Τι κοινό έχει μια ντομάτα, ένα smartphone και ένας δορυφόρος;

Τι κοινό έχει μια ντομάτα, ένα smartphone και ένας δορυφόρος;

Του Γιάννη Μανώλη*

Τι σχέση μπορεί να έχουν μια ντομάτα, ένα smartphone, ένα λογισμικό, ένας δορυφόρος και μια μη επανδρωμένη ιπτάμενη μηχανή (drone); Η αλματώδης εισχώρηση των νέων τεχνολογιών σε κάθε είδους παραγωγική δραστηριότητα, ακόμη και «παραδοσιακών κλάδων» όπως η γεωργία, είναι γεγονός και πρόκειται πολύ σύντομα να αλλάξει τον τρόπο που προσεγγίζουμε τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις και την πρωτογενή παραγωγή.

Η «γεωργία ακριβείας» (precision agriculture) αποτελεί μια νέα μεθοδολογία στον πρωτογενή τομέα, που αναφέρεται στη χρησιμοποίηση γεωργικών υπολογιστικών εφαρμογών, υπηρεσιών, τεχνικών καλλιέργειας και συγκομιδής, καθώς και βάσεις δεδομένων, με στόχο την αύξηση της παραγωγής των τροφίμων και την εξοικονόμηση των πόρων, έτσι ώστε να καλυφθούν οι διαρκώς αυξανόμενες ανάγκες για τροφή που προέρχεται από την ταχεία αύξηση του πληθυσμού της γης. Ουσιαστικά πρόκειται για έναν σχετικά πρόσφατο κλάδο των νέων τεχνολογιών, γνωστός ως «αγροτική τεχνολογία», που στοχεύει στην αύξηση της αποδοτικότητας των καλλιεργειών, χρησιμοποιώντας αισθητήρες, δεδομένα που συλλέχθηκαν με drones, εφαρμογές που αξιολογούν τη χρήση εντομοκτόνων και ζιζανιοκτόνων, εφαρμογές για την πρόγνωση των καιρικών φαινομένων κτλ.     

Ιδιαίτερα στην Ελλάδα, όπου η αγροδιατροφή αποτελεί έναν εξαιρετικά σημαντικό κλάδο με τεράστιες προοπτικές ανάπτυξης, η υιοθέτηση νέων τεχνολογιών και η μετάβαση σε πρότυπα και τεχνικές «γεωργίας ακριβείας» μπορούν να δώσουν κρίσιμη ώθηση, να αυξήσουν την αποδοτικότητα της γης, να αυξήσουν το αγροτικό εισόδημα και να δημιουργήσουν χιλιάδες βιώσιμες θέσεις εργασίας. Ενδεικτικά αναφέρουμε τα παρακάτω οφέλη:

  1. Αύξηση της παραγωγής και ταυτόχρονη μείωση του κόστους, μέσα από την ορθολογική και βέλτιστη χρήση των πόρων (οικονομικών, ανθρώπινων και υδάτινων) και τον εκσυγχρονισμό των παραγωγικών διαδικασιών.

  2. Βελτίωση της ποιότητας των προϊόντων, μέσα από την προσεκτική, επιλεκτική και ακριβή χρήση φυτοφαρμάκων όταν, όπου και όσο είναι απαραίτητο (με τη χρήση κατάλληλων εργαλείων μέτρησης και παρέμβασης).

  3. Προστασία καλλιεργειών μέσα από τη συνεχή παρακολούθηση τους, την πρόληψη ασθενειών και την προληπτική αντιμετώπιση των καιρικών φαινομένων (χρήση αισθητήρων, ασύρματων και δορυφορικών τεχνολογιών κτλ).

  4. Εξοικονόμηση πόρων και μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων μέσα από την προώθηση αειφόρων καλλιεργειών και την χρήση νέων τεχνολογιών.

Πρόσφατη έκθεση του ΟΟΣΑ (2017), αναφέρει ότι η «γεωργία ακριβείας» θα μπορούσε -όσον αφορά για παράδειγμα την καλλιέργεια καλαμποκιού στις ΗΠΑ- να αυξήσει τα έσοδα κατά 100 $ ανά στρέμμα. Συνεπώς, οι ευκαιρίες που ανοίγονται μέσω της εισαγωγής νέων τεχνολογιών στην αγροτική παραγωγή είναι τεράστιες. Όποια χώρα δεν ακολουθήσει τη νέα τάση που διαμορφώνεται είναι σίγουρο ότι θα αντιμετωπίσει μεγάλα προβλήματα ανταγωνιστικότητας αναφορικά με τον πρωτογενή τομέα. Η Ελλάδα δεν έχει περιθώριο να χάσει αυτήν την ευκαιρία. Η χώρα μας –λόγω μορφολογικών, κλιματολογικών και πολιτιστικών παραγόντων- μπορεί να πρωταγωνιστήσει. Αρκεί, βέβαια, να διαμορφώσουμε το κατάλληλο πλαίσιο και τα απαραίτητα κίνητρα, που θα επιτρέψουν στους ερευνητές να αναπτύξουν εφαρμογές, στους αγρότες να καλλιεργήσουν τα χωράφια τους κάνοντας χρήση των νέων τεχνολογιών και στους επενδυτές να επενδύσουν.

*Ο Γιάννης Μανώλης είναι Πολιτικός Επιστήμων, πολιτικό στέλεχος της Νέας Δημοκρατίας, που έχει περάσει από τη διαδικασία του Μητρώου Πολιτικών Στελεχών. Παράλληλα, είναι καλλιεργητής ροδιού στην Εύβοια.