Του Νίκου Μηλαπίδη*
Στη Δημοκρατία κανένας δεν είναι υπεράνω κριτικής. Ούτε η δικαστική εξουσία. Οι δικαστές υπόκεινται κι αυτοί στην κριτική, όπως και οι υπόλοιποι φορείς της εκτελεστικής και νομοθετικής εξουσίας κατά την άσκηση των καθηκόντων τους. Γιατί κι αυτοί εκδίδουν λανθασμένες αποφάσεις κατά καιρούς, γι'' αυτό προβλέπονται τα ένδικα μέσα άλλωστε.
Υπό το πρίσμα αυτό ακόμα και μια φορτισμένη δήλωση υπουργού ή μια επιθετική ανάρτηση κυβερνητικού βουλευτή για οποιαδήποτε δικαστική υπόθεση δεν συνιστά από μόνη της, απειλή για τη Δικαιοσύνη. Η πολιτική εξουσία έχει δικαίωμα να κρίνει τη Δικαιοσύνη. Όπως και η Δικαιοσύνη διατηρεί, εκ του Συντάγματος, το δικαίωμα να ορθώνει «θεσμικά εμπόδια» στην υπέρβαση εξουσίας που πολύ συχνά οι κυβερνήσεις υποπίπτουν. Αυτή είναι η βαλβίδα ασφαλείας, στις δυτικές δημοκρατίες, που προστατεύει τα δικαιώματα των πολιτών.
Κάθε δημοκράτης πολίτης αυτής της χώρας εντούτοις πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι υπάρχει όριο στην άσκηση της κριτικής είτε είσαι Πρωθυπουργός αυτής της χώρας είτε κάποιος που μόλις ενηλικιώθηκε. Το μέτρο της κριτικής από την εκτελεστική εξουσία μπορεί μόλις να εφάπτεται στο περίβλημα του ζωτικού χώρου της ανεξαρτησίας της δικαστικής εξουσίας.
Όταν η κριτική μετατρέπεται σε ευθεία αμφισβήτηση της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης, τότε ο θεμελιώδης κανόνας λειτουργίας του δημοκρατικού πολιτεύματος δεν λειτουργεί. Κάθε μέρα που περνά η Δημοκρατία στη χώρα υποχωρεί. Βρισκόμαστε ενόψει θεσμικού μπλακ άουτ.
Η δημοκρατία έχει κανόνες για να διασφαλίζονται οι ελευθερίες των πολιτών και η αρμονική συνύπαρξη. Δυστυχώς η πραγματικότητα που εκδηλώνεται είναι ανησυχητική.
Σε πάρα πολλούς από το σημερινό κυβερνητικό σχήμα δεν αρέσουν οι κανόνες της αστικής δημοκρατίας.
Δεν έχουν μέτρο ούτε στη στοχοποίηση, ούτε στο μίσος, ούτε στη βία, ούτε στο διχασμό, ούτε στη συνωμοσιολογία. Έχουν τόσα πολιτικά, ηθικά και πραγματικά αδιέξοδα να διαχειριστούν που η κατασκευή εξωτερικών και εσωτερικών εχθρών έχει καταντήσει καθημερινή αναγκαιότητα για τον πολιτικό αυτοπροσδιορισμό τους. Σε αμηχανία, θαρρώ πως βρίσκεται η πλειοψηφία όσων ψήφισαν «αριστερά» και όχι «εθνολαϊκιστική ακροδεξιά αριστερά».
Η δεύτερη απαραίτητη φάση για την παραμονή στην εξουσία περιλαμβάνει την αναβάθμιση του λαϊκισμού σε «απολυταρχικό λαϊκισμό» (πρότυπο Erdogan;).
Μπορεί οι επιθέσεις και οι απειλές των κυβερνητικών στελεχών κατά των δικαστών, προεξέχοντος του Πρωθυπουργού, να δημιουργούν κλίμα τρομοκράτησης των δικαστών αλλά δεν παύουν να είναι μόνο λόγια αυταρχισμού για καφενειακή κατανάλωση.
Σημειολογικά, το μήνυμα που έστειλε ο Πρωθυπουργός στη δικαστική εξουσία με το διορισμό της πρώην Πρόεδρου του Αρείου Πάγου και υπηρεσιακού Πρωθυπουργού στο γραφείο του, αμέσως μετά την συνταξιοδότηση της είναι απείρως πιο ισχυρό και πιο επικίνδυνο.
Στο πρόσωπο της κ. Θάνου η Δικαιοσύνη -ένας ανεξάρτητος θεσμός- «υπαλληλοποιήθηκε» στην πολιτική εξουσία. Έργο της, η εξόντωση λοιπών «θεσμικών εμποδίων» (;).
Αυτό που ξεκίνησε ως έφοδος στη Δημόσια Διοίκηση (το έχουμε ξαναδεί το «έργο» από προηγούμενες κυβερνήσεις) συνεχίζεται ως έλεγχος των ΜΜΕ και της ελευθεροτυπίας και κορυφώνεται με την ποδηγέτηση και την πολιτικοποίηση της Δικαιοσύνης. Όποιος πολιτικός, θεσμικός παράγοντας, δημοσιογράφος βρεθεί στο διάβα αυτής της κυβέρνησης, «ισοπεδώνεται» με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο.
Εσχάτως, επιχειρούν να ξεπληρώσουν ληγμένα γραμμάτια «αριστεροσύνης» σε πρώην συντρόφους τους, στην πλάτη μιας νεαρής κοπέλας.
Από την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης ενδέχεται να κριθεί το μέλλον αυτής της κυβέρνησης. Το ξέρουν κι αυτοί αλλά το ξέρουμε κι εμείς.
* Ο κ. Νίκος Μηλαπίδης είναι Νομικός και Διευθυντής της ΚΟ του Ποταμιού.
