Του Κωνσταντίνου Χαροκόπου
Όλοι θυμόμαστε την φωτογραφία στην οποία μια νεαρή διαδηλώτρια τοποθετεί ένα μικρό λευκό λουλούδι στην κάνη του όπλου ενός στρατιώτη που την αντιμετωπίζει με βλοσυρότητα, αλλά και έκπληξη. Έτσι αντιμετωπίζει και η Ευρώπη, το όπλο που προτάσσει ξανά, ο Μάριο Ντράγκι, για να αντιμετωπίσει την κρίση ανάπτυξης στις χώρες της ΕΕ.
Στην ιστορική ομιλία του στις 26 Ιουλίου 2012, ο πρόεδρος της ΕΚΤ, αναφερόμενος στην κίνηση του στην κατεύθυνση της σωτηρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είχε αναφέρει πως : “Within our mandate, the ECB is ready to do whatever it takes to preserve the euro. And believe me, it will be enough.”
Με δυο λόγια, ο Μάριο Ντράγκι είχε πει πως η ΕΚΤ, θα έκανε οτιδήποτε χρειαστεί για να σώσει το ευρώ, που εκείνη την χρονική στιγμή βρισκόταν στη δίνη της σωτηρίας ορισμένων κρατών – μελών και συγκεκριμένων τραπεζών. Αυτό που έκανε τότε, διέσωσε πράγματι την Ευρωπαϊκή Ένωση και έδωσε μια ανάσα σιγουριάς στη οικονομία της.
Ο αποχωρών πλέον πρόεδρος της ΕΚΤ, παραδίδει την θέση του στην ηγέτιδα του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, με μια νέα προίκα. Και αυτή η προίκα είναι το νέο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, που συνδυάζει μια εκ νέου μείωση των επιτοκίων, με ένα νέο πρόγραμμα αγορών ομολόγων, που αρχίζει με έναν αγοραστικό ρυθμό της τάξεως των 20 δισ. ευρώ το μήνα. Οι αγορές, έχουν ανταποκριθεί προς το παρόν θετικά, απέναντι σε αυτές τις εξαγγελίες.
Και είναι φυσικό οι κεφαλαιαγορές να πανηγυρίζουν. Διότι, όπως έχει δείξει το παρελθόν, οι τράπεζες λαμβάνουν τη ρευστότητα που τους χορηγείται, βελτιώνουν τους ισολογισμούς τους που έχουν πληγεί από την οικονομική κρίση και τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Όμως στο τέλος η ρευστότητα αυτή δεν καταλήγει στην πραγματική οικονομία, στις νέες επενδύσεις και στην παραγωγική δραστηριότητα. Καταλήγει στις κεφαλαιαγορές, στα χρηματιστήρια δημιουργώντας κεφαλαιακές υπεραξίες και συμβάλλοντας αποφασιστικά στην συνεχόμενη άνοδο των τιμών των μετοχών.
Όμως δεν θα έπρεπε να είναι αυτό, το αποτέλεσμα των ριπών του όπλου του Μάριο Ντράγκι. Η ψηφιακή ένεση από την πλευρά της ΕΚΤ, θα έπρεπε να δημιουργήσει θέσεις εργασίας και απασχόλησης, να χρηματοδοτήσει επιχειρηματικά σχέδια, να υποστηρίξει την παραγωγή και να ενισχύσει την κατανάλωση. Ο τελικός σκοπός των αποφάσεων της ΕΚΤ και των τελικών κινήσεων της, ήταν και παραμένει η διοχέτευση νέων κεφαλαίων στην πραγματική αγορά και στην πραγματική οικονομία και όχι στον μαγικό κόσμο των χρηματιστηρίων που κινείται στους δικούς του ρυθμούς, αδιαφορώντας για την υποχώρηση των ρυθμών ανάπτυξης της διεθνούς οικονομίας και για την εμφάνιση μιας κρίσης, το μέγεθος της οποίας είναι άγνωστο.
Η στασιμότητα της Ευρωπαϊκής Οικονομίας που οφείλεται βασικά στην έλλειψη καινοτομίας, ψηφιακής ενσωμάτωσης και στην αδυναμία λειτουργίας με όρους παγκόσμιας ανταγωνιστικότητας, δεν φάνηκε να ξεπεράστηκε μέσω του προηγούμενου προγράμματος QE. Και από αυτά που βλέπουμε, ούτε και τώρα θα ξεπεραστεί.
Ο Μαριο Ντράγκι, ήδη διακηρύσσει πως η βελτίωση της κατάστασης στην ΕΕ δεν μπορεί να βασιστεί μόνο στην πολιτική που ασκεί η Κεντρική Τράπεζα, αλλά απαιτεί τη συμμετοχή των κρατών μελών, μέσω ενός εκτεταμένου προγράμματος δημοσίων επενδύσεων, κυρίως στους τομείς των υποδομών και της ψηφιακής καινοτομίας. Και καλεί τα κράτη μέλη, να κινηθούν άμεσα προς αυτήν την κατεύθυνση και να χαλαρώσουν την αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία.
Ελπίζουμε δίπλα στις σφαίρες του QE που θα βγουν από την κάνη της ΕΚΤ, να βγουν και τα λουλούδια της καινοτομίας, της ψηφιακής ανάπτυξης, της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας. Διότι, αν αυτό δεν πραγματοποιηθεί, το χέρσο περιβάλλον της ύφεσης, της υπογεννητικότητας, της γήρανσης, της μετανάστευσης, της στασιμότητας και των απόνερων του παγκόσμιου εμπορικού πολέμου θα αφυδατώσει κάθε προοπτική επανόδου τη Ευρωπαϊκής Ένωσης, στον δρόμο της ανάπτυξης.
*Ο αρθρογράφος είναι οικονομικός αναλυτής, με ειδίκευση στο σχεδιασμό σύνθετων επενδυτικών στρατηγικών.
Αποποίηση Ευθύνης : Το περιεχόμενο της στήλης, είναι καθαρά ενημερωτικό και πληροφοριακό και δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση επενδυτική συμβουλή, ούτε υποκίνηση για συμμετοχή σε οποιαδήποτε συναλλαγή. Ο αρθρογράφος δεν ευθύνεται για τυχόν επενδυτικές και λοιπές αποφάσεις που θα ληφθούν με βάση τις πληροφορίες αυτές.