Του Μιχάλη Τουτζιάρη
Αποτελεί παράδοση στην ιστορία της Wall Street, όταν την παραμονή της Ημέρας των Ευχαριστιών (Thanksgiving) o δείκτης Dow Jones κλείσει θετικά, η μελλοντική του πορεία έως το κλείσιμο του έτους να παραμείνει ανοδική. Είναι γνωστό ότι το 50% του τζίρου των εταιρειών λιανικής και κολοσσών όπως η Wall-Mart η Macys, κ.α., γίνεται το τελευταίο τρίμηνο του έτους. Η αγοραστική διάθεση των νοικοκυριών ανεβαίνει κατακόρυφα, καθώς και οι προσφορές που γίνονται από τις εταιρείες είναι μεγάλες. Η εικόνα των εμπορικών καταστημάτων, που ανοίγουν τα ξημερώματα με τις «ορδές» των αμερικανών καταναλωτών να τρέχουν να εκμεταλλευτούν τις ευκαιρίες, κάνει το γύρο του κόσμου και ενισχύει την πεποίθηση ότι ο αμερικανός καταναλωτής αποτελεί το βασικό στήριγμα των εμπορικών επιχειρήσεων των ΗΠΑ, αλλά και όλου του κόσμου.
Σύμφωνα με τον παραπάνω πίνακα της National Retail Federation*, ο οποίος μας δίνει την εικόνα για την κατανάλωση κατά την περίοδο των εορτών, βλέπουμε μια αυξητική τάση η οποία κινείται κοντά στα επίπεδα των τελευταίων ετών με το ποσοστό να κυμαίνεται στο 3,8 με 4,2%, ικανή να δώσει σημαντικά πλεονεκτήματα στην κερδοφορία των μεγάλων λιανοπωλητών και ηλεκτρονικών καταστημάτων. Χαρακτηριστικά να αναφέρουμε ότι ο εν λόγω δείκτης την περίοδο της κρίσης είχε υποχωρήσει στο -4,7%, ενδεικτικό της άσχημης εικόνας που επικρατούσε και επηρέαζε καταναλωτές, εταιρείες, χρηματαγορές κ.λ.π., ενώ από το 2009 άρχισε να ανακάμπτει.
Κατά την περίοδο των εορτών που ξεκινάνε αυτήν την Πέμπτη εώς τις 31 Δεκεμβρίου οι προβλέψεις για τις συνολικές πωλήσεις θα κυμαίνονται από 727,9 δις εώς 730,7 δις δολ. (WASHINGTON – The National Retail Federation today said it expects holiday retail sales during November and December to increase between 3.8 percent and 4.2 percent over 2018 to a total of between $727.9 billion and $730.7 billion.) Οι καταναλωτές αναμένεται να ξοδέψουν κατά μέσο όρο 1.047,83 δολ., 4% περισσότερο από πέρυσι, σύμφωνα πάντα με τις εκτιμήσεις του NRF”s που έγιναν τον Οκτώβριο.
Αν και φέτος υπάρχουν 6 ημέρες λιγότερες από πέρυσι (26 ημέρες ανάμεσα στο Thanksgiving και τα Χριστούγεννα), δεν περιμένουν να υπάρχει σημαντική διαφορά στις πωλήσεις που να επηρεάσει αρνητικά τα αποτελέσματα. Το 58% των πωλήσεων αναμένεται να κινηθεί σε ρούχα και αξεσουάρ μόδας,καλλυντικά, το 54% σε δωροκάρτες, παιχνίδια το 39%, βιβλία-μουσική-βίντεοπαιχνίδια το 37% και 32% σε είδη φαγητού-μαγειρικής.
Ο πρόεδρος του National Retail Federation, Matthew Shay, τόνισε « η αμερικάνική οικονομία συνεχίζει να αναπτύσσεται και η κατανάλωση αποτελεί την ατμομηχανή της. Παρόλες τις αντιξοότητες που απορρέουν από την οικονομική αβεβαιότητα λόγω του εμπορικού πολέμου, των επιτοκίων και τους παγκόσμιους κινδύνους οικονομικούς και γεωπολιτικούς περιμένουμε μια δυνατή εορταστική περίοδο» στο ίδιο μήκος κύματος και ο Jack Kleinhenz (NRF Chief Economist), ο οποίος δηλώνει ότι : « η δυνατή αγορά εργασίας σημαίνει ότι περισσότερες οικογένειες έχουν περισσότερα χρήματα και θα ξοδέψουν περισσότερα αυτές τις εορτές.»
Διάχυτη λοιπόν η αισιοδοξία από τον μεγαλύτερο παγκόσμιο οργανισμό μέτρησης της κατανάλωσης NRF”s. Διάχυτη και η απαισιοδοξία και οι φόβοι ότι τα χειρότερα για τις αγορές είναι προ των πυλών. Παρά ταύτα, οι αγορές εξακολουθούν να καταγράφουν νέα υψηλά οδηγούμενες από την τεράστια υποστηρικτική ρευστότητα των Κεντρικών Τραπεζών ανά τον πλανήτη και την άκρατης κερδοσκοπίας. Εξάλλου ο φόβος της πτώσης, όπως βλέπουμε και έχουμε αναλύσει σε προηγούμενα άρθρα της στήλης, φέρνει μέχρι στιγμής τα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα. Τι μέλλει γενέσθαι για τη συνέχεια; Θα καταναλώσει ο αμερικανός πολίτης φέτος; Τι θα συμβεί αν επιδεινωθούν οι λιανικές πωλήσεις, κατά τη διάρκεια του τελευταίου μήνα του έτους, όπου σημειώνεται το 50% των κερδών των εμπορικών εταιρειών; Τι θα συμβεί στις αγορές; Θα ακολουθήσει ο Dow Jones την παράδοση ή υπάρχουν άλλα σχέδια;
Αναλύοντας τα υπέρ και τα κατά μιας αρρωστημένης κατάστασης που διαρκεί πέντε χρόνια και δεν εννοούμε «αρρωστημένης» λόγω της μη πτώσης των αγορών αλλά λόγω μιας μεταβατικής περιόδου από τις αγορές που ξέραμε προς τις «μεταλλασσόμενες» νέες αγορές, αντιλαμβανόμαστε ότι οι προβλέψεις είναι δύσκολες. Παρόλο που οι μεγαλύτεροι επενδυτικοί οίκοι περίμεναν κραχ ανάμεσα στο διάστημα Αυγούστου-Οκτωβρίου, αυτό για άλλη μια φορά δεν ήρθε. Τους λόγους τους αναλύσαμε στο άρθρο μας στις 2 του Οκτώβρη με τίτλο «Ο Μαύρος Οκτώβρης των αγορών».
Στα θετικά στοιχεία, τα οποία ενισχύουν την άποψη μιας θετικής κίνησης έως τα τέλη του έτους, περιλαμβάνονται τα σημαντικά επίπεδα στήριξης των δεικτών της Wall Street. τα οποία λόγω της «εποχικότητας», που επηρεάζει συγκεκριμένους μήνες με αρνητικά ή θετικά πρόσημα, μπορεί να παραμείνουν για ακόμα μια φορά απαραβίαστα. Το εορταστικό κλίμα του τελευταίου μήνα μπορεί να ενισχυθεί, εάν η FED προχωρήσει σε μια νέα μείωση των επιτοκίων στη συνεδρίαση του Δεκέμβριου, αλλά και από την πρώτη συνεδρίαση της ΕΚΤ με επικεφαλής την Κριστίν Λαγκάρντ, όπου θα διαφανεί αν συνεχισθεί η πολιτική του Μάριο Ντράνγκι. Επίσης το κλείσιμο των τριμηνιαίων συμβολαίων στις 20/12 θα δώσει τη δική του πινελιά στην κατεύθυνση των δεικτών.
Στον αντίποδα οι αρνητικές φωνές, οι φόβοι για κατάρρευση, τα γεωπολιτικά, ο εμπορικός πόλεμος κ.λ.π. αποτελούν καθημερινό φαινόμενο και δεν προκαλούν κάποια έκπληξη στους επενδυτές. Με τόσες αρνητικές αναλύσεις που έχουμε δει τα τελευταία πέντε χρόνια και σήμερα να ξεκινούσε ένα κραχ δε θα αποτελούσε έκπληξη. Τα κραχ δεν προαναγγέλλονται!! Το στοιχείο που αιφνιδιάζει πάντα τις αγορές είναι εκείνο που δεν έχει προβλεφθεί. Αν μια εταιρεία εγγράψει ζημίες 10 εκ. δολ. αντί για 9 εκ. δολ. δε θα αποτελέσει έκπληξη. Αν οι πωλήσεις τις υποχωρήσουν 2% ή 6% δε θα αποτελέσει σημαντικό γεγονός.
Το στοιχείο που θα τρομάξει και θα ενισχύσει την πτώση των αγορών δεν έχει κάνει ακόμα την εμφάνιση του. Το ζητούμενο λοιπόν δεν είναι αν ο Dow Jones κλείσει θετικά την χρονιά, αλλά αν οι αγορές αιφνιδιαστούν από κάτι που κανείς δεν έχει προβλέψει. Ίσως θα πρέπει να ψάξουμε για νέους κινδύνους, ή να δημιουργήσουμε, καθώς κάθε κίνδυνος είναι μια αφορμή για να γράφουμε νέα υψηλά όταν τον προσπερνάμε. Το ζήσαμε τα τελευταία 10 χρόνια. Αν θα συνεχίσουμε να το ζούμε θα φανεί από το πόσο σύντομα θα εμφανιστούν οι «εξωγήινοι» που θα καταλάβουν τον πλανήτη μας!!!
*National Retail Federation,(ο μεγαλύτερος παγκόσμιος οργανισμός μέτρησης κατανάλωσης που βασίζει τις προβλέψεις του στηριζόμενος σε οικονομικό μοντέλο που μετράει την κατανάλωση σε σχέση με το εισόδημα, την αγορά εργασίας, την καταναλωτική εμπιστοσύνη και άλλους οικονομικούς δείκτες)