Του Κώστα Δέρβου*
Τα τελευταία χρόνια η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει κληθεί να αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα και δυσκολίες. Η οικονομική κρίση που έπληξε πολλές χώρες της γηραιάς Ηπείρου, με πρώτη την Ελλάδα και η διαχείριση του μεταναστευτικού προβλήματος υπήρξαν οι βασικές αιτίες για την εμφάνιση ακραίων μορφωμάτων με όχημα τον ευρωσκεπτικισμό.
Μείζον συγκλονιστικό γεγονός για την Ένωση αποτελεί και η προεδρία Τραμπ στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπως και ο δρόμος για το Brexit, για το οποίο η κατάληξη σε συμφωνία φαντάζει ακόμη μακρινή. Ωστόσο, όλα αυτά τα μαύρα σύννεφα πάνω από το ευρωπαϊκό οικοδόμημα δεν πρέπει να επισκιάζουν το πόσο σπουδαία και ωφέλιμη είναι για όλους μας η ιδιότητα του Ευρωπαίου πολίτη.
Λόγω του ευρωπαϊκού οικοδομήματος μπορούμε ανά πάσα ώρα και στιγμή, χωρίς ιδιαίτερους χρονικούς περιορισμούς και χωρίς καν διαβατήριο να ταξιδέψουμε σε όποια χώρα επιθυμούμε. Κάθε Έλληνας φοιτητής έχει την ευκαιρία να φοιτήσει δωρεάν για ένα εξάμηνο σε άλλη χώρα, ενώ σε μεταπτυχιακό και ερευνητικό επίπεδο δεν τίθενται εμπόδια και σύνορα στις ευκαιρίες που παρέχονται στους νέους.
Γενικά η ελεύθερη διακίνηση ανθρώπων και κεφαλαίων έχει επιφέρει, θα λέγαμε, έναν εκδημοκρατισμό στις επαγγελματικές και οικονομικές ελευθερίες, δεδομένου ότι καθένας δύναται να κυνηγήσει τους επαγγελματικούς του στόχους και σε κάποια άλλη χώρα . Δεν είναι άλλωστε τυχαίο το γεγονός της φυγής πολλών νέων επιστημόνων από την Ελλάδα προς άλλες χώρες της Ευρώπης από όταν ξέσπασε η οικονομική κρίση, το λεγόμενο “brain drain”.
Ένα εξίσου σπουδαίο, αλλά περισσότερο αφανές πλεονέκτημα από την ένταξη μας στην ευρωπαϊκή οικογένεια, αναφαίνεται στον τομέα των χρηματικών επιχορηγήσεων. Η Ελλάδα έχει επωφεληθεί στο μέγιστο από αγροτικές επιδοτήσεις, αμέτρητες επιχειρήσεις έχουν οικοδομηθεί με βάση προγράμματα του ΕΣΠΑ, ενώ τα μεγαλύτερα έργα υποδομών στη χώρα μας (Αττική και Εγνατία Οδός, Γέφυρα Ρίου Αντίρριου, Ελ. Βενιζέλος, Αττικό Μετρό κτλ.) έχουν επιδοτηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Είναι προφανής λοιπόν η μεγάλη ποιοτική εξέλιξη στη ζωή κάθε Έλληνα, μόνο και μόνο από τις παραπάνω υποδομές. Παράλληλα όμως, τα τελευταία χρόνια οι περισσότεροι νόμοι που εκδίδονται σχετικά με σημαντικότατους τομείς της ζωής μας, αποτελούν κυρώσεις ευρωπαϊκών κανονισμών. Για παράδειγμα η προστασία του περιβάλλοντος, η ασφάλεια των μεταφορών και διασφάλιση των δικαιωμάτων του καταναλωτή στις σύγχρονες αγορές συνιστούν μερικούς μόνο από τους τομείς που εγγυάται η Ένωση με τις οδηγίες και τους κανονισμούς που εκδίδει. Παρέχεται επίσης μια περαιτέρω προστασία στον καθένα πολίτη, με την δυνατότητα προσφυγής στα δικαιοδοτικά όργανα της Ένωσης.
Τα προαναφερθέντα είναι μερικά από τα πλεονεκτήματα που έχει αποκομίσει η χώρα μας από τη συμμετοχή της στο εγχείρημα της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Δεν θα μπορούσε φυσικά να μην συγκαταλέγεται σε αυτά το γεγονός ότι η παραμονή στο γεωπολιτικό χώρο της Δύσης αποτελεί κορυφαίο στρατηγικό επίτευγμα και συγχρόνως στόχο για την Ελλάδα. Το μεγαλύτερο ευεργέτημα ωστόσο της Ένωσης, είναι η μακροχρόνια ειρήνη που έχει κατοχυρώσει κατά μήκος ολόκληρης της ηπείρου, επιτελώντας με αυτό τον τρόπο και τον σκοπό της ίδρυσής της.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση παρά την αδιαμφισβήτητη σπουδαιότητά της, βρίσκεται σε σταυροδρόμι. Καθώς η πραγματικότητα διαμορφώνεται με ταχείς ρυθμούς και συχνά διαφορετικά από το αναμενόμενο, πρέπει να υπάρξει η ανάλογη ζύμωση για το μέλλον της Ένωσης. Σε αυτή την “αλλαγή σελίδας” η Ελλάδα πρέπει να συμμετέχει ενεργά.
Οφείλουμε να αποδείξουμε ότι έχουμε ιδέες εφαρμόσιμες και να υποστηρίξουμε με κάθε τρόπο τη σημασία της θέσης μας στον κορμό του ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Στην νέα εποχή για την Ευρώπη, είναι αναμφίβολο ότι η Ελλάδα έχει πολλά να προσφέρει. Μην ξεχνάμε όμως ότι η σχέση αυτή είναι αμφίδρομη, καθώς και η Ελλάδα χωρίς Ευρώπη είναι λειψή. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, παρά τα όποια ευάλωτα σημεία της, είναι η μόνη προοπτική στην οποία αξίζει και βεβαίως πρέπει να επενδύσουμε.
*Ο κ. Κώστας Δέρβος είναι πρόεδρος της ΟΝΝΕΔ και υποψήφιος ευρωβουλευτής