Του Κυριάκου Αθανασιάδη
ΣΚΗΝΗ ΠΡΩΤΗ: Ήταν καλοκαίρι του 1972, κι εγώ εννιά χρονών, όταν σκαρφαλώναμε με το τρένο τη Γιουγκοσλαβία για να πάμε οικογενειακώς στη Γερμανία, επίσκεψη στους θείους μου για το καλοκαίρι — θα μας φιλοξενούσαν για δύο εβδομάδες, και το περίμενα πώς και πώς. Στο κουπέ, έπεσαν στα χέρια μου τα κόμικς που διάβαζε ένα άλλο παιδί, Γερμανάκι. Ή τέλος πάντων τού τα πήρα, με κάποιον τρόπο. Δεν καταλάβαινα τίποτε (πολύ αργότερα θα πήγαινα στο Goethe), αλλά από την άλλη τα καταλάβαινα όλα. Και ήταν ό,τι πιο συναρπαστικό μπορούσε να μου τύχει εκείνη την εποχή, και ίσως οποιαδήποτε άλλη.
Ήταν τεύχη του Spider-Man, με εξώφυλλα φιλοτεχνημένα από τους μετέπειτα αγαπημένους μου Gil Kane και John Romita Sr. Και βέβαια ο έρωτας ήταν κεραυνοβόλος και amazing.
Το τρένο έκανε κάπου ένα εικοσιτετράωρο να διασχίσει την γκρίζα, άθλια, σαν πεθαμένη Γιουγκοσλαβία, αλλά μά τον Θεό δεν μ' ένοιαζε. Είχα μαγευτεί.
Μετά από μερικά χρόνια, η Καμπανάς Ελλάς θα έφερνε αυτά τα κόμικς και στην Ελλάδα, σε κωμικές εκδόσεις (φτηνές, με τρομερά λάθη χρωματισμού και απόδοσης των κειμένων — μνημειώδεις στο άρπα-κόλλα), που όμως τις αγάπησα και εκείνες πολύ. Πρέπει να αγόρασα, και να είχα στη συλλογή μου για πολλά χρόνια, όλα τα τεύχη όλων των υπερηρώων που εξέδωσαν από το 1977 και μετά. Μαγικά τεύχη, όλα τους. Κι ας ήταν τόσο χάλια.
Σαράντα πέντε χρόνια μετά, πέρυσι —εγώ με τα ίδια ΑΚΡΙΒΩΣ συναισθήματα όπως τότε, στο τρένο— είδαμε την τελευταία ταινία με ήρωα τον Spider-Man, το «Homecoming», εδώ στην Πράγα. Ήταν οι πρώτες ημέρες μας στην Τσεχία.
ΣΚΗΝΗ ΔΕΥΤΕΡΗ: Χθες, δεκατρείς μήνες μετά από εκείνη την προβολή, κατεβήκαμε στο κέντρο της πόλης. Το κέντρο της πόλης είναι ωραίο. Αδιανόητα ωραίο. Αλλά είναι και δύσκολο να είσαι εκεί σαν ντόπιος: οι τουρίστες είναι τόσο πολλοί, και συχνά τόσο εκδηλωτικοί, που πραγματικά δεν τους συνηθίζεις. Βγαίνουν από κάθε σοκάκι, χώνονται σε κάθε καλντερίμι, πάντα σε μεγάλες παρέες ή σε γκρουπ, με μπροστάρηδες ξεναγούς που κρατάνε μια ανοιχτή ομπρέλα ή ένα μπαστούνι σηκωμένο ψηλά (για να μη χαθούν οι υπόλοιποι), ή τρέχουν όλοι μαζί σαν κυνηγημένοι με νοικιασμένα ποδήλατα, ή κατρακυλούν τις πέτρινες σκάλες προς το ποτάμι για να μπουν στις βάρκες που είναι εκεί για τους τουρίστες, ή, ή. Δεν έχουν τελειωμό, είναι μιλιούνια.
Και βέβαια όλοι κάποια στιγμή κατευθύνονται προς τη Γέφυρα του Καρόλου, το #1 σημείο ενδιαφέροντος όλης της Τσεχίας (πιο πολύ και από το Κάστρο, υποθέτω). Η αψιδωτή Γέφυρα του Καρόλου, που άρχισε να χτίζεται το 1357 και δεν θα τελείωνε παρά σαράντα πέντε χρόνια μετά (τι σύμπτωση), με το μήκος της που ξεπερνά το μισό χιλιόμετρο, τα 10 μέτρα πλάτος, τις 16 αψίδες της που στηρίζονται σε πελώρια εγκάρσια βάθρα μπηγμένα στον βυθό του Μολδάβα, και με τα 30 μαγικά και γούρικα αγάλματά της, είναι υπέροχη, αλλά (σαν ντόπιος) αξίζει να την περπατήσεις, ή έστω να την προσεγγίσεις, μόνο πολύ πρωινές ώρες. Όλες τις υπόλοιπες, ας πούμε από τις 9 το πρωί ώς τις 10 το βράδυ, είναι γεμάτη κόσμο. Κυριολεκτικά ΓΕΜΑΤΗ κόσμο. Δεν μπορείς να την περπατήσεις. Για να μη μιλήσουμε για τους υπαίθριους ζωγράφους που κάνουν το σκίτσο σου και μπλέκονται στα πόδια σου, για τη μαφία των ζητιάνων ή για τους πανταχού παρόντες πορτοφολάδες. Δεν είναι να την πλησιάζεις αν ζεις στην πόλη, ειδικά μάλιστα αν έχεις και ένα σκυλάκι μαζί, όπως έχουμε πάντα εμείς.
Τώρα, το χαρακτηριστικό της Γέφυρας του Καρόλου, όταν τη βλέπεις από κάποια απόσταση, είναι τα μετακινούμενα κεφάλια των τουριστών όπως τη διασχίζουν διαγκωνιζόμενοι — σαν στρατιώτες που την προστατεύουν.
Αλλά χθες δεν είδαμε κεφάλια.
Διάολε, λέμε, γιατί, τι έγινε; Τρομοκρατικό χτύπημα;
Σπεύσαμε να μάθουμε τι συνέβαινε.
Όχι, δεν ήταν τρομοκρατικό χτύπημα, τελικώς. Η Γέφυρα είχε αποκλειστεί (και, όπως μάθαμε αργότερα, για 6 ολόκληρες ώρες συνολικά, πράγμα πρωτοφανές), για τις ανάγκες των γυρισμάτων μίας σκηνής. «Γυρίζουν ταινία», μας είπε ένας συμπαθής ντόπιος. «Όπα;» λέμε εμείς με ένα καρδιοχτύπι. « Ταινία; Τι ταινία;» «Το “Far From Home”», μας είπε. «Ποιο “Far From Home”, πατριώτη;» λέω εγώ, εντελώς ανήσυχος πια. «Το “Spider-Man: Far From Home”», μας απαντάει αυτός.
Είδαμε από μακριά, πολύ μακριά τον υπερταλαντούχο Τομ Χόλαντ και τη χαριτωμένη Ζεντάγια. Ήταν και σκοτάδι, δεν ξεχωρίσαμε και πολλά. Η σκηνή, πάντως, ήταν ρομαντική.
Ε, ναι, τι άλλο θα είναι μία σκηνή γυρισμένη βράδυ στη Γέφυρα του Καρόλου;
Εν πάση περιπτώσει, φύγαμε. Εγώ, με κατεβασμένα μούτρα, και με έξαψη πολλή.
ΥΓ1. Στην Τσεχία γυρίζονται δεκάδες διεθνείς παραγωγές, για τον κινηματογράφο και την τηλεόραση. Μόνο από τρία σίριαλ που γυρίστηκαν εδώ («Britannia», «Knightfall» και «Genius»), εισέρρευσαν 100 εκατομμύρια ευρώ στο ΑΕΠ της. Οι σκηνές του «Spider-Man: Far From Home» θα αφήσουν στα ταμεία άλλα 10 εκατομμύρια — για μερικές ημέρες γυρισμάτων. Συνολικά μιλάμε για μία ένεση άνω του ενός δισεκατομμυρίου ανά έτος, και για μερικές χιλιάδες καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας. Για να μη μιλήσουμε για τις γνώσεις που παίρνουν οι ντόπιοι τεχνικοί, σκηνοθέτες, άνθρωποι της παραγωγής κλπ., ή για τα χρήματα που πάνε στα ξενοδοχεία, στα εστιατόρια και στις μπιραρίες. (Μιλώντας για μπιραρίες: αυτές τις ημέρες είναι ο Μάικλ Κέιν εδώ, για μία ταινία — καταλαβαίνετε).
Δεν μπορεί κανείς παρά να κάνει τις γνωστές αντιστοιχίσεις εδώ: για το τι συμβαίνει στην Ελλάδα, όπου ακόμα και σκηνές ή και ταινίες ολόκληρες που διαδραματίζονται σε εμάς, γυρίζονται τελικώς στη Μάλτα, στην Κροατία ή στα Απέννινα Όρη. Δεν ξέρω, ίσως το επόμενο «My Big Fat Greek Wedding» να γυριστεί στην Τσεχία.
ΥΓ2. Το «Spider-Man: Far From Home» θα συνεχίσει τα γυρίσματά του σε μία μικρή, γραφική πόλη εδώ κοντά, το Λίμπερετς. Οι παραγωγοί ζητούν ζογκλέρ και ακροβάτες, καθώς θα αναπαραστήσουν μία καρναβαλική παρέλαση. Κάπου εκεί, θα έχει και ένα κυνηγητό ο Άνθρωπος-Αράχνη με κάποιον villain. Χτυπάω το κεφάλι μου στον τοίχο που δεν ξέρω να πετάω πορτοκάλια στον αέρα. Ή μάλλον ξέρω, αλλά μού πέφτουν, τα άτιμα, στο πάτωμα.
