Του Ανδρέα Ζαμπούκα
Όλα τα προβλήματα με τον ΣΥΡΙΖΑ ξεκινούν από την εμμονή που έχει στον «πρωτογονισμό» των σχημάτων, των συμβόλων και των εννοιών. Πρόκειται για κάτι ανάλογο με τον προσανατολισμό της αντίπερα όχθης. Όπως δηλαδή, η λαϊκή Δεξιά αντλεί σημεία από το έθνος και τη θρησκεία, έτσι και η εκφυλισμένη πλέον Αριστερά, προσπαθεί να ανασύρει από το υπόγειο της Ιστορίας μνήμες και ρητορικά σχήματα παλαιών δεκαετιών.
Επειδή λοιπόν, ασφυκτιούν από το αδιέξοδο της πραγματικότητας, μεταθέτουν τις επιδιώξεις στο φαντασιακό. Και είναι πραγματικά, οδυνηρό και επικίνδυνο άνθρωποι που μπερδεύουν την πολιτική με το «Δελφινάριο» να ασχολούνται με την αναθεώρηση του Συντάγματος, τα δημοψηφίσματα και την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας από τον λαό!
Ας ξεκαθαρίσουμε κάποια πράγματα: όταν ένας «νεοαριστερός» του ΣΥΡΙΖΑ μιλάει για Άμεση ή Συμμετοχική Δημοκρατία, δεν εννοεί ούτε καν την ιδεώδη και εν πολλοίς, υπερεκτιμημένη «Αθηναϊκή Δημοκρατία». Στις περισσότερες περιπτώσεις εννοεί την «δημοκρατία» των σύγχρονων καταλήψεων στα πανεπιστήμια και των συνδικαλιστικών συνελεύσεων. Εκεί που όλα γίνονται δια βοής και «ροπάλου», με συμμετοχή που δεν κυμαίνεται πάνω από το 10% των μελών! Ο πιο διαβασμένος από αυτούς, μπορεί να φαντάζεται κάτι ανάμεσα στην βραχύβια Παρισινή Κομμούνα του 1871 και τα Σοβιέτ του 1905! Και τέλος, ο πλέον άσχετος, δεν μπαίνει καθόλου στην κατανόηση του σημαινόμενου της έννοιας αλλά χαίρεται μόνο με τις λέξεις που προφέρει ο Τσίπρας στους πολιτικούς του λόγους.
Αγαπητέ σύντροφε, Άμεση Δημοκρατία, σε δέκα εκατομμύρια ανθρώπους δεν μπορεί να υπάρξει! Ούτε και σε εκατό ούτε και σε δέκα χιλιάδες με τον τρόπο που σκέπτεσαι. Συμμετοχική δημοκρατία, όπως αυτή της Ελβετίας ή ακόμα καλύτερα όπως ισχύει σε κάποιες κοινότητες μικρών πόλεων στην Σκανδιναβία, μπορεί να ισχύσει στην πράξη, μόνο όταν τεθεί το ζήτημα της ευθύνης του πολίτη. Δεν είναι δυνατόν να ρωτάει η κάθε κυβέρνηση μονοδιάστατα το «πλήθος» αν του αρέσει η τούρτα σοκολάτα και όταν εκείνο πει ναι, να καρπώνεται το αποτέλεσμα, ως εκλογική νίκη…
Συζητάμε χρόνια για την αναθεώρηση του Συντάγματος, για την εκλογή του ΠτΔ από τον λαό και για τον διαχωρισμό κράτους και Εκκλησίας. Έχουμε τεράστια θέματα μπροστά μας που δεν τα ανοίγουμε γιατί καμία κυβέρνηση δεν τολμάει να τα αναθέσει σε ανεξάρτητες αρχές και επιστημονικές επιτροπές. Πόσο δημοκρατικό είναι να διαθέτει ένα κόμμα την αποκλειστικότητα της διαχείρισης τέτοιων θεμάτων μόνο και μόνο για να εξυπηρετήσει την σχέση καπηλείας που ήδη απέκτησε με τη εξουσία;
Σε κάθε περίπτωση όμως, Συμμετοχική Δημοκρατία μπορεί να υπάρξει μόνο με την αναζήτηση της ευθύνης των πολιτών, την υποχρεωτική συμμετοχή μιας πλειοψηφίας και με την χρήση της ηλεκτρονικής τεχνολογίας. Κυρίως όμως, με την ανάληψη της διενέργειας των δημοψηφισμάτων από ανεξάρτητες αρχές οι οποίες δεν θα προσδιορίζονται από τα κόμματα αλλά τα κόμματα από αυτές. Και βεβαίως, το ζητούμενο είναι η άμεση και η έγκυρη ενημέρωση των πολιτών για τις παραμέτρους μιας σοβαρής απόφασης, αφού πρώτα ειπωθούν μεγάλες αλήθειες οι οποίες θα γίνουν σεβαστές από τα κόμματα. Για παράδειγμα, δεν μπορεί να λέμε στον ίδιο άνθρωπο που έστησε την επιχείρησή του με το ΕΣΠΑ της ΕΕ ότι δεν πρέπει να εφαρμόσουμε το Μνημόνιο γιατί το απαιτούν αυτοί που εξυπηρετούν το ελληνικό χρέος και απελευθερώνουν ευρωπαϊκά κονδύλια…
Γενικότερα, η Αντιπροσωπευτική Δημοκρατία περνάει κρίση και πρέπει κάποτε να εξελιχθεί σε Συμμετοχική. Προφανώς όμως, όχι με πολιτικάντικα παιχνίδια και όχι από ανθρώπους που δεν κατανοούν τις βασικές της αρχές.
Αλλά μιας και άρχισε η κουβέντα με τον ΣΥΡΙΖΑ, ας την συνεχίσουμε. Ας κάνουμε μια προσπάθεια να ανακτήσουμε την αξία της έννοιας που τόσο έχει κακοποιηθεί από τυχοδιώκτες και καιροσκόπους (η γελοιότητα του Συντάγματος με τους «αγανακτισμένους»). Το ρίσκο είναι μεγάλο αλλά έτσι κι αλλιώς, αυτοί δεν πρόκειται να φύγουν από την εξουσία, αν δεν δοκιμάσουν τα πάντα. Σηκωτούς θα τους παίρνουν και θα κρατούν ακόμα τα χερούλια της πολυθρόνας στα χέρια…