Γράφουν οι Θεολόγος Δεργιαδές*, Κώστας Μήλας**, Θεόδωρος Παναγιωτίδης***
Τα Δημοτικά και Νηπιαγωγεία ξανανοίγουν και θα παραμείνουν σε λειτουργία μέχρι τις 26 Ιουνίου. Έτσι, και παρά τις ενστάσεις για το άνοιγμα των σχολείων, αλλά και το πόσο επικίνδυνο είναι αυτό στην μετάδοση του κορονοϊού, η Ελλάδα κάνει επιπλέον βήμα επιστροφής στη προ κορονοϊού «κανονικότητα».
Σημειώνουμε, εδώ, ότι οι ατέρμονες συζητήσεις για την επαναλειτουργία των σχολείων δεν είναι ελληνικό... φαινόμενο. Στην Αγγλία, για παράδειγμα, τα σχολεία θα ανοίξουν με... δόσεις στις αρχές Ιουνίου ενώ, στην Σκωτία, τα σχολεία θα επαναλειτουργήσουν τον... Αύγουστο. Σημειώνουμε, επιπλέον, ότι στην Μεγάλη Βρετανία οι πόρτες των σχολείων, από τον Μάρτιο, μέχρι σήμερα, παρέμειναν ανοικτές μόνο για τα παιδιά ομάδων κρούσης» κατά του ιού, δηλαδή (μεταξύ άλλων) του ηρωικού ιατρικού και νοσοκομειακού προσωπικού.
Η επαναλειτουργία των σχολείων φέρνει επιτακτικά στο προσκήνιο το ακόλουθο ερώτημα: πόσο αποτελεσματικός είναι ο ρόλος των σχολείων, σε σχέση με άλλα κυβερνητικά μέτρα, ως προς τον περιορισμό των κρουσμάτων μετάδοσης του κορονοϊού αλλά και των θανάτων που οφείλονται στον συγκεκριμένο ιό;
Νέα έρευνά μας βασίζεται σε στατιστικά δεδομένα θανάτων από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων για 32 χώρες προκειμένου να καταλήξει σε μία σειρά από ενδιαφέροντα συμπεράσματα:
Συνδυασμός μέτρων όπως το κλείσιμο σχολείων, η καραντίνα στο σπίτι και το προσωρινό «λουκέτο» σε εμπορικά καταστήματα, επιχειρήσεις και αερομεταφορές, συνέβαλαν δραστικά στην μείωση των θανάτων από τον κορονοϊό.
Χώρες όπως η Νότια Κορέα, αλλά και η Ελλάδα, οι οποίες έδρασαν εξαιρετικά γρήγορα και αποφασιστικά στην αντιμετώπιση του κορονοϊού, «έκοψαν τα πόδια» στο ρυθμό αύξησης των θανάτων από την αρχή εμφάνισης του ιού στην... πόρτα τους. Από την άλλη πλευρά, η αλλοπρόσαλλη (τουλάχιστον στην αρχή) πολιτική των ΗΠΑ και της Μ. Βρετανίας άφησε, με βάση τον νόμο των πιθανοτήτων, τους θανάτους να αποκτήσουν «δυναμική». Πράγματι, από το Γράφημα, διαπιστώνουμε ότι, από στατιστική άποψη, τόσο οι ΗΠΑ, όσο και η Μ, Βρετανία, αλλά όσο και η «χαλαρή» Σουηδία, κατέγραψαν περίπου μηδενική πιθανότητα «συμπίεσης» του ρυθμού αύξησης των θανάτων.
Από την άλλη πλευρά, η Ελλάδα, λαμβάνοντας αυστηρά (και χωρίς χρονοτριβές) μέτρα αντιμετώπισης του ιού, κατέγραψε ιδιαίτερα υψηλή πιθανότητα 27% «εξάλειψης» της αυξητικής τάσης των θανάτων από κορονοϊό. Πιθανότητα η οποία υπερβαίνει το 2% της αντίστοιχης πιθανότητας στη Γαλλία, το 8% της αντίστοιχης πιθανότητας στη Γερμανία ή το 13% της αντίστοιχης πιθανότητας στην Ιταλία. Άρα, τα πήγαμε πολύ καλύτερα στη «μάχη» κατά του ιού από άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και όχι μόνο! Στο Γράφημα μετράμε την αποφασιστικότητα των κυβερνήσεων βάσει του δείκτη (OxCGRT) μέτρων αντιμετώπισης του ιού τον οποίον καταγράφει το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
Γράφημα: Πιθανότητα «εξάλειψης» της αυξητικής τάσης θανάτων από κορονοϊό με βάση παρεμβατικά μέτρα
Σύμφωνα με την έρευνα μας, το κλείσιμο των σχολείων περιορίζει την αύξηση των θανάτων από τον κορονοϊό αλλά πολύ λιγότερο σε σχέση με συνδυασμό μέτρων όπως η απαγόρευση συγκεντρώσεων (στις πλατείες, για παράδειγμα), το «λουκέτο» στο χώρο εργασίας και ο περιορισμός των πτήσεων από το εξωτερικό. Συνεπώς, καλά κάνουμε και δίνουμε το «πράσινο φως» στην επαναλειτουργία των σχολείων.
Ευελπισθούμε ότι η έρευνα μας θα αποδειχθεί χρήσιμη για όλες τις κυβερνήσεις οι οποίες μάλλον θα χρειασθεί να παρέμβουν και πάλι καθώς δεύτερο «κύμα» κρουσμάτων και θανάτων θεωρείται σχεδόν σίγουρο. Και τούτο ελλείψει εμβολίου αντιμετώπισης του κορονοϊού με βάση, τουλάχιστον, τα σημερινά δεδομένα...
* Ο κ. Θεολόγος Δεργιαδές είναι Επίκουρος Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και μέλος της Διοικούσας Επιτροπής του Διεθνούς Πανεπιστημίου της Ελλάδος.
** Ο κ. Κώστας Μήλας είναι Καθηγητής στο University of Liverpool.
*** Ο κ. Θεόδωρος Παναγιωτίδης είναι Αναπληρωτής Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας.
