Τίνος είναι βρε γυναίκα ο Macron; *

Του Γιάννη Παντελάκη

Συμβαίνει κάτι εντυπωσιακό. Σχεδόν όλα τα πολιτικά κόμματα στη χώρα είδαν στο πρόσωπο του Macron ένα μικρό ή μεγάλο κομμάτι από τον εαυτό τους. Από τον Τσίπρα και τον Μητσοτάκη ως την Γεννηματά και τον Θεοδωράκη, θεωρούν πως ο νέος πρόεδρος της Γαλλίας αποτελεί έναν πολιτικό συγγενή τους. Επιχειρούν κατά κάποιο τρόπο να οικειοποιηθούν το πολιτικό στιλ, την πολιτική πλατφόρμα και όσα εμφανίστηκε να σηματοδοτεί ο Macron. Όλοι, βρίσκουν κάτι να μοιράζονται μαζί του πολιτικά.

Ο Τσίπρας, δεν αρκέστηκε σ' ένα διπλωματικού χαρακτήρα συγχαρητήριο μήνυμα, αλλά είδε πως με τον Macron μπορεί να εργαστεί στενά για να αλλάξει η πορεία της Ευρώπης. Η μετατόπιση του είναι εντυπωσιακή. Έως πρόσφατα θα άλλαζε την Ευρώπη με τους Podemos και όχι με τον Ολαντρέου, τώρα βλέπει ορατό αυτό το ενδεχόμενο με έναν πρώην υπουργό του Hollande! Εντυπωσιακός και ο τρόπος με τον οποίο αναζήτησε συμμάχους στη Γαλλία ο ΣΥΡΙΖΑ. Υποστήριξε αρχικά τον Hamon, στη συνέχεια τον Melenchon, ταλαντεύτηκε λίγο μετέωρος και κατέληξε στον Macron. Η απόλυτη σύγχυση.

Ο Τσίπρας ωστόσο, έχει και μια επιπλέον υποχρέωση στην οποία θα δυσκολευτεί να ανταποκριθεί. Να δώσει ικανοποιητικές εξηγήσεις για το πώς είναι δυνατόν να προσβλέπει στη συνεργασία και να βλέπει θετικά την εκλογή ενός ανθρώπου που κέρδισε την ακροδεξιά στη Γαλλία, με την ελληνική εκδοχή της οποίας συγκυβερνά ο ίδιος στην Ελλάδα με ιδιαίτερα αρμονικό μάλιστα τρόπο.

Ο Μητσοτάκης δείχνει ανάλογο ενθουσιασμό για τη νίκη Macron αν και η αρχική δήλωσή του είχε αναφορές με γενικότερα χαρακτηριστικά (εποχή ρεαλισμού και ελπίδας κ.ο.κ.). Ωστόσο και αυτός δείχνει να θέλει να μοιραστεί ένα κομμάτι απ' ότι σηματοδοτεί ο Γάλλος πρόεδρος κάνοντας έναν πολιτικό διαχωρισμό που δεν κινείται στο παραδοσιακό δίπολο «αριστερά-δεξιά», αλλά σ' εκείνο μεταξύ «ευρωπαϊκών δυνάμεων που μάχονται για τις μεταρρυθμίσεις και εκείνων του λαϊκισμού».

Ωστόσο, ο κ. Μητσοτάκης αφενός ηγείται ενός κόμματος το οποίο είναι προϊόν του παραδοσιακού διαχωρισμού αριστερά-δεξιά, αφετέρου το κόμμα αυτό όχι απλά συνοδεύεται από ένα (όχι μακρινό) παρελθόν με πρόσωπα με ειδικό βάρος που έχουν έντονα χαρακτηριστικά λαϊκισμού και απομονωτισμού, αφετέρου δεν έχει δείξει ως τώρα ο ίδιος πως σκοπεύει μια γενναία σύγκρουση με το παρελθόν αυτό.  

Ο Μητσοτάκης αρχικά στήριξε τον εκπρόσωπο του «αδελφού κόμματος» Francois Fillon όταν αυτός επικράτησε στις εσωκομματικές εκλογές.

Ο Κ. Μητσοτάκης ωστόσο μοιράζεται και ένα ανάλογο πρόβλημα αν και όχι ίδιας βαρύτητας, με εκείνο της Φώφης Γεννηματά, η οποία με ανάλογο ενθουσιασμό την Κυριακή το βράδυ, χαρακτήρισε τη νίκη Macron «ανάσα για κάθε προοδευτικό Ευρωπαίο και ελπίδα για καλύτερες ημέρες». Τα ιδεολογικά συγγενικά κόμματα και των δυο στη Γαλλία (συντηρητικό και σοσιαλιστικό), αποκλείστηκαν από τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών κάτι που παρατηρήθηκε για πρώτη φορά. Ο Macron, μπορεί να είχε συμμετοχή στην κυβέρνηση του Φρανσουά Hollande, ωστόσο η πορεία του στη συνέχεια είχε τον χαρακτήρα ενός ανεξάρτητου υποψήφιου που ξεπερνά τα παραδοσιακά κόμματα.

Το επιπλέον πρόβλημα της κ. Γεννηματά - που την απομακρύνει από τις ιδεολογικές συγγένειες με τον Macron - είναι αυτό που απασχολεί σχεδόν όλα τα σοσιαλιστικά κόμματα της Δυτικής Ευρώπης, τα οποία γνωρίζουν μεγάλη υποχώρηση της επιρροής τους. Το παράδειγμα του Hamon είναι κάτι περισσότερο από χαρακτηριστικό (είχε προηγηθεί η κατάρρευση του εργατικού κόμματος της Ολλανδίας). Προφανώς η πίεση που δέχονται τα σοσιαλιστικά κόμματα έχει να κάνει με την αδυναμία τους να παρουσιάσουν μια εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης απέναντι σε αυτή της κυριαρχίας της ελεύθερης αγοράς.

Ο Στ. Θεοδωράκης έδειξε τον μεγαλύτερο ενθουσιασμό για την εκλογή Macron τον οποίο κατά βάση στήριξε στην υπέρβαση του δίπολου αριστερά-δεξιά και γενικότερα της απόρριψης των παλαιών σχημάτων που κυριάρχησαν στο παρελθόν. Ωστόσο, το κόμμα του και ο ίδιος που υιοθετούν τη συγκεκριμένη πολιτική ατζέντα (ένα περίεργο μείγμα που υπερβαίνει τις ιδεολογίες με την κλασική τους έννοια, επιλέγουν τον οικονομικό φιλελευθερισμό απορρίπτοντας τον κρατικό παρεμβατισμό κ.ο.κ.) στη χώρα μας τουλάχιστον δεν συνάντησαν σημαντική αποδοχή.

Συμπερασματικά, τον Macron πολλοί εδόξασαν αλλά είναι δύσκολο να ισχυριστούν και ότι αποτελούν την ελληνική εκδοχή του ή έστω ένα μέρος αυτής. Αυτό, σ' ένα μεγάλο βαθμό είναι δικαιολογημένο. Όχι μόνο επειδή τα πολιτικά δεδομένα και η ιστορική διαδρομή της Γαλλίας είναι θεαματικά διαφορετικά από εκείνα της χώρα μας. Αλλά και επειδή η επικράτηση της παγκοσμιοποίησης, έχει αμβλύνει τις παραδοσιακές εκφράσεις και διαχωρισμούς λόγω της αδυναμίας έκφρασης μιας εναλλακτικής κυβερνητικής πρότασης σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Στη χώρα μας, αυτή η παράμετρος λειτουργεί με έναν πιο επίμονο τρόπο λόγω της πολύχρονης πια κρίσης.

* Παραλλαγή του γνωστού τραγουδιού «τίνος είναι βρε γυναίκα τα παιδιά», που τραγούδησε αρχικά ο Π. Τζαβέλας, μετά ο Λ. Κελαηδόνης και το οποίο αποτελεί διασκευή του Dear Old Sunny South by the sea (1928) αλλά και του παλαιότερου She ll be coming around the mountain (1890).