Του Κώστα Χρηστίδη
Αποτελεί κοινή πεποίθηση ότι η Ελλάδα χρειάζεται να αναμορφώσει ριζικά τους περισσότερους δημόσιους θεσμούς με στόχο μία πιο λειτουργική διακυβέρνηση και ένα πλαίσιο πιο ευνοϊκό στην οικονομική ανάπτυξη. Πολλές από τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις απαιτούν συνταγματική αναθεώρηση, άλλες μπορεί να γίνουν με αλλαγή της σχετικής νομοθεσίας. Ας αναφέρουμε μερικά παραδείγματα:
Καθιέρωση σταθερής κυβερνητικής / κοινοβουλευτικής θητείας, κατά προτίμηση πενταετούς διάρκειας, και μάλιστα η διεξαγωγή βουλευτικών εκλογών να συμπίπτει με τις ευρωεκλογές και τις αυτοδιοικητικές εκλογές. Η εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας να ολοκληρώνεται στην τρίτη ψηφοφορία με απλή πλειοψηφία των βουλευτών ή ενός ευρύτερου εκλεκτορικού σώματος π.χ. 400 ατόμων με θεσμική ιδιότητα. Εναλλακτικά να θεσπισθεί ότι σε περίπτωση πρόωρων εκλογών για οποιονδήποτε λόγο, η κυβέρνηση που θα προκύψει από αυτές θα έχει θητεία μόνο για το υπόλοιπο της περιόδου, ώστε να μην επηρεάζεται ο χρόνος διεξαγωγής των τακτικών εκλογών (όπως ισχύει επιτυχώς στη Σουηδία από το 1958).
Μείωση του αριθμού των βουλευτών σε 200 και κατάργηση του σταυρού προτίμησης, πράγμα που θα επιφέρει, πιθανότατα, μικρότερη διακίνηση μαύρου πολιτικού χρήματος και επιλογή καλύτερης ποιότητας υποψηφίων.
Καθιέρωση απόλυτου ασυμβίβαστου μεταξύ των ιδιοτήτων βουλευτή και υπουργού.
Θέσπιση ανώτατου χρονικού ορίου δύο πλήρων θητειών για κάθε αιρετό πολιτικό αξίωμα.
Αναμόρφωση των διατάξεων περί πολιτικής ευθύνης υπουργών και ασυλίας βουλευτών.
Περιορισμός του αριθμού των υπουργών σε 12, οι ίδιοι να επιλέγουν τους υφυπουργούς τους, να αντικατασταθούν οι γενικοί γραμματείς από γενικούς διευθυντές (δημοσίους υπαλλήλους).
Περιορισμός του αριθμού των πάσης φύσεως μισθοδοτούμενων από το Δημόσιο σε ένα ποσοστό επί του συνολικού πληθυσμού, κατάργηση της μονιμότητας των νεοπροσλαμβανόμενων, υποχρεωτική αξιολόγηση ατόμων και φορέων σε όλο τον ευρύτερο δημόσιο τομέα.
Αλλαγή της συνδικαλιστικής νομοθεσίας, θέσπιση αυστηρότερων όρων για απεργίες υπαλλήλων Δημοσίου και ΔΕΚΟ.
Δυνατότητα ίδρυσης μη κρατικών πανεπιστημίων με συγκεκριμένους όρους και κρατική εποπτεία.
Καθιέρωση συνταγματικών περιορισμών δημοσιονομικής φύσεως.
Δυνατότητα υπαγωγής σημαντικών επενδύσεων για την εθνική οικονομία σε ειδικό καθεστώς με φορολογικές ρυθμίσεις εγγυημένης, δεκαετούς διάρκειας.
Σχόλιο Γεώργιου Κ. Μπήτρου: Είμαστε μάρτυρες ενός εθνικά επιζήμιου παραλογισμού. Οι πολιτικοί αναγνωρίζουν ότι για την πτώχευση της χώρας φέρουν μεγάλη ευθύνη οι θεσμοί της διακυβέρνησης, αλλά δεν κάνουν τίποτε για να τους βελτιώσουν. Μάλλον, κρίνοντας από ενέργειες της παρούσας κυβέρνησης, η κατάσταση χειροτερεύει. Αλλά οι εθνικοί κίνδυνοι γίνονται καθημερινά πιο απειλητικοί και οι μεταρρυθμίσεις δεν μπορούν να περιμένουν. Αυτές που προτείνονται πιο πάνω μπορούν να γίνουν γρήγορα και να έχουν άμεσα βελτιωτικά αποτελέσματα. Οι πολίτες ας κρίνουμε στις επόμενες εκλογές ανάλογα με την ετοιμότητα των κομμάτων να ανταποκριθούν.
*Αναδημοσίευση από τη στήλη «Περί Μεταρρυθμίσεων» του Φιλελεύθερου, αρ. φύλλου 81