Του Ανδρέα Ζαμπούκα
Mια από τις «πανηγυρικές» ειδήσεις των ημερών είναι ότι τρία από τα υποψήφια, για τις άδειες, κανάλια προετοιμάζουν δυναμικά talent shows για μικρά παιδιά! Πολύ ενδιαφέρουσα προοπτική για ένα μεικτό πλήθος «εικονόπληκτων» και «γκλαμουροεθισμένων» Ελλήνων, που περιμένει με αγωνία την επόμενη σεζόν, προκειμένου να κορέσει την πλήξη του.
Νοικοκυρές εκτός παραγωγικού ιστού, μαθητές αλλοτριωμένοι από ένα βαρετό σχολείο, μαμάδες που προσανατολίζονται να μαναντζάρουν την κόρη τους στις show biz – αφού οι ίδιες απέτυχαν στη φαντασίωση- και πολλές άλλες περιπτώσεις ανθρώπων που αναγνωρίζουν μία νέα πραγματικότητα στην ζωή τους, μεταξύ life style και ψευδαισθησιακού καταναλωτισμού.
Αν ενισχύσουμε τα υφιστάμενα προγράμματα με τέτοιας ποιότητας show, είτε έχουμε ολοκαίνουρια κανάλια είτε όχι, το τηλεοπτικό τοπίο θα είναι ολόιδιο κι ακόμα χειρότερο.
Γι αυτόν λοιπόν, τον κίνδυνο είμαστε πραγματικά, ελάχιστοι που ανησυχούμε. Αλήθεια, πόση σημασία έχει αν οι «γκαιμπελικές» μέθοδοι του Νίκου Παππά επιβάλλουν ένα καθεστωτικό πλαίσιο που θα προπαγανδίζει υπέρ του κόμματός του; Πόσο επικίνδυνο θα είναι αυτό, σε έναν κόσμο, όπου μειώνονται συνεχώς οι τηλεθεατές της τηλεοπτικής ενημέρωσης και πολλαπλασιάζονται οι διαδικτυακοί επισκέπτες; Και στο κάτω κάτω, έχουν οι ιδιοκτήτες των καναλιών μόνιμη «πολιτική στέγη»; Σήμερα θα είναι με τον Τσίπρα και αύριο με τον επόμενο που θα τους υποσχεθεί ευκολία κινήσεων στις δραστηριότητές τους.
Το πρόβλημα βρίσκεται αλλού και όχι στον κίνδυνο της πολιτικής προπαγάνδας. Ο καρκίνος που εξαπλώνεται τηλεοπτικά είναι η «εκπόρνευση» της ιδωτικότητας και η αποθέωση της μαζικής κουλτούρας. Είναι ο μόνιμος «ψεκασμός» των μαζών που ξεκινά από την απλοικότητα της καθημερινής τους ζωής, συνεχίζει με την παθητικοποίηση των κριτηρίων τους και καταλήγει στην πολιτική τους αποβλάκωση, εν όψει επιλογών αντιπροσώπων.
Οι Έλληνες δέχονται ομαδικά πυρά από ένα παρηκμασμένο σχολείο και από μία διευρυμένη μαζική κουλτούρα που εξάπτει την χυδαιότητα με κάθε μορφή. Αν λοιπόν, η περιστασιακή καθεστωτική αντίληψη ενός «πολιτικού τσίρκου» μοιάζει επιβλαβής, η πολιτιστική μόλυνση ολόκληρου του πληθυσμού καταντά ανεπανόρθωτη βλάβη. Γιατί μια κοινωνία εθισμένη στον ανορθολογισμό, στον μικροαστικό ναρκισσισμό και στην βαρβαρότητα αποκτά μη αναστρέψιμες νόσους από τις οποίες δεν μπορεί πια να απαλλαγεί. Ούτε με αλλαγή κυβέρνησης ούτε και με αναβάθμιση θεσμών και αρχών του πολιτικού συστήματος.
Αντί λοιπόν, να μας απασχολεί η κατάντια που διαιωνίζεται στον δημόσιο χώρο με την επίδραση των τηλεοπτικών καναλιών, αντί να προβληματιζόμαστε για τα σκουπίδια που γεμίζουν τα σαλόνια των σπιτιών μας, αμφισβητούμε μόνο τις διαδικασίες των αδειών.
Πολύ φοβάμαι ότι, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, συνεχίζουμε απτόητοι προς την απόλυτη παρακμή, που σε συνδυασμό και με το οικονομικό αδιέξοδο, θα μας επιφέρει το μοιραίο χτύπημα.
Το μόνιμο και μη αναστρέψιμο στις κοινωνίες δεν έρχεται από την έκπτωση των θεσμών και την κρίση στους κύκλους της οικονομίας. Επιβάλλεται σιγά σιγά και αθόρυβα, από τον εθισμό στο μέτριο, στο χυδαίο και στην βαναυσότητα.
Δεν απέχουμε πολύ απ΄αυτό και προφανώς δεν μας σώζει ούτε ο νέος διαγωνισμός των καναλιών ούτε και η διάσωση των υφιστάμενων.
Το πιθανότερο είναι ότι είναι πλέον αργά για γκρίνιες και διαμαρτυρίες. Όλα έχουν πάρει τον δρόμο τους…