Του Δημήτρη Κουρέτα*
«Επειδή η δικαιοσύνη της πόλης του Σόλωνα τεχνουργεί την ομοιότητα των πολιτών σε βάση φυσική, δεν υπάρχει ισοκατανομή των αγαθών, ούτε εξομοίωση των ποιοτήτων, ούτε η αταξική κοινωνία. Και οι πολίτες της πόλης του Σόλωνα δεν είναι οι Ουριήλ, οι Γαβριήλ, και οι άλλοι άγγελοι. Ο Σόλων, ο μεγαλύτερος ριζοσπάστης και οραματιστής, είναι συντηρητικός.
Έτσι, η ισότητα της δημοκρατίας του Σόλωνα εδράζεται απάνου στη φυσική ανισότητα των πολιτών, που παρότι ανισότητα κατά το όμοιο, όλοι οι δάσκαλοι λόγου χάρη δεν έχουν το ίδιο ταλέντο, ωστόσο είναι ισότητα κατά το διάφορο, δάσκαλοι και πολιτικοί και μαστόροι λόγου χάρη είναι ίσοι απέναντι στην πόλη.
Μ' ένα λόγο, η δημοκρατία του Σόλωνα είναι το πιο τίμιο πολίτευμα που δημιούργησε ο άνθρωπος, γιατί ο κάθε πολίτης της Αθήνας έταξε στην πρώτη γραμμή τη σχέση του με τον εαυτό του σα μερίδιο της φύσης (μοίρα το λέγανε τότε), και σε δεύτερη γραμμή τη σχέση του με τους συμπολίτες σα συμβίωση και αφορμή σύγκρισης».
Από «Τα Ελληνικά»του Δημήτρη Λιαντίνη
Πριν μερικά χρόνια διάβασα κάποια στιγμή ένα κείμενο-ανακοίνωση ενός συλλόγου που εκπροσωπούσε τους άνεργους διδάκτορες. Το διάβασα και μετά ξαναδιάβασα τον τίτλο του συλλόγου. Έλεγε ότι αριθμούσε 15.000 διδάκτορες. Άραγε σε ποια χώρα του κόσμου ένας διδάκτορας έχει τέτοιο βαθμό ανεργίας; Βλέπω προκηρύξεις για έκτακτους διδάσκοντες που συνωστίζονται 30 άτομα για μια θέση των 400 ευρώ. Άραγε ποιος έφτιαξε αυτό το τερατούργημα; Ποιος ωθεί κατά χιλιάδες τους πτυχιούχους να κάνουν διδακτορικά;
Για να βάλουμε μια σειρά εδώ. Πρώτα-πρώτα θα πρέπει να πούμε ότι η συντριπτική πλειοψηφία των υποψηφίων διδακτόρων είναι άμισθοι. Ουσιαστικά είναι οι «μαύροι» μια μελανής πλευράς του συστήματος της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στη χώρα μας. Χωρίς καμία αξιολόγηση τις περισσότερες φορές, με μόνο κριτήριο αν θα δεχθούν να δουλέψουν τσάμπα εγγράφονται για διδακτορικό και εκεί αρχίζει ένας Γολγοθάς που οι ίδιοι δεν γνωρίζουν. Ο άμισθος υποψήφιος διδάκτορας, καταρχάς είναι ένας σκληρά εργαζόμενος ο οποίος δεν πρόκειται να αποκτήσει ποτέ ταξική συνείδηση, γιατι απλά δουλεύει τσάμπα. Είναι δηλαδή δούλος. Άρα αν υποτίθεται ότι οι 'προοδευτικές' διοικήσεις των παντός είδους εργαζομένων στα ΑΕΙ έπρεπε να πουν κάτι, έπρεπε κατά τη γνώμη μου να μην επιτρέπουν τέτοια κατάσταση. Οι ισχυρισμοί ότι είναι εκπαιδευόμενοι δεν αντέχουν σε καμία κριτική και είναι αστείοι. Δεν υπάρχει χώρα στον κόσμο που οι υποψήφιοι διδάκτορες να δουλεύουν τσάμπα.
Δεύτερον, αυτή η κατάσταση βολεύει καθηγητές που δεν μπορούν να εξασφαλίσουν χρήματα από προγράμματα στους διδάκτορες τους, επειδή δεν είναι ανταγωνιστικοί στην έρευνά τους. Τελεία και παύλα. Δεν υπάρχει άλλη εξήγηση. Αν κύριε δεν μπορείς να εξασφαλίσεις προγράμματα σήμερα, τότε εφόσον δεν μπορείς να δώσεις θέση εργασίας σε έναν άνεργο πτυχιούχο, καλό θα είναι να ερωτηθεί η κοινωνία, αν επιθυμεί να πληρώνει έναν καθηγητή ΑΕΙ, ο οποίος έχει στη δουλειά έναν άνεργο χωρίς να τον πληρώνει, ανασφάλιστο και χωρίς να του διασφαλίζει έστω κάτι. Το μόνο που συντηρεί αυτός ο καθηγητής είναι ένα σάπιο καθεστώς ανίκανων να προσαρμοστούν σήμερα καθηγητών. Γιατί λοιπόν επιτρέπεται κάτι τέτοιο; Γιατί δεν απαγορεύεται η εκπόνηση διδακτορικού όταν δεν υπάρχει εξασφαλισμένη χρηματοδότηση;
Και η συνέχιση τέτοιων συμπεριφορών προς τίνος το όφελος λειτουργεί; Ερωτήματα που χρήζουν απάντησης.
* Ο Δημήτρης Κουρέτας είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και πρώην αναπληρωτής Πρύτανης.
