Του Γιάννη Παντελάκη
Τι κάνουν οι Ευρωπαίοι υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι όταν ολοκληρωθεί η θητεία τους; Αποσύρονται σε γραφικά ψαροχώρια της πατρίδας τους ή γράφουν τα απομνημονεύματά τους; Όχι. Συνήθως, διορίζονται σε κάποιες μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες οι οποίες συχνά μάλιστα έχουν αντικείμενο απόλυτα συναφές με το χαρτοφυλάκιο που διαχειριζόντουσαν στις Βρυξέλλες. Τα παραδείγματα πολλά, το πιο πρόσφατο και κραυγαλέο αυτό του Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, ο οποίος διορίστηκε μη εκτελεστικός πρόεδρος και σύμβουλος της Goldman Sachs.
Ναι, πρόκειται για τον μακρόβιο (2004-2014) πρώην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Και επίσης ναι, πρόκειται για την Αμερικανική Τράπεζα που όχι απλά συνδέθηκε με την χρηματοοικονομική κρίση του 2008, αλλά και θεωρείται μια από τις τράπεζες με ισχυρότατες προσβάσεις σε κέντρα πολιτικών αποφάσεων σε διάφορες γωνιές του πλανήτη.
Σε χθεσινό κύριο άρθρο της η γαλλική εφημερίδα Le Monde, επισημαίνει πως με τον διορισμό Μπαρόζο στην Αμερικανική τράπεζα, θεμελιώνεται η χειρότερη εικόνα για την Ευρώπη: η αιμομικτική εικόνα ανάμεσα στην πολιτική εξουσία και τις ιδιωτικές τράπεζες. Γίνεται, δηλαδή, αυτό για το οποίο κατηγορούν την Ευρώπη όλα τα αντιευρωπαϊκά κινήματα της ακροδεξιάς. Και αυτό είναι απαράδεκτο, πρόκειται για μια κίνηση αντιευρωπαϊκή και οι συνέπειές της στην ευρωπαϊκή κοινή γνώμη θα είναι τρομακτικές.
Η εφημερίδα, συνδέει τον συγκεκριμένο διορισμό με το πρόσφατο αποτέλεσμα του Brexit, επισημαίνοντας ότι είναι ένα δεύτερο χτύπημα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι αναξιοπρεπές και ρίχνει λάδι στη φωτιά όσων κατηγορούν την Ε.Ε. και καταφεύγουν συχνά σε σενάρια συνωμοσίας. Έχει άδικο η εφημερίδα;
Ένας από τους λόγους ο οποίος μπορεί να προστεθεί για τον ολοένα και αυξανόμενο ευρωσκεπτικισμό σχεδόν σε όλες τις χώρες της Ευρώπης, είναι αυτός που συνδέεται με την αδιαφάνεια στον πυρήνα του κέντρου αποφάσεων της και της σύνδεσης κορυφαίων στελεχών της με μεγάλα οικονομικά συμφέροντα. Και τα δυο θέματα, ενισχύουν τα μεγάλα ρεύματα λαϊκισμού που αναπτύσσονται σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Και η περίπτωση Μπαρόζο, αποτελεί την κορυφή αυτού του παγόβουνου. Έχουν προηγηθεί ανάλογες συμπεριφορές στο παρελθόν.
Μερικά ενδεικτικά παραδείγματα. Ο Γερμανός πρώην επίτροπος Φερχόιγκεν που διαχειριζόταν τον τομέα των επιχειρήσεων, της βιομηχανίας και την προετοιμασία των ενταξιακών διαπραγματεύσεων για την Τουρκία, όταν ολοκλήρωσε τη θητεία του ως επίτροπος, διορίστηκε σύμβουλος στην ένωση εμπορικών επιμελητηρίων της Τουρκίας και παράλληλα σε τράπεζες, την ένωση Γερμανικών τραπεζών, σε Βελγική εταιρεία παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών κ.α.
Η Δανή πρώην επίτροπος Γεωργίας και αγροτικής ανάπτυξης Μαριάν Φίσερ Μπέλ, μετά τη θητεία της έπιασε δουλειά στον μεγάλο όμιλο Rockwool, μια από τις μεγαλύτερες βιομηχανίες. Ο Ιρλανδός Τσάρλι Μακ Κρίβι, πρώην επίτροπος για την εσωτερική αγορά και υπηρεσίες, αμέσως μετά εργάστηκε στην Ryanair. Τα παραδείγματα πολλά ακόμα.
Παραδείγματα που αν μη τι άλλο ενισχύουν τις έντονες επιφυλάξεις εκατομμυρίων πολιτών για το ίδιο το Ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Η Ευρωπαϊκή επιτροπή έως τώρα, δεν έχει σχολιάσει την τοποθέτηση του πρώην προέδρου της στην Αμερικανική Τράπεζα. Ίσως αν το έκανε, να έσωζε κάτι από την εικόνα της Ε.Ε., ό,τι έχει απομείνει τέλος πάντων, σημειώνει η Monde. Ίσως…
