέγχει τα συστήματα κλιματισμού του αυτοκινήτου και πώς οι μυρωδιές του οχήματος μπορούν να αλλάξουν με την πάροδο του χρόνου. Έχει δε το παρατσούκλι «η μύτη της Nissan».
“Συνήθως, οι επιβάτες μυρίζουν το πιο κοντινό πράγμα με βάση το πού βρίσκονται μέσα σε ένα αυτοκίνητο, επομένως είναι σημαντικό να έχουμε εμπειρία από όλα τα καθίσματα” λέει ο Ino. Για τον Ino δεν είναι μόνο κρίσιμη η πρώτη εντύπωση, αλλά το πώς αντιλαμβανόμαστε τις μυρωδιές μέσα στην καμπίνα κατά τη διάρκεια της οδήγησης. “Πρώτα από όλα, προσπαθώ να προσδιορίσω από πού προέρχεται η μυρωδιά”, λέει. “… να την εντοπίσω και να την αξιολογήσω από την οπτική γωνία του χρήστη του οχήματος, όπως όταν ανοίγω το ντουλαπάκι του συνοδηγού ή τον καθρέφτη του αλεξήλιου. Τοποθετώ τον κορμό και το κεφάλι μου όπως θα έκαναν οι επιβάτες".
Το τμήμα Ποιότητας Εσωτερικού Αέρα Οχημάτων
Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας ανίχνευσης και αξιολόγησης των πτητικών οργανικών ενώσεων (VOC) στην καμπίνα ενός οχήματος, η οποία συνήθως χρειάζεται τρεις ημέρες για να ολοκληρωθεί, ο Ino και τα άλλα «λαγωνικά» της Nissan προσπαθούν να προσδιορίσουν τις οσμές που προέρχονται από τα προσκέφαλα, τα ταμπλό, τους καθρέπτες, τα ντουλαπάκια, τα αλεξήλια, τα καθίσματα, τις οροφές, τις ποτηροθήκες, τις μοκέτες και οποιοδήποτε συστατικό με μετρήσιμο άρωμα.
Οι έλεγχοι γίνονται συνήθως μέσα σε τρία έως πέντε λεπτά για να διασφαλιστεί η σωστή αξιολόγηση πριν η μύτη προσαρμοστεί στην εσωτερική μυρωδιά. Εάν κάτι δεν πληροί τα πρότυπα, οι έλεγχοι επαναλαμβάνονται για να προσδιοριστεί η αιτία και να ληφθούν τα διορθωτικά μέτρα.
Τα καθίσματα που χρησιμοποιούν τα ίδια υλικά αξιολογούνται μεμονωμένα, καθώς μπορεί να προέρχονται από διαφορετικούς προμηθευτές με αντίστοιχα διαφορετικές διαδικασίες παραγωγής. Η ομάδα του Ino έχει ως αποστολή της να διασφαλίσει ότι όλοι οι επιβάτες απολαμβάνουν την ευχάριστη ατμόσφαιρα της καμπίνας, επομένως η εργασία επεκτείνεται και στους προμηθευτές ανταλλακτικών που κατασκευάζουν τα υφάσματα, τις κόλλες και τα πολυμερή που χρησιμοποιούνται στα οχήματα της Nissan.
Η κυκλοφορία του αέρα και η έκθεση στο ηλιακό φως είναι κρίσιμοι παράγοντες που επηρεάζουν τη μυρωδιά του αυτοκινήτου. Για τον λόγο αυτό, η ομάδα χρησιμοποιεί μια ειδική σφραγισμένη αίθουσα περιβαλλοντικών δοκιμών, με ελεγχόμενη θερμότητα και υγρασία, και με σύστημα που προσομοιώνει την έντονη ηλιακή ακτινοβολία.
Εξουδετερώνοντας τον εθισμό
Οι άνθρωποι παρατηρούν πιο δύσκολα τις οσμές στις οποίες είναι συνηθισμένοι, όπως πχ. τη δικιά τους σωματική οσμή, και πιο εύκολα τις εξωτερικές ή τις ασυνήθιστες οσμές. Αυτό οφείλεται στον εθισμό, ο οποίος προκύπτει·μετά από συνεχή έκθεση στην οσμή. Είναι η φάση που η αίσθηση της όσφρησης χάνεται, αλλά ανακτάται μετά από κάποιο χρονικό διάστημα άμα αφαιρεθεί το συγκεκριμένο ερέθισμα.
Ο εθισμός, λοιπόν, επηρεάζει την ικανότητα διάκρισης των οσμών μετά από συνεχή έκθεση σε αυτές. Για αυτόν τον λόγο και ο Ino, μετά τη διεξαγωγή των ελέγχων, παίρνει - στην κυριολεξία - μια φρέσκια ανάσα, προκειμένου να επαναφέρει την όσφρησή του στο αρχικό επίπεδο και να ανακτήσει την ευαισθησία του σε όλες τις μυρωδιές.
Ο Ino αλλά και κάθε μέλος της ομάδας του, έχουν έναν προσωπικό τρόπο επαναφοράς: “Ορισμένοι ειδικοί έχουν τον δικό τους τρόπο να φτάσουν σε αυτό το επίπεδο, όπως να μυρίσουν κόκκους καφέ, για να βαθμονομήσουν την όσφρησή τους. Στην περίπτωσή μου, «επαναφέρω» τη μύτη μου μυρίζοντας το χέρι μου κοντά στον αγκώνα μου. Αυτό μου είναι οικείο, επομένως με προετοιμάζει να ανιχνεύσω νέες μυρωδιές.” Ο Ino φοράει επίσης μια στολή της Nissan πλυμένη χωρίς απορρυπαντικό, διασφαλίζοντας ότι οι εντυπώσεις της μυρωδιάς του είναι καθαρές και χωρίς επιρροή.
Γεννημένος στην Yokohama, ο Ino ενδιαφερόταν για τις μυρωδιές από την παιδική του ηλικία, αλλά κέρδισε το “πτυχίο” του στην όσφρηση στους δρόμους της ντόπιας Chinatown μυρίζοντας τα μπαχαρικά και τα αρώματα των καταστημάτων, συμπεριλαμβανομένου του προσωπικού του αγαπημένου σνακ, nikuman (ψωμάκια με κρέας).
Οι προτιμώμενες μυρωδιές των καταναλωτών διαφέρουν ανά περιοχή, επομένως η Nissan έχει ομάδες στη Βόρεια Αμερική και την Ευρώπη που κάνουν παρόμοιες δοκιμές.
Ο Ino λέει ότι για να γίνει κανείς μέλος της ομάδα των ειδικών της Nissan επί των οσμών στην Ιαπωνία, πρέπει να περάσει μια δοκιμασία με έλεγχο αρωμάτων όπως της καραμέλας ή ακόμα και των μίσχων των λουλουδιών, η οποία επεκτείνεται σε ανεπαίσθητες διαφορές στα εσωτερικά υλικά. Παράλληλα, η Nissan παρέχει εκπαίδευση για τη βελτιστοποίηση των δεξιοτήτων ανίχνευσης οσμής της ομάδας.
