Του Παναγιώτη Γάτσου*
Μετά τη διάσπαση με τη ΛΑΕ το Σεπτέμβριο του 2015, ο πρόσφατος ανασχηματισμός ολοκλήρωσε τη μετάλλαξη του ΣΥΡΙΖΑ. Οι τελευταίοι υπερασπιστές του προγράμματος της Θεσσαλονίκης απομακρύνθηκαν από τις θέσεις που προξενούσαν προβλήματα. Αν κάποιος συγκρίνει τους πρώτους σε σταυρούς βουλευτές του Ιανουαρίου του 2015 με τη σημερινή σύνθεση του υπουργικού συμβουλίου θα δυσκολευθεί να βρει κοινά ονόματα.
Πόσο κόστισαν στην Ελλάδα οι αυταπάτες;
Το 2014 η Ελλάδα αναπτύχθηκε μετά από πολλά χρόνια με 0,7%. Τον Απρίλιο είχε καταφέρει να βγεί στις διεθνείς αγορές και να εκδώσει ένα πενταετές ομόλογο 3 δις με κουπόνι 4,75% και απόδοση 4,95% ενώ τον Ιούλιο κατάφερε να εκδώσει ένα τριετές ομόλογο 1,5 δις με απόδοση 3,5%. Την χρονιά εκείνη το ΑΕΠ της χώρας ήταν 177,6 δις και ο λόγος χρέος/ΑΕΠ 178,6%. Για το 2015 προβλεπόταν ανάπτυξη 2,9% και πρωτογενές πλεόνασμα 3%.
Το 2017 η Ελλάδα θα επιστρέψει στην ανάπτυξη αν και πολύ δύσκολα θα επιτύχει το 2,7% που προβλέπει ο προϋπολογισμός. Αν η ανάπτυξη είναι 1,5% το ΑΕΠ θα ανέλθει στα 177,5 δις όσο ακριβώς ήταν δηλαδή στο τέλος του 2014. Το χρέος 325 δις και ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ κάτι λιγότερο από 180% θα είναι επίσης πολύ παρόμοιο με το 2014. Είναι πιθανό, αν η κυβέρνηση συνεχίσει στο δρόμο της συνεργασίας με τους εταίρους, η χώρα να καταφέρει να επιστρέψει στις διεθνείς αγορές τo 2017 με κάποιες μικρές εκδόσεις ομολόγων με ποσά και επιτόκια παρόμοια με αυτά του 2014. Ήδη οι αγορές προετοιμάζονται για αυτό το ενδεχόμενο με το δεκαετές ομόλογο να μειώνεται σταθερά διαπραγματευόμενο κάτω από το 7%. Για το 2018 η ανάπτυξη προβλέπεται στο 3,1% και το πρωτογενές πλεόνασμα στο 3,5% στόχοι επίσης πολύ παρόμοιοι με τους στόχους του 2015.
Αν λοιπόν τα πράγματα εξελιχθούν ομαλά, το Δεκέμβριο του 2017 θα έχουμε δημοσιονομικά νούμερα και μελλοντικούς στόχους για δημοσιονομικά πλεονάσματα (λιτότητα) σαν να μην πέρασε μια μέρα από τότε που επιλέξαμε το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης αντί της συνέχιση της προσπάθειας εξόδου από την κρίση.
Εκτός από το μακροοικονομικό κομμάτι στο οποίο δεν σημειώθηκε πρόοδος τα πράγματα χειροτέρεψαν στα δύο μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ελληνική οικονομία.
Τα κόκκινα δάνεια αυξήθηκαν, η κυβέρνηση με την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών μηδένισε την αξία των τραπεζικών μετοχών που διακρατούσε, η επιβολή κεφαλαιακών περιορισμών έπληξε περαιτέρω την καταναλωτική και επενδυτική εμπιστοσύνη και η έλλειψη ρευστότητας όχι μόνο δεν αποκαταστάθηκε αλλά επιδεινώθηκε.
Το ασφαλιστικό επίσης δεν αντιμετωπίσθηκε. Ο στόχος της κυβέρνησης ήταν να κερδίσει χρόνο και οι περικοπές του νόμου Κατρούγκαλου θα γίνουν αισθητές στο τέλος της θητείας της κυβέρνησης ή στην αρχή της επόμενης.
3 χαμένα χρόνια λοιπόν και θεωρώ ότι είμαστε τυχεροί. Αν η διαχείριση του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος ήταν διαφορετική, η χώρα θα μπορούσε να είχε χάσει τουλάχιστον μια δεκαετία.
*Ο κ. Παναγιώτης Γάτσος είναι οικονομολόγος
