Του Κωνσταντίνου Εμ. Χαλιορή*
Δύσκολα το συζητούμε με το περιβάλλον μας μιας και μας θλίβει αρκετά, αλλά σε μοναχικές στιγμές εσωτερικής αναζήτησης παραδεχόμαστε ότι η ζωή μας εξελίσσεται στον αυτόματο. Το εβδομαδιαίο μας πρόγραμμά δύσκολα μας εκπλήσσει. Δουλειά, σπίτι, σπίτι, δουλειά που λένε πολλοί περιπαικτικά. Και διασκέδαση να παρεμβληθεί κάποια στιγμή, οι επιλογές και το αποτέλεσμα είναι σχεδόν προδιαγεγραμμένο. Γνωρίζεις πάντα που θα πας, εάν θα χορέψεις, πόσο θα διαρκέσει η επίσκεψή σου κ.α.
Κατ' επέκταση αυτό που σκεφτόμαστε όλοι από την αρχή του χρόνου είναι το διάστημα των διακοπών μας. Το βασικό ανθρώπινο δικαίωμα στην ξεκούραση και την ανασύνταξη. Ένα δικαίωμα που η αστική τάξη απαίτησε να κατοχυρωθεί στη διακήρυξη της Μανίλας το 1980, δεδομένων των θετικών αποτελεσμάτων στην παραγωγική διαδικασία των εργατών. Βασικός λόγος της σκέψης μας περί διακοπών είναι ότι ξεφεύγεις από αυτοματοποιημένες διαδικασίες, νιώθεις ελεύθερος. Δεν γνωρίζεις ακριβώς που θα σε βγάλει ο δρόμος, πόσο θα διαρκέσει η βραδιά με την παρέα σου και γενικά που θα καταλήξεις. Ή μήπως και τότε γνωρίζεις?
Κατόπιν σχετικών μελετών αποδείχθηκε ότι το σύγχρονο μοντέλο μαζικού τουρισμού δεν επιτυγχάνει τον σκοπό του. Ο τουρίστας γνωρίζει πάλι, όπως στην καθημερινότητα του, το πρόγραμμα μέσω του τουριστικού γραφείου λεπτό προς λεπτό. Δεν ελευθερώνετε το πνεύμα του και ενδόμυχα καταπιέζεται χωρίς στο τέλος να θυμάται και πολλά από αυτά που αυτοματοποιημένα είδε και άκουσε.
Η πρόταση πολλών ειδικών και ψυχολόγων σήμερα είναι η επιλογή άλλης μορφής τουρισμού. Ο αποκαλούμενος εναλλακτικός τουρισμός. Βασικά χαρακτηριστικά του εναλλακτικού τουρισμού διαθέτουν περιοχές που πολύ απλά δεν έχει διαδοθεί ο μαζικός τουρισμός.
Περιοχές σαν την Δωρίδα του νομού Φωκίδας που οι ακτές της διαθέτουν πληθώρα γαλάζιων σημαιών και τα ορεινά της υμνούνται συχνά από εφημερίδες και ταξιδιωτικούς οδηγούς για τα αλπικά της τοπία που κατακλύζονται από έλατα. Σημειωτέον οι περιοχές αυτές με την έκφραση των τοπικών κοινωνιών τους επέλεξαν και συνεχίζουν να επιλέγουν μορφές ήπιας τουριστικής ανάπτυξης μέσω του οικοτουρισμού, αγροτουρισμού, πολιτιστικού τουρισμού, θεραπευτικού - ιαματικού τουρισμού, θρησκευτικού τουρισμού και αθλητικού τουρισμού. Και αυτό προκύπτει από το γεγονός ότι δεν στερούνται ήλιου, καταγάλανων νερών και αλπικής ομορφιάς. Ο ήλιος πάνω από την Ελλάδα μας είναι κοινός, η γαλάζια σημαία σε παραλία της Ερατεινής Δωρίδας στον Κορινθιακό κόλπο έχει την ίδια σημασία με αυτή στη Σαντορίνη και η αλπικότητα του Παρνασσού είναι εφάμιλλη της αλπικότητας των Βαρδουσίων. Συμπερασματικά προκύπτει ότι οι τοπικές κοινωνίες που επιλέγουν ήπιες μορφές τουρισμού δεν κλείνουν το μάτι στην TUI και την Thomas Cook. Κατά τη γνώμη μου πράττουν ορθά, δεδομένης της αύξησης των τουριστών που αναζητούν εναλλακτικές μορφές τουρισμού πιο περιπετειώδεις.
Η αυξανόμενη τάση για εξορμήσεις σε ακατέργαστες περιοχές με πλούσιο φυσικό κάλος ολοένα και αυξάνει στη χώρα μας. Οι τοπικές κοινωνίες που θα τις υποδεχθούν μένει να διαφυλάξουν την αγνότητα του τουριστικού προϊόντος τους, ενώ παράλληλα πρέπει να αποβάλλουν το φόβο του «ξένου που ήρθε στο χωριό μας» ώστε να καρπωθούν τα οικονομικά οφέλη της δυναμικά αναπτυσσόμενης νέας τουριστικής τάσης. Επιπρόσθετα πρέπει να αναβαθμίσουν τις υπηρεσίες τους καθότι ανεξάρτητα της μορφής τουρισμού πρέπει να είναι υψηλές.
Το κράτος από την πλευρά του πρέπει να καθοδηγήσει, να εκπαιδεύσει και να δώσει επιπλέον οικονομικά κίνητρα στους επίδοξους επενδυτές εναλλακτικών μορφών τουρισμού. Τα ποσοστά τουριστών που επιλέγουν παρθένα μέρη όλο και αυξάνουν, κατ' επέκταση και τα έσοδα του κράτους από τη δραστηριοποίηση των εναλλακτικών επενδυτών. Η χώρα μας πρέπει να ετοιμαστεί κατάλληλα ώστε να απορροφήσει και αυτή τη μερίδα τουριστών, μέσα στην οποία υπάρχει μεγάλο ποσοστό εγχώριων τουριστών.
* Ο κ. Κωνσταντίνος Εμ. Χαλιορής είναι Οικονομολόγος M.Sc – Επιχειρηματίας και πολιτικό στέλεχος Νέας Δημοκρατίας
