Τίποτα δεν πάει χαμένο: ένα project μεγάλης γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας φέρνει στο προσκήνιο τις δυνατότητες της κυκλικής οικονομίας αναλαμβάνοντας να μετατρέψει το παλιό σε νέο ή αν θέλετε τα… σκουπίδια, τα «υπόλοιπα» των οχημάτων που αποσύρονται σε καινούρια προϊόντα. Στο πλαίσιο αυτό ανακυκλωμένος χάλυβας θα χρησιμοποιηθεί σε έως και 15.000 εξαρτήματα των θυρών νέων μοντέλων.
Η γερμανική εταιρία στην οποία αναφερθήκαμε είναι η Audi και το φιλόδοξό της project με τον τίτλο «MaterialLoop» πρόκειται να κάνει το επόμενο βήμα στον ορισμό του τι εστί κύκλος ζωής των υλικών στην αυτοκινητοβιομηχανία. Μαζί με 15 συνεργάτες από τους τομείς της έρευνας και της ανακύκλωσης, αλλά και σε συνεργασία με τους προμηθευτές της, η εταιρία εξετάζει πώς θα προχωρήσει στην επαναχρησιμοποίηση των λεγόμενων «υλικών-μετά-την-κατανάλωση». Πρόκειται για τα υλικά που αφαιρούνται από τα οχήματα στο τέλος του κύκλου ζωής τους και προωθούνται από την εταιρεία στην παραγωγή νέων αυτοκινήτων.
Η αλήθεια είναι ότι ενώ το όλο project στη σύλληψή του δείχνει εξαιρετικά απλό, στην πραγματικότητα τα πράγματα είναι κάπως διαφορετικά. Βλέπετε, μέχρι σήμερα, πολύ λίγα από τα υλικά που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή νέων οχημάτων ανακτώνται από τα παλιά αυτοκίνητα. Ο χάλυβας, για παράδειγμα, συνήθως καταλήγει ως βιομηχανικός χάλυβας στον χώρο των κατασκευών μετά την ανακύκλωση οχημάτων στο τέλος του κύκλου ζωής τους. Η Audi επιχειρεί τώρα να το αλλάξει αυτό χρησιμοποιώντας στην παραγωγή νέων αυτοκινήτων δευτερεύοντα υλικά που προέρχονται από οχήματα που αποσύρονται από την κυκλοφορία.
Παράλληλα θέλει να αποφύγει τη λεγόμενη «υποκύκλωση» (downcycling), η οποία υποδηλώνει την απώλεια ποιότητας των υλικών που προκύπτει από την συνεχή διαδικασία ανακύκλωσης, πρέπει να αποφεύγεται:
«Το project «MaterialLoop» υπογραμμίζει το φιλόδοξο όραμά μας για τη λειτουργία μιας εξαιρετικά αποδοτικής ιδέας κυκλικής οικονομίας για οχήματα στο τέλος του κύκλου ζωής τους», λέει ο Διευθύνων Σύμβουλος της Audi, Markus Duesmann. «Στόχος μας είναι να ανακτήσουμε όσο το δυνατόν περισσότερα υλικά σε υψηλό επίπεδο ποιότητας και να τα επαναχρησιμοποιήσουμε στην παραγωγή των αυτοκινήτων. Αυτό θα εξοικονομήσει πολύτιμα πρωτογενή υλικά και θα μειώσει το οικολογικό αποτύπωμα των προϊόντων μας. Ταυτόχρονα, η άμεση πρόσβαση σε δευτερεύοντα υλικά μπορεί να συμβάλει στην αυξημένη ασφάλεια της αλυσίδας εφοδιασμού. Οι πρώτες ύλες δεν θα είναι πλέον απαραίτητο να εξορύσσονται».
Τον Οκτώβριο του 2022, 100 οχήματα της Audi, συμπεριλαμβανομένων μεταξύ άλλων και πρώην αυτοκινήτων εξέλιξης, αποσυναρμολογήθηκαν στο πλαίσιο του project «MaterialLoop». Η στοχευμένη αποσυναρμολόγηση μεμονωμένων εξαρτημάτων επέτρεψε τη διατήρηση δευτερογενών υλικών υψηλής ποιότητας, όπως για παράδειγμα μεγαλύτερα πλαστικά κομμάτια, ώστε να προωθηθούν στην ανακύκλωση. Μετά την αποσυναρμολόγηση, αυτά που έμειναν από τα αμαξώματα των αυτοκινήτων τεμαχίστηκαν και ταξινομήθηκαν σε ομάδες υλικών - χάλυβα, αλουμίνιο, πλαστικό και γυαλί - σε συνεργασία με τις εταιρείες που συμμετέχουν στο project. Με στόχο τη δοκιμή της επαναχρησιμοποίησης τέτοιων υλικών στην παραγωγή νέων αυτοκινήτων, η Audi έβαλε τις προδιαγραφές και καθοδήγησε την περαιτέρω διαδικασία ανακύκλωσης μαζί με συνεργάτες του project από τη βιομηχανία ανακύκλωσης, την εφοδιαστική αλυσίδα της Audi και τον ακαδημαϊκό κόσμο.
Εκτός από την δυνατότητα της επιστροφής υλικών στην αλυσίδα εφοδιασμού της Audi, στο επίκεντρο βρίσκεται επίσης και η βελτίωση της δυνατότητας ανακύκλωσης των υλικών στα μελλοντικά οχήματα της Audi.
Ανακυκλωμένος χάλυβας για την παραγωγή του Audi A4
Η πιλοτική φάση του προγράμματος θα διαρκέσει έως τα τέλη Απριλίου. Παρ' όλα αυτά όμως, η Audi έχει ήδη καταφέρει να εφαρμόσει κάποια πολύτιμα ευρήματα από το project «MaterialLoop», επανατροφοδοτώντας από τώρα με ορισμένα υλικά την παραγωγή των αυτοκινήτων της. Ένα αποτέλεσμα είναι ότι μεγάλο μέρος του χρησιμοποιημένου σιδήρου scrap που ανακυκλώνεται μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην κατασκευή νέων μοντέλων.
Σε μια πρώτη δοκιμαστική φάση κατασκευάστηκαν έξι χαλύβδινα ρολά, αποτελούμενα από περίπου 12% δευτερεύοντα υλικά που προήλθαν από το «MaterialLoop». Ο χάλυβας από αυτά τα ρολά είχε χαρακτηριστικά που ταιριάζουν με τα υψηλά πρότυπα ποιότητας της Audi και μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τα πιο απαιτητικά δομικά εξαρτήματα ενός οχήματος. Η Audi σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει αυτόν τον χάλυβα για την παραγωγή έως και 15.000 εξαρτημάτων του εσωτερικού των θυρών για το Audi A4 στο εργοστάσιο του Ingolstadt. Επιπλέον, στην έρευνα που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του έργου, επιβεβαιώθηκε ότι το ποσοστό του ανακυκλωμένου χάλυβα από οχήματα στο τελικό μίγμα μπορεί να ανέβει ακόμα περισσότερο.
Επιπλέον, μαζί με τους συνεργάτες όλου του project, η Audi αποκομίζει πολύτιμες πληροφορίες για το σχεδιασμό και την κατασκευή μελλοντικών μοντέλων. Εκτός από τις βελτιώσεις στην τεχνολογία διαλογής, ο λεγόμενος «Σχεδιασμός Για Την Κυκλικότητα» παίζει καθοριστικό ρόλο στις προσπάθειες της Audi να βελτιστοποιήσει την ικανότητα ανακύκλωσης των νέων αυτοκινήτων της. Αυτό σημαίνει ότι, όσον αφορά την επιλογή, τη σύνθεση και τη δομή τους, τα εξαρτήματα αυτοκινήτων και τα υλικά τους πρέπει να σχεδιάζονται με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορούν να ταξινομηθούν εύκολα ανά τύπο υλικού κατά την ανακύκλωση στο τέλος του κύκλου ζωής του οχήματος.
Ως πρόσθετο αποτέλεσμα του πιλοτικού project «MaterialLoop» η Audi, σε συνεργασία με τον Όμιλο Volkswagen, ανέπτυξε έναν οδηγό για τους προμηθευτές που εξηγεί με ποιες προδιαγραφές μπορούν να σχεδιαστούν τα πλαστικά μέρη, έτσι ώστε να αυξάνεται περαιτέρω το ποσοστό ανακύκλωσης στην παραγωγή αυτοκινήτων.
Ανακύκλωση γυαλιού, πλαστικού και αλουμινίου
Την άνοιξη του 2022 η Audi άρχισε να συλλέγει γνώσεις για την ανακύκλωση γυαλιού από τα αυτοκίνητα. Τα παράθυρα των αυτοκινήτων που δεν επισκευάζονται πρώτα σπάνε σε μικρά κομμάτια και μετά ταξινομούνται. Οι κόκκοι γυαλιού που προκύπτουν λιώνουν και μετατρέπονται σε νέα πλάκα γυαλιού για χρήση στην αυτοκινητοβιομηχανία. Στην πραγματικότητα, μία τέτοια τεχνική χρησιμοποιείται ήδη στην παραγωγή του Q4 e-tron.
Επιπλέον, η εταιρεία ασχολείται επίσης με την ανακύκλωση πλαστικών. Χάρη στο «PlasticLoop», ένα από τα τρία project ανακύκλωσης πλαστικών της μάρκας, η Audi και ο κατασκευαστής πλαστικών LyondellBasell καθιέρωσαν μια διαδικασία που χρησιμοποιεί χημική ανακύκλωση για πρώτη φορά για την επαναχρησιμοποίηση ανάμεικτων πλαστικών απορριμμάτων αυτοκινήτων για την παραγωγή του Audi Q8 e-tron.
Τέλος, από το 2017, η διαχείριση των πόρων αλουμινίου γίνεται σε πρόγραμμα ανακύκλωσης στις εγκαταστάσεις της Audi στο Ingolstadt, στο Neckarsulm και στο Győr καθώς και στις εγκαταστάσεις της Volkswagen στη Μπρατισλάβα. Τα περισσεύματα αλουμινίου που προκύπτουν κατά την παραγωγή επιστρέφονται απευθείας στον προμηθευτή. Εκεί, ανακυκλώνονται για να σχηματίσουν νέα φύλλα αλουμινίου ίδιας ποιότητας τα οποία η Audi στη συνέχεια επαναχρησιμοποιεί στην παραγωγή. Αυτό εξοικονομεί πολύτιμες πρωτογενείς πρώτες ύλες και διασφαλίζει ότι τα αυτοκίνητα της Audi φθάνουν στον τελικό χρήστη με πολύ καλύτερο περιβαλλοντικό ισοζύγιο.
