Κανόνες για δίκαιη πρόσβαση στα δεδομένα των συνδεδεμένων αυτοκινήτων σχεδιάζει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο Ευρωπαϊκός Νόμος για τα Δεδομένα θα μπορούσε να ρυθμίσει την πρόσβαση σε μια αγορά 400 δισ. ευρώ που συνδέεται με δεδομένα αυτοκινήτου. Φαίνεται πάντως ότι οι αυτοκινητοβιομηχανίες και οι πάροχοι υπηρεσιών έχουν ανταγωνιστικές ατζέντες για το θέμα.
Κανόνες για να εξασφαλιστεί η δίκαιη πρόσβαση στα πολύτιμα δεδομένα των συνδεδεμένων αυτοκινήτων (connected car data) για εταιρείες και βιομηχανία επεξεργάζεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αλλά δεν έχει γίνει γνωστό ακόμα πότε αυτοί θα είναι έτοιμοι. Αυτό προκύπτει από ανακοίνωση που δόθηκε πρόσφατα στη δημοσιότητα, καθώς οι βιομηχανικοί όμιλοι της γηραιάς ηπείρου ανησυχούν για τον αθέμιτο ανταγωνισμό από τις εταιρείες τεχνολογίας των ΗΠΑ και της Κίνας.
Βλέπετε, η οδήγηση ενός αυτοκινήτου έχει αποκτήσει πλέον, λόγω της εξέλιξης της τεχνολογίας και της παρουσίας του διαδικτύου πρακτικά παντού, κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Κανείς δεν θα σκεφτόταν πριν από δύο δεκαετίες πως το αυτοκίνητο θα έφτανε να παράγει ένα απίστευτο πλήθος δεδομένων που ξεκινούν από τις πιο απλές καταγραφές όπως το δέσιμο της ζώνης από τον οδηγό, η λειτουργία του αυτόματου κιβωτίου ταχυτήτων, τα δεδομένα του GPS και πολλά άλλα.
Η νέα ευρωπαϊκή νομοθεσία (European Data Act) εστιάζει ακριβώς σε αυτό το είδος δεδομένων και προτείνει κανόνες σχετικά με τη διαθεσιμότητα, την προσβασιμότητα και την κοινή χρήση δεδομένων. Με λίγα λόγια, ο νόμος προσπαθεί να καταστήσει περισσότερα δεδομένα διαθέσιμα σε περισσότερους «παίκτες» οικοσυστήματος και θέτει κανόνες σχετικά με το ποιος μπορεί να ζητήσει, να χρησιμοποιήσει και να έχει πρόσβαση σε δεδομένα και για ποιους σκοπούς.
Μια τεράστια αγορά
Οι τεράστιες δυνατότητες της αγοράς των συνδεδεμένων αυτοκινήτων, η οποία σύμφωνα με εκτιμήσεις θα μπορούσε να φτάσει τα 400 δισ. ευρώ μέχρι το 2030, έχει δημιουργήσει μια διαμάχη μεταξύ των αυτοκινητοβιομηχανιών και βιομηχανικών χρηστών για την πρόσβαση στα δεδομένα των οχημάτων.
Οι αυτοκινητοβιομηχανίες αναζητούν προϊόντα λογισμικού που βασίζονται σε δεδομένα και συνδρομητικές υπηρεσίες που καλύπτουν τα πάντα, από τις συνήθειες οδήγησης μέχρι την κατανάλωση καυσίμου και τη φθορά των ελαστικών ως το επόμενο χρήμα. Η ιδιοκτησία των δεδομένων αυτών, ωστόσο, δεν ορίζεται με σαφήνεια στη νομοθεσία της ΕΕ.
Και φαίνεται ότι Ευρωπαϊκή Επιτροπή προετοιμάζεται τώρα να συμπληρώσει την πρόταση για τη νομοθεσία σχετικά με τα δεδομένα, που δημοσιεύθηκε τον Φεβρουάριο του 2022. Στο μεταξύ τα ενδιαφερόμενα μέρη, όπως εταιρίες που προσφέρουν υπηρεσίες στο χώρο του αυτοκινήτου, πιέζουν να υποβληθεί γρήγορα σχετική νομοθετική πρόταση καθώς αμερικανικές εταιρείες τεχνολογίας όπως η Google έκλεισαν συμφωνίες με την General Motors και τη Mercedes Benz.
Τι λέει η ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία
Η Ευρωπαΐκή Ένωση Κατασκευαστών Αυτοκινήτων (ACEA) από την πλευρά της θεωρεί ότι ορισμένες από τις διατάξεις της πρότασης (του Φεβρουαρίου 2022) είναι υπερβολικές και «επιβάλλουν απαιτήσεις που είναι απλώς ανεφάρμοστες».
Η ACEA αναγνωρίζει το δικαίωμα των καταναλωτών να κατέχουν και να μοιράζονται τα δεδομένα του οχήματός τους, αλλά είπε ότι οι απαιτήσεις στην πρόταση νόμου για τα δεδομένα «θα δημιουργήσουν νομική αβεβαιότητα ως προς τον τρόπο χειρισμού και περαιτέρω κοινής χρήσης των ευαίσθητων για τις επιχειρήσεις δεδομένων μόλις αποκαλυφθούν.
Αυτό πιθανότατα θα έχει αποθαρρυντική επίδραση στην ποσότητα και την ποιότητα των δεδομένων που συλλέγουν και επεξεργάζονται οι επιχειρήσεις».
Τις δικές της ενστάσεις έχει και η ένωση των Ευρωπαίων εμπόρων και επισκευαστών (CECRA) που τον περασμένο μήνα διατύπωσε τη θέση ότι ο νόμος για τα δεδομένα, όπως έχει συνταχθεί στη σημερινή του μορφή, «δεν επαρκεί για τη δημιουργία αποτελεσματικού ανταγωνισμού στον τομέα των υπηρεσιών κινητικότητας που βασίζονται σε data».
Η πρόταση δίνει στους χρήστες των οχημάτων το δικαίωμα να διεκδικήσουν πρόσβαση σε τέτοια δεδομένα και να τα μοιραστούν με τρίτα μέρη, όπως συνεργεία επισκευής, σημείωσε η CECRA σε ένα έγγραφο θέσης, αλλά πρόσθεσε ότι οι αυτοκινητοβιομηχανίες έχουν τέτοια πρόσβαση στις λειτουργίες και τους πόρους του οχήματος που δεν έχουν οι ανεξάρτητοι πάροχοι υπηρεσιών.
«Αυτό εμποδίζει τους ανεξάρτητους παρόχους υπηρεσιών να αναπτύξουν και να προσφέρουν ενδιαφέροντες και προσιτές υπηρεσίες στους τελικούς χρήστες με ανταγωνισμό επί ίσοις όροις».
Θυμίζουμε ότι τον περασμένο μήνα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε με συντριπτική πλειοψηφία – με 500 ψήφους υπέρ, 23 κατά και 110 αποχές - τη θέση του σχετικά με τον νόμο περί δεδομένων, ο οποίος ορίζει εναρμονισμένους κανόνες για την πρόσβαση, τον διαμοιρασμό και τη χρήση δεδομένων που παράγονται από συνδεδεμένα προϊόντα, όπως είναι τα αυτοκίνητα οχήματα.
Ως πυλώνας της τρέχουσας ψηφιακής στρατηγικής της Επιτροπής, ο κανονισμός επιδιώκει να απελευθερώσει τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται από την οικονομία των δεδομένων και ιδιαιτέρως της βιομηχανίας των δεδομένων του internet of things IoT δεδομένα– το 80% των οποίων χρησιμοποιείται ελάχιστα στην Ευρωπαϊκή Ένωση σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.