Του Μιχάλη Γκλεζάκου*
Ας μην σπαταλήσουμε αυτό τον κρίσιμο χρόνο για εκλογικούς σχεδιασμούς, ας μην παίξουμε το παιχνίδι της καυτής πατάτας που ο καθένας τη θέλει στα χέρια του άλλου. Ο χρόνος που αγοράσαμε είναι συνδεδεμένος με πολύ πόνο για να τον ξοδεύουμε απερίσκεπτα.
Όπως δείχνουν τα πράγματα, το σίριαλ της δεύτερης αξιολόγησης θα τελειώσει, με μια ακόμη αντιαναπτυξιακή συμφωνία, που θα συνοδεύεται από οδυνηρά μέτρα για τον 9ο και 10ο χρόνο της οικονομικής κρίσης. Προφανώς δεν ήταν απαραίτητα αυτά τα μέτρα και είναι αυτονόητο ότι προέκυψαν λόγω της … σθεναρής άρνησης μας να κάνουμε τις μεταρρυθμίσεις που χρειάζεται η κοινωνία και η οικονομία μας. Η αρχή της «ήσσονος θυσίας» καθιερώθηκε από το πολιτικό μας σύστημα και έγινε τρόπος ζωής. Εκφράσθηκε με παροχές που δεν συνδέονταν απαραίτητα με την παραγωγικότητα, την αποδοτικότητα, τη συνέπεια κλπ. Τώρα, πήγαμε ένα βήμα παρακάτω: Επειδή δεν υπάρχουν περιθώρια για παροχές, τραβάμε την προσοχή του κόσμου από την καθημερινότητα που γίνεται όλο και πιο σκληρή, καταγγέλλοντας τους ντόπιους και ξένους συνωμότες που εργάζονται, σε full time βάση, για να μας στήσουν παγίδες και να μας καταστρέψουν. Προφανώς αυτοί φταίνε που δεν κάνουμε μεταρρυθμίσεις, που έχουμε γραφειοκρατία, που παράγουμε λιγότερα από αυτά που χρειαζόμαστε, που θεωρούμε ηθικά αποδεκτή τη φοροδιαφυγή, που σπουδάζουμε … χαλαρά, που συνηθίσαμε να παραβαίνουμε τους νόμους χωρίς συνέπειες, που θεωρούμε μαγκιά τη φυγοπονία κλπ, κλπ. Εμείς απλά και ήρεμα, περιμένουμε να έλθει η ανάπτυξη (από μόνη της) και μάλιστα με φόρα, όπως ένα ελατήριο που απελευθερώνεται. Αν δεν ήταν αυτοί, θα ερχόταν. Εξ αιτίας τους, αντί για την ανάπτυξη έρχονται όλο και μεγαλύτεροι φόροι, όλο και μικρότερες αμοιβές.
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Διανόεσις, τo 80% των συμπατριωτών μας πιστεύει σε θεωρίες συνωμοσίας και το 20% ότι μας ψεκάζουν. Όπως καταλαβαίνετε υπάρχει πεδίο δόξης λαμπρό για κομματικές επενδύσεις σε αντίστοιχα σενάρια. Κομματικά αποδίδει περισσότερο να λες στον κόσμο τα παραμύθια που θέλει να ακούσει παρά να προσπαθήσεις να αλλάξεις τα κακώς κείμενα. Το θέμα είναι ότι οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις αυτών των επιλογών για τη Χώρα, είναι εντελώς διαφορετικές: Ολέθριες στην πρώτη περίπτωση, σωτήριες στη δεύτερη.
Για να ξαναγυρίσουμε στην αξιολόγηση, θα πρέπει να τονίσουμε ότι η ολοκλήρωση της θα μας δώσει για μια ακόμη φορά πίστωση χρόνου και θα μας επιτρέψει να κρατήσουμε τα βασικά εργαλεία της ανάπτυξης, όπως είναι το ισχυρό νόμισμα, η μεγάλη ευρωπαϊκή αγορά, η μεγάλη ευρωπαϊκή οικογένεια, η ρευστότητα της ΕΚΤ (σκεφτείτε τα δεκάδες δις που έχουν αντλήσει οι τράπεζες μας μέσω προεξόφλησης ομολογιών και ELA). Στο χέρι μας είναι να ενεργοποιήσουμε τα εργαλεία αυτά, στην περίοδο χάριτος που αγοράσαμε «δίνοντας» συντάξεις και αφορολόγητο. Ας μην σπαταλήσουμε αυτό τον κρίσιμο χρόνο για εκλογικούς σχεδιασμούς, ας μην παίξουμε το παιχνίδι της καυτής πατάτας που ο καθένας τη θέλει στα χέρια του άλλου. Ο χρόνος που αγοράσαμε είναι συνδεδεμένος με πολύ πόνο για να τον ξοδεύουμε απερίσκεπτα. Για να πιάσουν τόπο οι θυσίες μας, ας κάνουμε έστω μία φορά το αυτονόητο: Να αρχίσουμε να λειτουργούμε με πρόγραμμα και μακροπρόθεσμη στρατηγική. Επειδή μάλιστα εξαντλήσαμε τα περιθώρια μας, ας ξεκινήσουμε από εφικτές παρεμβάσεις βραχυπρόθεσμης απόδοσης: Να επισπεύσουμε τις ιδιωτικοποιήσεις, να αρχίσουμε άμεσα τη διαχείριση των κόκκινων δανείων, να απλοποιήσουμε το κράτος, να ξεκαθαρίσουμε ότι το ευρώ είναι αδιαπραγμάτευτη επιλογή μας, να αφήσουμε κατά μέρος τους πειραματισμούς με την οικονομία και την κοινωνία. Αν γίνουν αυτά, ως πρώτη δόση, ο κίνδυνος της Χώρας θα περιοριστεί, οι επενδυτές θα μας παίρνουν (επιτέλους) στα σοβαρά, θα ελπίζουμε σε νέες επενδύσεις που θα αρχίσουν να διαχέουν ρευστότητα στην οικονομία, από το στάδιο κιόλας της υλοποίησης τους.
Μόνο με τον τρόπο αυτό θα σταματήσει ο φαύλος κύκλος της ύφεσης – αποεπένδυσης – φτωχοποίησης και όχι με νομοθετικές διατάξεις. Την ανάπτυξη δεν θα την φέρει ο … πελαργός. Όσο η οικονομία δεν θα «παίρνει μπρός» και δεν θα αλλάζει τις αποτυχημένες δομές της, η κατάσταση θα χειροτερεύει. Όλο και πιο πολύ!
Γι αυτό, δεν πρέπει να χάσουμε και αυτή την ευκαιρία. Δεν θα έχουμε άλλη. Δεν βάφονται κάθε ημέρα τα κόκκινα αυγά.
* Ο κ. Μιχάλης Γκλεζάκος είναι καθηγητής Χρηματοοικονομικής.
