Της Έφης Μπάσδρα
Το ότι ο τουρισμός μας είναι η ενεργειακή μηχανή της χώρας είναι κοινότυπο να το επανάλαβουμε. Τα περίπου 33εκ. τουριστών το χρόνο συμβάλλουν σύμφωνα με μελέτη του ΙΝΣΕΤΕ, άμεσα στη δημιουργία του 11,7% του ΑΕΠ της χώρας με 21,6 δισ. Ευρώ και στο 16,7% της απασχόλησης. Αν δει κάποιος προσεκτικά τα νούμερα θα διαπιστώσει ότι οι εισπράξεις συνολικά από τον τουρισμό ισούνται με το 73% των εισπράξεων των εξαγωγών όλων των άλλων προϊόντων, εξαιρουμένων των εισπράξεων από εξαγωγή πλοίων και καυσίμων. Έχουμε βάλει σχεδόν όλα τα αυγά μας σε ένα καλάθι. Αυτό έχει ρίσκο.
Η ετήσια έκθεση του ΟΟΣΑ (OECD Tourism Trends & Policies 2018) που δημοσιεύτηκε πρόσφατα δείχνει ότι η Ελλάδα είναι η 6η πιο εξαρτημένη από τον τουρισμό οικονομία μεταξύ 35 κρατών που μελετήθηκαν. Αναταραχές και ύφεση στις αγορές των χωρών απ΄όπου προέρχονται οι τουρίστες ή πιθανή αναστάτωση στα γεωπολιτικα της γειτονιάς μας είναι δυνατό να δημιουργήσει κλυδωνισμούς στο σύνολο της οικονομίας μας.
Επιπλέον το τουριστικό μας προϊόν είναι μάλλον μονομερές οριζόμενο από την προσέγγιση «ήλιος και θάλασσα» ενώ η κατανομή των επισκεπτών αφορά κυρίως τα ελληνικά νησιά και τις παραλιακές περιοχές συμπιεζόμενη κυρίως στους καλοκαιρινούς μήνες. Από τα 33 εκ. τουριστών συνολικά το 2018, μόνο τα 1,8 εκ. αφορούσαν τη χειμερινή περίοδο Ιανουαρίου-Μαρτίου. Με αυτή την προσέγγιση οι υποδομές πιέζονται υπερβολικά με ορατό τον κίνδυνο κατάρρευσης και τελικά υποβάθμιση του τουριστικού μας προϊόντος.
Η στρατηγική επιμήκυνσης της θερινής περιόδου είναι μονόδρομος. Τρόποι και παραδείγματα υπάρχουν πολλά. Το Ορλάντο, η «πρωτεύουσα των θεματικών πάρκων», είναι ο κορυφαίος προορισμός οικογενειακών διακοπών στον κόσμο, προσελκύει πάνω από 72 εκατ. τουρίστες το όλο χρόνο και φέρνει στα ταμεία του 70 δις. δολάρια το χρόνο.
Σήμερα στη Νότια Ευρώπη δεν υπάρχει ένα μεγάλο θεματικό πάρκο διαστάσεων και τύπου Ορλάντο. Το ελληνικό τοπίο με τον πλούτο του ελληνικού πολιτισμού, τα ιστορικά μνημεία, τα μουσεία, τους αρχαιολογικούς χώρους και πάρκα, το φυσικό κάλλος και τα διάσημα τοπωνύμια θα μπορούσε να φιλοξενήσει ένα εγχείρημα τύπου Ορλάντο, με τη δημιουργία θεματικού πάρκου παγκόσμιας εμβέλειας με αναφορά στον αρχαίο κόσμο.
Και εδώ έρχεται η περίπτωση του Ολύμπου, και το ισχυρότατο παγκόσμια brand name «Όλυμπος. Αρχικά η μοναδικότητα του φυσικού τοπίου είναι ικανή για την ανακήρυξη του βουνού σε «Μνημείο Φυσικής Κληρονομιάς» της UNESCO. Η παρολύμπια περιοχή αποτελεί ιδανικό τόπο για τη δημιουργία ενός θεματικού πάρκου με αναφορά στον αρχαίο κόσμο. Οι σημαντικότατοι αρχαιολογικοί, ιστορικοί και θρησκευτικοί τόποι ( Δίο, Πύδνα, Βεργίνα, Μετέωρα, Θεσσαλονίκη) της γύρω περιοχής, η θέση της στο κέντρο περίπου της ηπειρωτικής χώρας, επάνω στους μεγαλύτερους οδικούς άξονες της Νότιας Ευρώπης, -στη διασταύρωση της Εγνατίας και του κάθετου οδικού άξονα της χώρας-, σε απόσταση 45 λεπτών από το δεύτερο μεγαλύτερο αεροδρόμιο και λιμάνι της χώρας, σε σύνδεση με τα μεγαλύτερα ευρωπαϊκά αεροδρόμια και δυνατότητα πρόσβασης από κρουαζιερόπλοια, επάνω ακριβώς στον κύριο άξονα της σιδηροδρομικής γραμμής της χώρας, αλλά και η 80 χιλ. αμμώδης παραλία, οι σημαντικοί υδροβιότοποι, η γαστρονομία και η αγροτική παραγωγή, αποτελούν μοναδικά πλεονεκτήματα.
Ανάπτυξη, δουλειές, πλούτος για την ευρύτερη περιοχή, είναι τα προφανή οφέλη από τη λειτουργία ενός παγκόσμιου θεματικού πάρκου. Τουρισμός όλο το χρόνο ίσως είναι το μεγαλύτερο πλεονέκτημα. Ένα Ελντοράντο τουριστικής ανάπτυξης, χωρίς υπερβολή, για όλη τη χώρα.
Τα παραπάνω εντάσσονται στα υλικά οφέλη. Υπάρχουν όμως και τα άυλα. Ένα τέτοιο εγχείρημα θα λειτουργήσει ως soft power diplomacy εργαλείο για την προώθηση των ελληνικών θέσεων, της ελληνικής ιστορίας, της ιστορίας της Μακεδονίας, ανά τον κόσμο.
Η Βόρεια Ελλάδα, η Μακεδονία χρειάζεται ένα αναπτυξιακό έργο, ένα εγχείρημα τύπου «Ελληνικό», ένα εθνικό όραμα.
