Του Χρήστου Αλωνιστιώτη*
Είναι γεγονός ότι η Προεδρία Trump είναι ένας πραγματικός «άγνωστος Χ» καθώς κανένας δεν είναι σε θέση να εκτιμήσει το πως θα ξεδιπλωθεί η οικονομική, κοινωνική αλλά και πολιτική του ατζέντα. Τα πρώτα δείγματα γραφής παρέχουν κάποιες ενδείξεις, αλλά πραγματικά είναι πολύ νωρίς για να μπορέσουμε να έχουμε σαφή και ασφαλή συμπεράσματα.
Όμως, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η βασική πολιτική του Trump έχει να κάνει με τεράστιες Δημόσιες Επενδύσεις. Οι Δημόσιες Επενδύσεις, ειδικότερα όταν συνοδεύονται και από μείωση της φορολογίας, οδηγούν σε μεγάλα ελλείμματα. Αν κρίναμε από την επιχειρηματική οντότητα του Trump, τότε και ως Πρόεδρος δεν περιμένουμε μεγάλες αλλαγές: ο Trump έχτισε την αυτοκρατορία του πάνω σε τεράστια χρέη. Χρεοκόπησε τρεις φορές και οι τράπεζες των έσωσαν. Το ίδιο, είναι πολύ πιθανό, να σκέφτεται και για την Αμερική. Θέλει να την κάνει μεγάλη και αυτό σημαίνει ότι θα απογειώσει τα χρέη της. Άλλωστε ξέρει ότι η Αμερική δύσκολα θα τα πληρώσει.
Όταν και αν, το σενάριο αυτό αρχίσει να γίνεται περισσότερο ορατό, τότε ο αντίκτυπος στην αμερικανική οικονομία θα είναι πολύ μεγάλος. Όσο για τη Wall Street, θα έχουμε ένα κραχ αντίστοιχο της Μεγάλης Ύφεσης.
Στην Αμερική, παραδοσιακά οι Ρεπουμπλικάνοι κατάφεραν να είναι αυτοί που έβγαιναν νικητές από τη μάχη με τη μείωση των ελλειμμάτων, πράγμα που τους έκανε πολιτικά συντηρητικούς. Ωστόσο, τόσο ο Reagan όσο και ο Bush αύξησαν κατακόρυφα τα ελλείμματα, ενώ ο Clinton και ο Obama κατάφεραν να τα περιορίσουν. Βέβαια, στην περίπτωση του Obama, η Αμερική “φορτώθηκε” το μεγαλύτερο χρέος στην ιστορία της, αφού ο Obama για να ανακάμψει από την κρίση, συντέλεσε στη μεταφορά τρισεκατομμυρίων από τους Αμερικανούς πολίτες, στις τράπεζες και τις μεγάλες πολυεθνικές.
Έχω τονίσει και σε άλλες αναλύσεις, ότι οι συγκρίσεις είναι επικίνδυνες καθώς πολλοί από τους προκατόχους του Trump ανέβηκαν στο προεδρικό αξίωμα με την αμερικανική οικονομία σε ύφεση, την ώρα που ο Trump την παραλαμβάνει στην ένατη χρονιά ανάπτυξης, που είναι και μια από τις μεγαλύτερες στην ιστορία.
Τα ελλείμματα είναι σε θέση να χρηματοδοτηθούν είτε από νέο χρέος είτε από την εισροή νέων κεφαλαίων τα οποία οδηγούν σε αύξηση των επενδύσεων και σε αύξηση των κρατικών εσόδων. Αλλά όταν οι Δημόσιες Επενδύσεις είναι τόσο μεγάλες, στο σύνολο μιας οικονομίας, δημιουργούν άλλα φαινόμενα τα οποία οδηγούν στη σταδιακή αποδυνάμωση του ιδιωτικού τομέα.
Η εποχή Trump θα είναι άκρως ενδιαφέρουσα από πολλές απόψεις και δεν αποκλείεται στα πρώτα χρόνια να υπάρξει μια ώθηση της αμερικανικής οικονομίας, αφού θα εισρεύσει χρήμα στην πραγματική οικονομία, ενώ ο επαναπατρισμός κεφαλαίων θα δημιουργεί και νέο πλούτο, όχι μόνο πραγματικό αλλά και χρηματιστηριακό.
Όλα αυτά όμως, θα γίνουν σε σημαντικό βαθμό, με την αμερικανική οικονομία να βλέπει βασικούς μακροοικονομικούς δείκτες να επιδεινώνονται. Και εκεί θα φανεί το κατά πόσο οι επενδυτικές ροές μπορούν να εισρέουν ασταμάτητα στην Αμερική και να υπερκαλύπτουν τα όποια ελλείμματα. Όταν οι επενδυτικές ροές σταματήσουν, τα προβλήματα που θα έχουν συσσωρευτεί θα είναι πραγματικά μεγάλα.
Επενδυτικά, ήδη διαφαίνεται ότι υπάρχει μια στρεβλή εικόνα. Μια εικόνα κατά την οποία η άνοδος της Wall Street δεν εμποδίζει την άνοδο του χρυσού. Η Wall Street ανεβαίνει με τις προσδοκίες, ο χρυσός ανεβαίνει με τα macro. Και το αντίστροφο.
Ο Dow Jones σημειώνει συνεχόμενα ιστορικά υψηλά, αλλά το κυριότερο είναι ότι εισέρχεται στον ένατο χρόνο ανόδου. Έχει ξεπεράσει το μέσο όρο κάθε οικονομικού κύκλου. Και φαίνεται ότι αυτό δεν ολοκληρώνεται εδώ. Τα αμερικανικά macro αναμένεται να βελτιωθούν κι άλλο, ενώ ένας βασικός δείκτης όπως αυτός της αύξησης του ωρομισθίου, ο οποίος έχει μείνει πίσω, αναμένεται ότι θα σημειώσει και νέα άνοδο.
Ο επαναπατρισμός κεφαλαίων, είναι δεδομένο ότι θα οδηγήσει σημαντικό μέρος σε εξαγορές εταιριών, σημαντική στήριξη για τις μετοχές, σε επαναγορές ιδίων μετοχών, σημαντική στήριξη για τις μετοχές και σε αύξηση των μερισματικών αποδόσεων, επίσης σημαντική στήριξη για τις μετοχές. Η μείωση της φορολογίας μεταφράζεται σε μεγαλύτερα κέρδη για τις εταιρίες και αυτό αποτελεί μια ακόμα στήριξη για τις μετοχές.
Υπάρχει και μια ακόμα δικλείδα ασφαλείας, η οποία αυξάνει τις πιθανότητες, οι όποιες διορθώσεις του Dow Jones να μην ξεπερνούν το 10%-15%. Τα αμερικανικά συνταξιοδοτικά ταμεία, πρέπει να παράγουν αποδόσεις τουλάχιστον 8% το χρόνο ώστε τα επόμενα 20 χρόνια να είναι σε θέση να εξυπηρετήσουν τους συνταξιούχους και να μη γίνουν… Ελλάδα. Τέτοιες αποδόσεις και μάλιστα σε ετήσια βάση, μπορούν να επιτευχθούν κατά κανόνα, από τις μετοχές και από επιθετικές επενδύσεις τύπου hedge funds. Και η Αμερική είναι χτισμένη πάνω σε αυτά για να τα αφήσει να καταρρεύσουν.
Αυτό σύμφωνα με το παρακάτω γράφημα, θα μπορούσε να καθυστερήσει ακόμα, ή να επισπευσθεί κιόλας, ανάλογα με το πόσο γρήγορα ο Dow Jones είναι σε θέση να ξεπερνάει διαστήματα 1.000 μονάδων.
Από την άλλη, η αύξηση των ελλειμμάτων, η αύξηση του κόστους εξυπηρέτησης του δανεισμού λόγω της ανόδου των επιτοκίων, η μείωση της ανταγωνιστικότητας λόγω της ανόδου του δολαρίου, το γεγονός ότι η αμερικανική οικονομία βρίσκεται ήδη σε επίπεδο πλήρους απασχόλησης, αποτελούν ενδείξεις μιας μακροπρόθεσμης επιδείνωσης της κατάστασης. Ενός οικονομικού ρήγματος, το οποίο σταδιακά θα διευρύνεται μέχρι να προκαλέσει μια σημαντική αποκόλληση που θα συμπαρασύρει μετοχές και οικονομία.
Η ύπαρξη του ρήγματος αυτού, είναι ήδη γνωστή και αυτός είναι και ο λόγος που ο χρυσός αναμένεται να κινηθεί υψηλότερα. Τα υψηλότερα ελλείμματα, ιστορικά οδηγούν σε άνοδο του χρυσού και οι προβλέψεις για το έλλειμμα τα επόμενα χρόνια είναι ιδιαίτερα αυξημένες.
Την άνοδο του χρυσού θα επιταχύνει στη συνέχεια και η πτώση του δολαρίου καθώς οι επενδυτές βλέποντας τα τεράστια ελλείμματα θα αρχίσουν να πουλάνε δολάριο. Ιστορικά πάλι, δολάριο και ελλείμματα έχουν αντίθετη σχέση.
Ο κ. Χρήστος Αλωνιστιώτης είναι Chief Market Strategist Delta Forex Group
