Το πιο ευνοϊκό σενάριο για την Ελλάδα αλλά και πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες είναι η επιβολή ανώτατου πλαφόν στο φυσικό αέριο. Αυτό θα σημαίνει λιγότερη τιμή χονδρικής ηλεκτρικού ρεύματος, μικρότερο έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο της χώρας και λιγότεροι δημόσιοι πόροι για τη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων σε ολόκληρο το β? εξάμηνο του 2022. Το δεύτερο κατά σειρά ευνοϊκό σενάριο είναι το να δημιουργηθεί ένας κουμπαράς χρηματοδότησης των χωρών

Σε συμφωνημένες τιμές θα πληρώνονται από τον Ιούλιο και μετά οι εταιρείες θα πληρώνονται για το ρεύμα που παράγουν ενώ θα συνεχιστούν οι επιδοτήσεις των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων ώστε τελικά, το ρεύμα να πωλείται σε μια συγκεκριμένη τιμή. Ποια θα είναι αυτή;

Μπορεί ένας εργένης να έχει επιδοτηθεί μέσα στον βαρύ χειμώνα του 2021-2022 με το ίδιο ποσό που έχει επιδοτηθεί και μια 4μελής οικογένεια η οποία υποχρεώνεται προφανώς να θερμάνει περισσότερα τετραγωνικά ακινήτου και να καταναλώσει μεγαλύτερες ποσότητες ζεστού νερού; Είναι δυνατόν να μην επιδοτείται μια οικογένεια που αναγκάστηκε να χρησιμοποιήσει ηλεκτρικό ρεύμα για να ζεστάνει το σπίτι της καθώς δεν δούλευε η κεντρική θέρμανση;

Το σημερινό διάγγελμα του πρωθυπουργού για το εθνικό σχέδιο επιδότησης των λογαριασμών του ρεύματος είναι προφανές ότι θα παρακολουθήσουν για ευνόητους λόγους τα περισσότερα από 5,5 εκατομμύρια νοικοκυριά που «καίγονται» να μάθουν πόσο θα τους κοστίσουν τα κλιματιστικά φέτος το καλοκαίρι αλλά και πόσο βαρύς θα είναι ο φετινός χειμώνας από πλευράς κόστους θέρμανσης. Στόχος να «σβήσει» πολύ μεγάλο μέρος των επιβαρύνσεων και να δούμε ρεύμα ακόμη και σε τιμές προ κρίσης.

Οι στόχοι της κυβέρνησης όσον αφορά στο νέο πλαίσιο στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων για την αντιμετώπιση των υψηλών λογαριασμών ρεύματος έχουν οριοθετηθεί: Ο αριθμός των νοικοκυριών που λαμβάνουν περιορισμένη ή και καθόλου στήριξη για να αντιμετωπίσουν τους υψηλούς λογαριασμούς ρεύματος πρέπει να περιοριστεί δραματικά ή και να μηδενιστεί. Το πώς θα επιτευχθεί ο στόχος είναι ακόμη υπό την (τελική) συζήτηση.

Με τη λαϊκή δυσαρέσκεια να κλιμακώνεται καθώς καταφτάνουν οι εκκαθαριστικοί λογαριασμοί ρεύματος με τις καταναλώσεις του πρώτου τετραμήνου, η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός γνωρίζουν πολύ καλά ότι δεν υπάρχει πλέον περιθώριο μεγάλων καθυστερήσεων για την ανακοίνωση του τρόπου με τον οποίο θα γίνει η ουσιαστική στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων.

Θα καταγραφεί σήμερα άλλο ένα ρεκόρ των τελευταίων 27 ετών όσον αφορά στο ύψος του πληθωρισμού; Το μεσημέρι η Eurostat ανακοινώνει τα προκαταρκτικά στοιχεία για τον Απρίλιο για ολόκληρη την Ευρωζώνη και όλα δείχνουν ότι τουλάχιστον στον κλαδικό δείκτη των τροφίμων θα καταγραφεί νέα μεγάλη αύξηση καθώς οι υψηλές τιμές της ενέργειας «σπρώχνουν» πλέον τις τιμές προς τα πάνω σε όλες τις κατηγορίες.

Αργά χθες το βράδυ ανακοινώθηκαν τα τελικά στοιχεία της χθεσινής επανέκδοσης του 7ετούς ομολόγου. Η χώρα άντλησε επιπλέον 1,5 δισ. ευρώ αυξάνοντας τον «όγκο» του συγκεκριμένου ομολόγου (λήξης 22 Απριλίου 2027) στα 3,924 δισ. ευρώ. Και αυτή η αύξηση του όγκου –αλλά και της επενδυτικής βάσης που εμπλέκεται με την συγκεκριμένη έκδοση- είναι αυτό που κρατάει το οικονομικό επιτελείο και ο ΟΔΔΗΧ από τη χθεσινή έκδοση.

Άνοιξε πριν από λίγο το βιβλίο προσφορών για την επανέκδοση του 7ετούς ομολόγου. Το επιτόκιο διαμορφώνεται προς το παρόν στο 2,57% αλλά ενδέχεται να μεταβληθεί ανάλογα με την εξέλιξη της ζήτησης. Το ομόλογο είχε εκδοθεί αρχικά τον Απρίλιο του 2020 με επιτόκιο 2% οπότε με το κλείσιμο της σημερινής διαδικασίας, η μέση απόδοση της έκδοσης θα διαμορφωθεί ξεκάθαρα κάτω από το 2,5% ανάλογα βέβαια και με το ποσό που θα αντληθεί σήμερα.

Το υπουργείο Οικονομικών περίμενε ότι στο πρώτο τρίμηνο της φετινής χρονιάς θα καταγραφόταν πολύ μεγάλη αύξηση των εσόδων από τον ειδικό φόρο κατανάλωσης καυσίμων σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα. Μπορεί τα «ρεκόρ» της εξόδου μέσα στο Πάσχα ή η αυξημένη κίνηση στους δρόμους του λεκανοπεδίου να ξεγελούν, ωστόσο, τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών είναι αποκαλυπτικά.

Δεν είναι λίγοι αυτοί που έσπευσαν να προεξοφλήσουν ότι μετά την αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας από τον οίκο S&P, θα ακολουθήσει η δεύτερη απόπειρα του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους να εκδώσει ελληνικό τίτλο.  Η είδηση ότι η Ελλάδα βρίσκεται πλέον μόλις μια βαθμίδα μακριά από την επενδυτική ήρθε σε συνέχεια της πρόωρης αποπληρωμής του ΔΝΤ.

H κυβέρνηση έχει ήδη λάβει την απόφαση να ανακοινώσει μέσα στον Μάιο το εθνικό σχέδιο αντιμετώπισης των υψηλών τιμών στην ηλεκτρική ενέργεια είτε υπάρξει βοήθεια από την Ευρώπη είτε όχι. Ευχής έργον θα είναι μετά το Πάσχα να φανούν σημάδια συγκρότησης ευρωπαϊκού μετώπου καθώς σε μια τέτοια περίπτωση η παρέμβαση στην κατεύθυνση συγκράτησης των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας θα είναι πιο εκτεταμένη και αποτελεσματική.

Πρωτογενές έλλειμμα «έκπληξη» για το 2021 ανακοίνωσε πριν από λίγο η Ελληνική Στατιστική Αρχή. Με τον προϋπολογισμό να έχει προεξοφλήσει πρωτογενές έλλειμμα 7,3% για την περυσινή χρονιά, τα τελικά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ έδειξαν συγκράτηση στο 5% κάτι που σημαίνει ότι και το 2021 -εν μέσω πανδημίας- επιτεύχθηκε σημαντική δημοσιονομική εξυγίανση καθώς από το -7,2% του ΑΕΠ το 2020, υποχωρήσαμε στο 5% για το 2021. Σε επίπεδο εσόδων αλλά και σε επίπεδο ΑΕΠ, η χώρα έχει πλέον ανακτήσει τα προ πανδημίας επίπεδα. 

Την 1η Μαΐου θα ενεργοποιηθεί ο νέος κατώτατος μισθός και οι περισσότεροι από 650.000 δικαιούχοι θα δουν «καθαρή» αύξηση στον μισθό τους της τάξεως των 43 ευρώ (42,7 ευρώ για την ακρίβεια μετά την αφαίρεση των ασφαλιστικών εισφορών). Μετά το Πάσχα, θα αναρτηθούν τα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ και οι 8 στους 10 ιδιοκτήτες θα αντιληφθούν ότι θα πληρώσουν λιγότερα και σε περισσότερες δόσεις.

H κυβέρνηση θα κερδίσει… χρόνο παρατείνοντας και για τον Μάιο -ενδεχομένως και για τον Ιούνιο- το καθεστώς των επιδοτήσεων των νοικοκυριών προκειμένου να αντιμετωπίσουν τους υψηλούς λογαριασμούς ρεύματος. Αυτό τον χρόνο θέλει να τον αξιοποιήσει για να ποσοτικοποιήσει τα τρία διαφορετικά σενάρια που έχει στο τραπέζι για να θεσπίσει έναν μηχανισμό απορρόφησης των ανατιμήσεων.

Εγχείρημα με μεγάλη αποτελεσματικότητα αλλά ιδιαίτερη αβεβαιότητα και υψηλό δημοσιονομικό ρίσκο. Αυτά είναι τα τρία χαρακτηριστικά του σχεδίου που επεξεργάζεται η κυβέρνηση για να συγκρατήσει τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας. Το ποια θα είναι η συνέπεια υλοποίησης αυτού του σχεδίου στον προϋπολογισμό είναι επίσης ένα ολόκληρο κεφάλαιο από μόνο του. Το οικονομικό επιτελείο θα προσπαθήσει να βρει τρόπους ώστε το πλάνο να μην θίξει το έλλειμμα και να μην το ανεβάσει πάνω από το 2%.

Στα 4 δισ. ευρώ υπολογίζεται το κόστος επιδότησης των νοικοκυριών προκειμένου να συγκρατηθεί η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι το τέλος του χρόνου στα προ κρίσης επίπεδα. Μετά την σαφή δέσμευση του πρωθυπουργού το Σαββατοκύριακο για τη στήριξη των νοικοκυριών, το ερώτημα πλέον είναι το ποιος θα πληρώσει τον «λογαριασμό».

Σε έξι φάσεις οι οποίες θα έχουν ολοκληρωθεί σε έξι εβδομάδες θα ξεδιπλωθεί το σχέδιο στήριξης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων για την αντιμετώπιση της ακρίβειας. Θα είναι έξι εβδομάδες μεγάλης αβεβαιότητας καθώς η έκβαση του πολέμου αλλά και η στάση των Ευρωπαίων ουσιαστικά θα καθορίσουν και το τι θα πρέπει να περιμένει ο κάθε πολίτης από το κράτος. Η άσκηση είναι εξαιρετικά σύνθετη, καθώς οι αγορές… καραδοκούν.

Μπορεί η Ελλάδα να βάλει πλαφόν στην τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας ή του φυσικού αερίου; Η μεν πρώτη διαμορφώνεται καθημερινά στο χρηματιστήριο της Αθήνας ή δε δεύτερη στο χρηματιστήριο του Άμστερνταμ. Όχι μόνο η Ελλάδα αλλά καμία χώρα από μόνη της δεν θα μπορούσε να αναλάβει τέτοια πρωτοβουλία χωρίς να προκαλέσει τεράστιο δημοσιονομικό κόστος στον προϋπολογισμό της ή χωρίς να δημιουργήσει πολύ μεγάλα προβλήματα στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.

Μέσα στα επόμενα 24ωρα η κυβέρνηση θα καταθέσει τροπολογία για τη φορολόγηση των όποιων υπερκερδών έχουν προκύψει από την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος με συντελεστή 90%. Ωστόσο, ουδείς μπορεί να γνωρίζει σε αυτή τη φάση ποια θα είναι η δημοσιονομική απόδοση του συγκεκριμένου μέτρου. Γι' αυτό και στο οικονομικό επιτελείο «ξεσκονίζουν» τα νούμερα αναζητώντας πρόσθετους πόρους για να στηρίξουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Πού καταλήγουν προς το παρόν;

«Δεδομένου του σημερινού ευμετάβλητου περιβάλλοντος στις κεφαλαιαγορές και λόγω της ευνοϊκής δομής του ελληνικού χαρτοφυλακίου χρέους και των υψηλών ταμειακών διαθεσίμων του Ελληνικού Δημοσίου, η δραστηριότητα έκδοσης και διαχείρισης για το 2022 θα είναι ευέλικτη σε όλες τις πτυχές της, τόσο από την άποψη του χρόνου πρόσβασης στις αγορές όσο και ως προς τον όγκο των εκδόσεων, τις διάρκειες, κ.λπ». Αυτό ανέφερε ο επικεφαλής του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους στην ομιλία του στο συνέδριο του Capital Link στην Νέα Υόρκη.

H κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός έχουν λάβει τις πολιτικές τους αποφάσεις: πρώτον, τα νοικοκυριά δεν θα μείνουν φέτος χωρίς στήριξη τουλάχιστον για όσο χρονικό διάστημα «κρατούν» οι πολύ υψηλές τιμές ειδικά στην ηλεκτρική ενέργεια ακόμη και αν αυτό φέρει το πρωτογενές έλλειμμα της χώρας πάνω από το 2,5 - 3% ή πάνω από τα 5,5 - 6 δισ. ευρώ. Αν δεν υπάρξει κοινή ευρωπαϊκή λύση η απόφαση ότι θα χρησιμοποιηθεί ο κρατικός προϋπολογισμός για να μην μείνουν ακάλυπτοι οι καταναλωτές είναι δεδομένη.

Ο πληθωρισμός που για το Μάρτιο αναμένεται να ανέλθει κοντά στο 9%, είναι ο νούμερο 1 κίνδυνος για τον διοικητή της ΤτΕ. Υπάρχουν όμως και άλλες μεγάλες αβεβαιότητες που αναγκάζουν τον Γ. Στουρνάρα να χαμηλώνει τον πήχη για την ανάπτυξη. Ο φόβος για επιδείνωση του κλίματος εμπιστοσύνης. Η διάρκεια των αναταράξεων στις ενεργειακές αγορές, καθώς και τυχόν αναταραχή στις χρηματοπιστωτικές αγορές.

Ανακαίνιση, ενεργειακή θωράκιση, μέτρηση επιπτώσεων του νέου ΕΝΦΙΑ, αποτίμηση των συνεπειών από την αύξηση των οικοδομικών υλικών συνεννόηση με τους ενοικιαστές και διαχείριση του «πλαφόν» που θέλει να νομοθετήσει η κυβέρνηση στα ενοίκια (αρχικά στην επαγγελματική στέγη). Είναι οι «πονοκέφαλοι» που έχουν αποκτήσει οι ιδιοκτήτες ακινήτων εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης η οποία «φούσκωσε» ακόμη περισσότερο μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία.