Toυ Ανδρέα Ζαμπούκα
Ο πολιτικός λόγος δεν έχει πολλά περιθώρια εξατομίκευσης των περιγραφών. Ομολογουμένως, είναι κάπως δύσκολο για ένα ξένο ηγέτη να αποδώσει την πραγματικότητα για μία χώρα που επισκέπτεται, όταν μάλιστα δεν του αποδίδεται θεσμικά, ανάλογος ρόλος. Συνοψίζει επομένως, σε μία γενική αποτίμηση εκπέμποντας βολικά μηνύματα με πολλούς αποδέκτες.
Στη θέση του Macron βέβαια, που φιλοδοξεί να ηγηθεί μιας πανευρωπαϊκής προσπάθειας, θα έμπαινα στον κόπο να ασχοληθώ με δύο ή τρεις παρατηρήσεις για το ελληνικό μοντέλο ανάπτυξης και την εφαρμογή των ελληνικών προγραμμάτων βοήθειας, κατά την περίοδο των μνημονίων. Κατανοώ όμως, ότι και ο ίδιος προέρχεται από μία χώρα όπου επικρατεί ένας ιδιότυπος κρατισμός, τον οποίο δεν νομίζω ότι θα ήθελε άμεσα, να τον ανατρέψει. Επομένως, οι ειδικές παρατηρήσεις για τις πραγματικές θυσίες που υφίστανται οι Έλληνες, ίσως να μην είναι και τόσο εφικτές από τον Γάλλο πρόεδρο, όπως θα περίμενε ένας «εξεγερμένος» Έλληνας της ιδιωτικής οικονομίας.
Σε κάθε περίπτωση, η φράση «οι Έλληνες κάνουν τρομακτικές θυσίες αλλά χρειάζονται μεταρρυθμίσεις» εμπεριέχει μια δόση λαϊκισμού, δεδομένου πως δεν αφορά όλους τους Έλληνες. Είναι προφανές ότι οι «θυσίες» των δημοσίων υπαλλήλων δεν είναι ίδιες με τις θυσίες των εργαζόμενων του ιδιωτικού τομέα. Ούτε και το καθεστώς ευμάρειας της οικονομικής ελίτ έχει αλλάξει δραματικά, στα χρόνια του Μνημονίου.
Η βρετανική εφημερίδα «Telegraph» σε έρευνά της για την κρίση στην Ευρώπη, διαπιστώνει ότι η μέση ελληνική οικογένεια έχει «χάσει 14 πολύτιμα χρόνια προόδου». Επιπλέον, σύμφωνα με έκθεσή της Credit Suisse, η ελληνική μεσαία τάξη, που αριθμούσε 5,8 εκατ. πολίτες, μειώθηκε στα χρόνια της κρίσης σε 4,6 εκατ. Σχεδόν 1,2 εκατ. Έλληνες είδαν τα εισοδήματά τους να καταρρέουν. Ταυτόχρονα, η αξία των περιουσιακών στοιχείων της μεσαίας τάξης μειώθηκε κατά περίπου 500 δισ. ευρώ. Εκτιμάται σε 678 δισ. δολάρια, από σχεδόν 1,2 τρισ. δολάρια το 2007.
Και σε πραγματικό πλέον, χρόνο συνεχίζει να υφίσταται την φτωχοποίησή της. Με την απαξίωση της ακίνητης περιουσίας, την υπερφορολόγηση, την αδυναμία απορρόφησης επενδυτικών κεφαλαίων, την συνέχιση της ανεργίας και την μείωση των αποταμιεύσεων.
Αν λοιπόν, ο κ. Macron θέλει πραγματικά να συμβάλει στον επαναπροσδιορισμό της ελληνικής οικονομίας αλλά και στην ποιότητα της ελληνικής δημοκρατίας, θα πρέπει να συγκεκριμενοποιήσει τις επιδιώξεις των ελληνικών προγραμμάτων. Και μόνο προς αυτόν τον τομέα να συνδράμει στο μέλλον, σε κάθε συνεννόηση με τις ελληνικές κυβερνήσεις.
Τα όσα είπε στην Πνύκα, είναι πράγματι, πολύ σημαντικά. Από κει και πέρα όμως, γνωρίζει καλά ότι χωρίς την Γαλλική Επανάσταση και την Αθηναϊκή Πολιτεία, δεν θα απολαμβάναμε σήμερα την σύγχρονη φιλελεύθερη αστική δημοκρατία. Όπως επίσης, ότι χωρίς τη μεσαία τάξη είναι αδύνατον να ισορροπήσει κράτος δικαίου με δομημένους θεσμούς, νόμους και οικονομία ανάπτυξης και προόδου.
Έχω την αίσθηση ότι κάποτε οι Ευρωπαίοι, θα συνεργαστούν πιο στοχευμένα, προκειμένου να αλλάξει η ελληνική πραγματικότητα. Δεν αρκούν οι γενικές αξιολογικές κρίσεις περί ηρωισμού, γενναιότητας και θυσιών του ελληνικού «λαού».
Ούτως ή άλλως, η χώρα θα βρίσκεται σε εποπτεία για πολλά χρόνια ακόμα, από επιλογή του πολιτικού της συστήματος. Και δυστυχώς, δεν φαίνεται να μπορεί πλέον, να ακολουθήσει, όπως πολύ φαντασιώνονται, «ανεξάρτητη» οικονομική πολιτική. Οι Ευρωπαίοι θα έχουν πάντα, σημαντικό λόγο στις υποθέσεις μας και η συνδρομή τους θα είναι απαραίτητη για να μας βγάζει από τα αδιέξοδα.
Και προφανώς, δεν αρκεί μόνο να «κατανοούν» τις δυσκολίες μας. Είναι απολύτως αναγκαίο να συνειδητοποιούν έμπρακτα και τις βασικές αιτίες των προβλημάτων μας…
