Τώρα πρέπει να ληφθούν οι δύσκολες και πιο τολμηρές αποφάσεις από την κυβέρνηση, καθώς με νωπή τη λαϊκή εντολή δύσκολα θα υπάρξουν αντιδράσεις από οργανωμένα συμφέροντα, και ακόμη πιο δύσκολα θα προλάβουν με κινητοποιήσεις να ανατρέψουν τις μεταρρυθμίσεις, δηλώνει στο Liberal.gr ο Παναγιώτης Λιαργκόβας, πρώην επικεφαλής του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής.
Το μήνυμα του είναι ότι η κυβέρνηση δεν έχει μπροστά της κούρσα ταχύτητας, αλλά ένα μαραθώνιο, και πρέπει επομένως να δει την αρνητική διεθνώς ατμόσφαιρα, ως μια ιδιότυπη ευκαιρία για να επισπεύσει μεταρρυθμίσεις, προκειμένου να στείλει μηνύματα με ισχυρό συμβολισμό στην επενδυτική κοινότητα, αλλά και να πείσει τους εταίρους ότι δικαιούται ευελιξία εκ μέρους τους στο θέμα των πλεονασμάτων.
Σχολιάζοντας τα αρνητικά σήματα που εκπέμπουν κάποιοι οικονομικοί δείκτες, ο καθηγητής Οικονομικών στην έδρα Jean Monnet στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, εκτιμά ότι σχετίζονται με το κενό που προέκυψε από την αδράνεια της προηγούμενης κυβέρνησης στο μέτωπο των μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων, και προσθέτει ότι η νέα κυβέρνηση πρέπει και μπορεί να καλύψει το κενό, αποφεύγοντας παλινωδίες και υπαναχωρήσεις, ώστε οι αγορές να μας εμπιστευθούν ξανά με διατηρήσιμο τρόπο.
Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη
- Τι επιπτώσεις μπορεί να έχουν στην προσπάθεια της ελληνικής οικονομίας να απογειωθεί, οι πολλές διεθνείς εστίες ανησυχίας, από την αρνητική ανάπτυξη στη Γερμανία, και τις πολιτικές εξελίξεις στην Ιταλία έως το άτακτο Brexit και ο εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ-Κίνας;
Αναμφίβολα, μια ισχυρή διεθνής αναταραχή θα αποτελούσε μια δυσμενή εξέλιξη στην προσπάθεια της ελληνικής οικονομίας να πετύχει υψηλούς ρυθμούς μεγέθυνσης, για πρώτη φορά ουσιαστικά από το ξέσπασμα της κρίσης.
Παρ' όλα αυτά, και δεδομένου ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να επηρεάσει τις εξελίξεις, θα μπορούσαμε να δούμε την αρνητική περιρρέουσα ατμόσφαιρα ως μια «ιδιότυπη ευκαιρία»: η χώρα να κάνει ό,τι απαιτείται προκειμένου να εκπέμψει διεθνώς μήνυμα σταθερότητας και προόδου, ώστε να πληροί τις προϋποθέσεις και να επωφεληθεί ενδεχομένως από πιθανές κεντρικές δράσεις για την επανεκκίνηση της ευρωπαϊκής οικονομίας (πχ ποσοτική χαλάρωση της ΕΚΤ), στις οποίες τα προηγούμενα χρόνια απέτυχε να συμμετάσχει.
- Το ρωτώ γιατί τα πρώτα σύννεφα αποτυπώνονται ήδη σε δείκτες, όπως για παράδειγμα, η επιβράδυνση των εξαγωγών στο 5μηνο, η οριακά θετική βιομηχανική παραγωγή, αλλά και ο μηδενικός πληθωρισμός τον Ιούλιο. Τι δείχνουν αυτά;
Ας ελπίσουμε ότι οι συνέπειες του εκλογικού κύκλου, ο οποίος στην Ελλάδα είναι ιδιαίτερα έντονος, να περιοριστούν σε πρόσκαιρες διακυμάνσεις ορισμένων δεικτών, χωρίς να γενικευτούν στο σύνολο της οικονομίας, όπως συνέβαινε τα προηγούμενα χρόνια, δεδομένου ότι αυτήν τη φορά υπήρχε η προσδοκία για εκλογή μιας φιλελεύθερης- φιλοεπενδυτικής κυβέρνησης.
Η αναιμική ανάκαμψη ωστόσο, για την οποία ευθύνεται μεταξύ άλλων και η κάμψη του τουρισμού φέτος, δεν επιτρέπει την επιστροφή του ρυθμού πληθωρισμού σε υψηλότερο επίπεδο. Είναι σημαντικό ωστόσο να επισημάνουμε ότι η νέα κυβέρνηση πρέπει και μπορεί να καλύψει το κενό που προέκυψε από την αδράνεια της προηγούμενης, αλλά και τη διεθνή συγκυρία.
- Πάντως το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής, στο οποίο και έχετε θητεύσει ως επικεφαλής, επισημαίνει στην τελευταία του έκθεση ότι «η κάμψη αυτή του πληθωρισμού δείχνει πιθανή επιβράδυνση στη δυναμική της ανάπτυξης». Είναι έτσι;
Τους τελευταίους μήνες ο ρυθμός πληθωρισμού μειώνεται τόσο στη ζώνη του Ευρώ όσο και στην Ελλάδα, παραμένοντας ωστόσο σε θετικό έδαφος. Συγκεκριμένα, στην Ελλάδα η ανάκαμψη των τιμών παραμένει πολύ πιο ασθενής σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη, ενώ και η περίοδος που η Ελλάδα κατέγραφε αρνητικό ρυθμό πληθωρισμού ήταν σημαντικά μεγαλύτερη.
Προφανώς, η ανάκαμψη παραμένει αναιμική, ενώ δεν πρέπει να αγνοούμε ότι κατά το πρώτο εξάμηνο η προηγούμενη κυβέρνηση επέδειξε μειωμένη δραστηριότητα στις μεταρρυθμίσεις, καθώς το 2019 ήταν εκλογικό έτος. Ο χαμηλότερος του στόχου 2% ρυθμός πληθωρισμού στη ζώνη του Ευρώ ενδεχομένως οδηγήσει την ΕΚΤ στην ανάληψη δράσης σύντομα.
- Στο καλό πάντως σενάριο, που η κυβέρνηση "φουλάρει" τις μεταρρυθμίσεις, τις ιδιωτικοποιήσεις και τις εγκλωβισμένες σε γραφειοκρατία επενδύσεις, σε συνδυασμό με το πτωτικό ελληνικό κόστος δανεισμού, την άρση των capital controls, και την πρόωρη αποπληρωμή των δανείων του ΔΝΤ, θα περιορισθούν οι επιπτώσεις; Η' παρ' όλα αυτά μπορεί η οικονομία να παραμείνει σε χαμηλές πτήσεις, η φετινή ανάπτυξη να κλείσει κοντά στο 1,9%, και να δούμε ένα παρόμοιο σενάριο και το 2020;
Σε κάθε περίπτωση, η συνέπεια και η αποφασιστικότητα της ελληνικής κυβέρνησης σε κρίσιμους τομείς της οικονομικής πολιτικής είναι εξαιρετικά κρίσιμη, αποφεύγοντας παλινωδίες και υπαναχωρήσεις, ώστε οι αγορές να εμπιστευθούν ξανά τη χώρα με τρόπο διατηρήσιμο.
Τώρα πρέπει να ληφθούν οι δύσκολες και πιο τολμηρές αποφάσεις από την κυβέρνηση, καθώς με νωπή τη λαϊκή εντολή, δύσκολα θα υπάρξουν αντιδράσεις από οργανωμένα συμφέροντα, και ακόμη πιο δύσκολα θα προλάβουν με κινητοποιήσεις να ανατρέψουν τις μεταρρυθμίσεις. Η κυβέρνηση δεν έχει μπροστά της κούρσα ταχύτητας, αλλά ένα μαραθώνιο, και πρέπει επομένως να δει την αρνητική διεθνώς ατμόσφαιρα, ως μια ευκαιρία, και να επισπεύσει μεταρρυθμίσεις στέλνοντας μηνύματα με ισχυρό συμβολισμό, προκειμένου να πείσει και τους εταίρους ότι δικαιούται ευελιξία εκ μέρους τους στο θέμα των πλεονασμάτων.
Πάντως, παρ'' ότι φαίνεται ότι ο ρυθμός μεγέθυνσης φέτος θα είναι χαμηλότερος της πρόβλεψης του Προϋπολογισμού, εντούτοις το επόμενο έτος υπάρχει δυνατότητα για πολύ καλύτερη επίδοση. Με άλλα λόγια, η ανάκαμψη της οικονομίας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από εμάς, χωρίς ωστόσο να παραβλέπουμε τη διεθνή συγκυρία.
- Σύμφωνα με πληροφορίες η Κομισιόν εξετάζει το ενδεχόμενο να συμφωνήσει για χαμηλότερα πλεονάσματα στην Ελλάδα, βάζοντας στην εξίσωση την επιστροφή των SMp's και ANFA's, υπό την προϋπόθεση ότι θα τρέξουν συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις, όπως το σχέδιο για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (ΤΧΣ), και το ξεμπλοκάρισμα του Ελληνικού, καθώς και άλλες κομβικές ιδιωτικοποιήσεις. Ποια η γνώμη σας;
Ομολογουμένως, τα Προγράμματα Προσαρμογής (ειδικά της Ελλάδας) συνοδεύονταν από ασφυκτικούς όρους, προθεσμίες, εποπτεία κτλ, ως άμεσο αποτέλεσμα της πλήρους κατάρρευσης της εμπιστοσύνης μεταξύ της χώρας και των εταίρων της. Η νέα κυβέρνηση λοιπόν, με νωπή και ισχυρή λαϊκή εντολή, είναι κρίσιμο να αποδειχθεί αξιόπιστη και συνεπής προς τους εταίρους, ώστε να τους υποχρεώσει ουσιαστικά σε χαλάρωση των υψηλών δημοσιονομικών στόχων, αποκτώντας τη δυνατότητα να υλοποιήσει τις απαραίτητες φορολογικές ελαφρύνσεις. Θα πρόκειται για μια αμοιβαία επωφελή κατάσταση, που λογικά οι εταίροι θα καλωσορίσουν, χωρίς μάλιστα να έχουν προβεί προηγουμένως σε σημαντικές υποχωρήσεις.
