Όταν ο Μητσοτάκης κέρδιζε τις εκλογές τον Ιούλιο, κανένας δεν μπορούσε να φανταστεί τι μεγέθους κατολίσθηση θα χτυπούσε την χώρα σε λίγους μήνες. Όλα τα δεδομένα άλλαξαν, όλοι οι προγραμματισμοί βγήκαν εκτός τροχιάς, όλα τα σχέδια ακυρώθηκαν. Ένας πρωθυπουργός που είχε υποσχεθεί να απογειώσει την Ελλάδα στους ουρανούς της ανάπτυξης, μεταμορφώθηκε ξαφνικά σε καπετάνιο χτυπημένου υποβρυχίου που προσπαθεί να βγάλει το σκαρί στην επιφάνεια της θάλασσας.
Σήμερα δεν υπάρχει απολύτως τίποτα απ’ όσα ίσχυαν όταν οι πολίτες ψήφιζαν για κυβέρνηση και πρωθυπουργό. Όπως δεν ισχύει πια καμιά από τις δεσμεύσεις που είχε αναλάβει ο Μητσοτάκης προεκλογικά ή στις προγραμματικές του δηλώσεις. Ασφαλώς οι κυβερνήσεις δεν είναι μόνο για τις ομαλές περιόδους ή για ανέφελες θητείες, αντιθέτως οι καλοί οι καπετάνιοι στις φουρτούνες και στις κρίσεις φαίνονται. Εκεί ο κόσμος τους αξιολογεί διπλά και τρίδιπλα όταν έρθει η ώρα να ξαναψηφίσει.
Όμως μισό λεπτό, εδώ δεν έχουμε να κάνουμε με μια ελάσσονα κρίση σ’ έναν τομέα της δημόσιας ζωής μας ή σε μια περιοχή της πατρίδας. Εδώ ήρθαν τα πάνω-κάτω μέσα σε έναν μήνα. Έσβησαν οι μηχανές της οικονομίας, κονιορτοποιήθηκαν εν μία νυκτί θεσμοί και μηχανισμοί που έμοιαζαν ατσάλινοι, τρόμος κυρίευσε τις διεθνείς αλλά και τις ανθρώπινες σχέσεις, το ΑΕΠ μας (που με τρομερό κόπο ανεβάζαμε πόντο –πόντο) άρχισε να πέφτει σαν ασανσέρ που του ‘σπασε το συρματόσχοινο.
Εδώ γίνεται πόλεμος, το είπαν όλοι σε όλους τους τόνους κι όχι απαραιτήτως για να τρομάξουν τον κόσμο και να μείνει σπίτι του. Το είπαν γιατί πράγματι γίνεται πόλεμος. Και η ιστορία ,μας διδάσκει πως όταν τελειώνουν οι πόλεμοι, αφήνουν πίσω τους χώρες και κοινωνίες τελείως διαφορετικές απ’ αυτές που πρωτοπήραν τα όπλα. Άλλοι άνθρωποι, άλλα δεδομένα, άλλος τρόπος σκέψης, άλλες οικονομικές και κοινωνικές σχέσεις, άλλο πολιτικό περιβάλλον.
Συνήθως οι πόλεμοι αφήνουν ένα συλλογικό αίσθημα αυτοπεποίθησης στους νικητές και μια καταθλιπτική αίσθηση αποσύνθεσης και ανημποριάς στους ηττημένους. Η επόμενη μέρα του πολέμου φέρνει οικονομική ευημερία στους νικητές, φτώχεια και κοινωνική αναταραχή στους χαμένους. Σε τούτο δε τον πόλεμο, όλοι ηττημένοι φαίνεται ότι θα βγουν. Άλλοι εντελώς διαλυμένοι κι άλλοι βαριά στραπατσαρισμένοι. Πάντως όλοι διαφορετικοί και με αλλαγμένο τρόπο σκέψης.
Τι θέλω να πω με όλα αυτά, που λίγο πολύ είναι αυτονόητα; Πως όταν τελειώσει ο πόλεμος και ξαναμπούμε σε μια κανονικότητα που θα αναζητά τον τρόπο ανοικοδόμησης της οικονομίας και της κοινωνίας μας, ενδέχεται να χρειαστεί νέα συμφωνία των πολιτικών δυνάμεων του τόπου με τον ελληνικό λαό. Δεν είναι η περίοδος να σκεφτόμαστε τέτοια ασφαλώς, όμως τι νόημα και ποια αξία θα χουν οι παλιές συμφωνίες μέσα σε μια νέα Ελλάδα που θα πλέει σ’ έναν νέο κόσμο; Άτοπο το ερώτημα; Αν χρονικά είναι άτοπο, λογικά δεν είναι διόλου…
