Έτοιμη τροπολογία από το 2014 για την εθνικοποίηση των τραπεζών είχε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης, όπως αποκαλύπτει στο Liberal, ο Θανάσης Πετράκος, μέλος Πολιτικής Γραμματείας της Λαϊκής Ενότητας και πρώην κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ.
Σύμφωνα με την μαρτυρία του στενού συνεργάτη του Π.Λαφαζάνη, ο σημερινός αντιπρόεδρος της κυβέρνησης είχε αποκαλύψει σε συγκέντρωση στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ στην Τρίπολη (Νοέμβριος 2014), ότι από τις πρώτες κινήσεις της κυβέρνησης θα είναι η κρατικοποίηση των τεσσάρων συστημικών τραπεζών. «Σύμφωνα με την τροπολογία, οι προνομιούχες μετοχές των τεσσάρων τραπεζών θα μετατρέπονταν σε κοινές, προκειμένου οι τράπεζες να περάσουν υπό τον έλεγχο του Δημοσίου», λέει ο κ. Πετράκος.
Στις μαρτυρίες που καταθέτει από την εποχή του πρώτου εξαμήνου του 2015, αναφέρεται και στις τότε συζητήσεις με το καθεστώς Μαδούρο της Βενεζουέλας, να μας προμηθεύσει με πετρέλαιο, όπως και με το Ιράν. «Γνωρίζω πως είχε γίνει ερώτηση προς την διοίκηση των ΕΛΠΕ κατά πόσον μπορούν να διυλίσουν αργό από την λατινοαμερικανική χώρα, εφόσον παραστεί ανάγκη, καθώς είναι πιο «βαρύ» από άλλους τύπους», τονίζει χαρακτηριστικά. Όσο για τον περίφημο ρωσικό αγωγό Turkish Stream, δηλώνει ότι ο Αλέξης Τσίπρας ήταν απόλυτα ενήμερος για τα 5 δισ ευρώ, που είχαν συμφωνήσει να μας δώσουν οι Ρώσοι ως προκαταβολή από μελλοντικά κέρδη, εφόσον το σχέδιο έπαιρνε το «οκ» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη
- Ποιες είναι οι δικές σας μαρτυρίες από την εποχή του πρώτου εξαμήνου της διακυβέρνησης από το το ΣΥΡΙΖΑ; Έχουν αποκαλυφθεί όλες οι πτυχές εκείνης της περιόδου;
Σε γενικές γραμμές έχουν ειπωθεί αρκετά πράγματα. Εγώ μπορώ να καταθέσω επιγραμματικά τα εξής: Το πρώτο είναι η περίοδος του Φεβρουαρίου του 2015. Και η συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ γύρω στις 25 Φεβρουαρίου, όπου και ενημερωθήκαμε για την λεγόμενη «ενδιάμεση συμφωνία» της 20ης Φεβρουαρίου.
Ήταν μια συνεδρίαση πολύ έντονη, είχα μιλήσει από τους πρώτους, και ζήτησα ευθύνες από τον Πρωθυπουργό και τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης. Είχα μάλιστα θυμίσει απευθυνόμενος προς τον Γιάννη Δραγασάκη, τα όσα μας είχε πει στις αρχές Νοεμβρίου του 2014, σε μεγάλη περιφερειακή σύσκεψη στην Τρίπολη. Τότε, και παρουσία περίπου 100 στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ απ' όλη την Πελοπόννησο, ο σημερινός αντιπρόεδρος της κυβέρνησης είχε με σαφήνεια τονίσει ότι από τις πρώτες κινήσεις της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ θα ήταν αφενός η συγκρότηση Διεθνούς Επιτροπής Λογιστικού Ελέγχου του χρέους (με συμμετοχή και εκπροσώπων της Κομισιόν και της ΕΚΤ), αφετέρου η εθνικοποίηση των τεσσάρων συστημικών τραπεζών.
Σύμφωνα με την τροπολογία, που είχαν ετοιμάσει αυτός και οι συνεργάτες του, οι προνομιούχες μετοχές των τεσσάρων τραπεζών θα μετατρέπονταν σε κοινές, προκειμένου οι τράπεζες να περάσουν υπό τον έλεγχο του Δημοσίου. Αυτά δεν συνέβησαν ποτέ. Εγώ λοιπόν το Φεβρουάριο του 2015 ζήτησα εξηγήσεις για ποιο λόγο υπεγράφη η ενδιάμεση συμφωνία και διαφώνησα με αυτήν, όπως και άλλοι 38 βουλευτές. Το ίδιο κάναμε και αναφορικά με την αναγνώριση του χρέους- για το οποίο προεκλογικά άλλα πράγματα λέγαμε στον κόσμο- και γιατί δεν αμφισβητήσαμε τις ιδιωτικοποιήσεις που είχαν συμφωνηθεί επί Σαμαρά, καθώς επίσης γιατί δεν κατατέθηκε η τροπολογία ώστε να περάσουν οι τράπεζες στον έλεγχο του Δημοσίου. Ο αντιπρόεδρος δεν μίλησε καθόλου, ενώ μετά την συνεδρίαση ο Αλ. Τσίπρας με κάλεσε εκνευρισμένος σαν να ήθελε να με επαναφέρει στην τάξη.
- Ο Παναγιώτης Λαφαζάνης είπε πρόσφατα ότι το εναλλακτικό σχέδιο που ο ίδιος είχε εκπονήσει και είχε παραδώσει στον Πρωθυπουργό, προέβλεπε εθνικοποίηση της Τράπεζας της Ελλάδος, εκτύπωση νέας δραχμής, βοήθεια από τη Ρωσία και πετρέλαιο από τη Βενεζουέλα…
Σωστά. Τόσο ο Παναγιώτης, όσο και εγώ ήμασταν υπέρ αυτού του εναλλακτικού σχεδίου. Στις 30 Μαρτίου 2015 είχαμε επισκεφτεί μαζί την Ρωσία, εκείνος ως υπουργός Ενέργειας και εγώ ως κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος και υπεύθυνος ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ, με αντικείμενο να προχωρήσει ο αγωγός Turkish Stream. Στη συνάντηση λοιπόν εκείνη με τον Ρώσο υπουργό Ενέργειας Alexander Novak και τον επικεφαλής της Gazprom Alexey Miller, ο Παναγιώτης Λαφαζάνης έκανε μεγάλη προσπάθεια, προκειμένου να πείσει την άλλη πλευρά να μας δώσει ένα ποσό, ύψους έως και 5 δισ. ευρώ, σαν προκαταβολή από μελλοντικά κέρδη του αγωγού. Τα χρήματα αυτά θα μπορούσε να τα διαθέσει η ελληνική κυβέρνηση όπως εκείνη ήθελε, ώστε να ανακουφίσει την δοκιμαζόμενη ελληνική κοινωνία. Δεν ήταν εύκολες οι συζητήσεις αλλά τελικά οι Ρώσοι πείστηκαν και συμφώνησαν.
- Άλλα ανταλλάγματα ζήτησαν; Εννοώ εκτός από την διέλευση του αγωγού από το ελληνικό έδαφος…
Δεν γνωρίζω να ζήτησαν κάτι άλλο, παρά να συμβάλει η Ελλάδα ως χώρα-μέλος της ΕΕ, προκειμένου να πάρει ο αγωγός την έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Αυτή η πρόθεση της Μόσχας να μας καταβάλλει 5 δισ. ευρώ ως προκαταβολή, επιβεβαιώθηκε και όταν ταξίδεψε στην Ρωσία ο Πρωθυπουργός τον Απρίλιο του 2015. Σήμερα ο ίδιος το αρνείται, ωστόσο έτσι έγιναν τα πράγματα. Και φυσικά το έδαφος το είχαμε προετοιμάσει εμείς.
- Πρόσφατα πάντως ακούσαμε ότι η Ρωσία είχε ζητήσει αεροπορική βάση στην Κρήτη προκειμένου να στηρίξει την Ελλάδα σε περίπτωση που αποφάσιζε έξοδο από το ευρώ, σύμφωνα με τα όσα φέρεται να είπε ο Αλέξης Τσίπρας στον αντιπρόεδρο της Βενεζουέλας όταν τον συνάντησε στη Μόσχα...
Δεν γνωρίζω κάτι επ' αυτού, ίσως να συζητήθηκε σε άλλο επίπεδο. Η δική μας πάντως κουβέντα αφορούσε αποκλειστικά τον αγωγό και την προκαταβολή. Αυτό που γνωρίζω είναι ότι η προσπάθεια του Π.Λαφαζάνη για την προκαταβολή στέφθηκε από απόλυτη επιτυχία. Αυτό που άλλαξε στην πορεία σχετίζεται με τις αντιδράσεις των ΗΠΑ. Τόσο ο αμερικάνος πρέσβης στην Αθήνα David Pierce όσο και άλλοι αξιωματούχοι των ΗΠΑ, είχαν τότε ασκήσει ισχυρές πιέσεις στην κυβέρνηση. Την απάντηση επομένως στο ερώτημα γιατί έκανε πίσω η κυβέρνηση, μπορεί να δώσει μόνο ο κ. Τσίπρας. Προφανώς θεωρούσε ότι αν τα έχει καλά με τις ΗΠΑ, μπορεί το ΔΝΤ να πιέσει την Γερμανία για το θέμα του χρέους. Είχε σε κάθε περίπτωση αποφασίσει από τότε να μην έρθει σε καμία ρήξη.
- Ας μείνουμε λίγο στο κεφάλαιο Βενεζουέλα στην οποία και είχε απευθυνθεί η τότε κυβέρνηση για βοήθεια, όπως έχει πει και ο κ. Λαφαζάνης. Πρόσφατα μάθαμε ότι οι επαφές των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ με τη Βενεζουέλα είχαν ξεκινήσει από το 2012…
Γνωρίζω ότι υπήρχαν συζητήσεις όχι μόνο με το καθεστώς της Βενεζουέλας, αλλά και με πολλούς άλλους, όπως με το Ιράν. Γνωρίζω μάλιστα ότι είχε γίνει μια ερώτηση προς την διοίκηση των ΕΛΠΕ, κατά πόσο μπορούν να διυλίσουν πετρέλαιο από την Βενεζουέλα εφόσον παραστεί ανάγκη. Και αυτό επειδή το πετρέλαιο της λατινοαμερικανικής χώρας είναι πιο "βαρύ" από άλλα και άρα δύσκολο να διυλιστεί, χρειάζεται επομένως πρώτα να αναμιχθεί με πιο ελαφρύ αργό. Αυτός είναι και ο λόγος που είχαν ερωτηθεί σχετικά τα ΕΛΠΕ. Από εκεί και πέρα είχαν γίνει αρκετές επαφές και με το καθεστώς της Τεχεράνης, στην λογική ανάπτυξης των διμερών σχέσεων, σε μια συγκυρία που η χώρα το είχε περισσότερο ανάγκη παρά ποτέ. Ολ' αυτά σταμάτησαν όταν επήλθε η διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ και η Αριστερή Πλατφόρμα αποχώρησε από το κόμμα και την κυβέρνηση.
- Ποια ήταν η πιο έντονη στιγμή αντιπαράθεσης σας με τον Πρωθυπουργό;
Η μεγαλύτερη κόντρα μου με τον κ. Τσίπρα, έλαβε χώρα τον Απρίλιο του 2015. Ήταν λίγες ημέρες πριν συζητηθεί η Πράξη Νομοθετικού Περιεχόμενου με την οποία η κυβέρνηση δέσμευσε στην Τράπεζα της Ελλάδος τα ταμειακά διαθέσιμα των δημοσίων οργανισμών, των περιφερειών και των δήμων, προκειμένου να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις των δανειστών και να εξυπηρετήσει το κρατικό χρέος. Έως εκείνη την στιγμή η κυβέρνηση είχε προπληρώσει δύο δόσεις προς τους δανειστές, και είχε μπροστά την μεγάλη πληρωμή προς το ΔΝΤ. Οι Ευρωπαίοι συνέχιζαν μην μας επιστρέφουν τα κέρδη των ελληνικών ομολόγων, γι' αυτό και τότε καταθέσαμε πρόταση στην Κεντρική Επιτροπή να σταματήσει η αποπληρωμή του χρέους.
- Έχει αναφερθεί σε αυτό ο κ. Στρατούλης, πως τον Απρίλιο του 2015 μια πρόταση που προέβλεπε τη διακοπή εξυπηρέτησης του χρέους απέσπασε περίπου το 45% στην Κεντρική Επιτροπή…
Βεβαίως. Αυτή ήταν μεγάλη επιτυχία της Αριστερής Πλατφόρμας, καθώς η δύναμη της στην Κ.Επιτροπή δεν ξεπερνούσε το 30%. Ακολούθησε λοιπόν συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας όπου και ελήφθη απόφαση να μην πληρωθεί η δόση των 3,5 δισ ευρώ προς το ΔΝΤ (Απρίλιος 2015). Αιφνιδιαστικά, το οικονομικό επιτελείο επέλεξε να πληρώσει την δόση, και σύμφωνα με τον κ. Βαρουφάκη αυτό συνέβη με πρωτοβουλία των Τσίπρα-Δραγασάκη.
Τότε λοιπόν, πήρα την πρωτοβουλία, μαζί με τους τότε βουλευτές Δέσποινα Χαραλαμπίδου και Βασίλη Χατζηλάμπρου, και ζητήσαμε υπογραφές προκειμένου να συγκληθεί εκτάκτως η Κοινοβουλευτική Ομάδα. Συγκεντρώσαμε 48 υπογραφές, ωστόσο η Κ.Ο. παράτυπα δεν συγκλήθηκε, και αντ' αυτού ο Τσίπρας κάλεσε το προεδρείο της σε συνάντηση. Εκεί είχε μια έντονη συζήτηση μαζί του, και απευθυνόμενος σε εμένα με ρώτησε εκνευρισμένος «τι θέλεις τελικά, να πάμε στη δραχμή;». Του απάντησα ότι δεν έχουμε εκλεγεί από τον ελληνικό λαό ούτε για να αλλάξουμε νόμισμα, ούτε όμως και για να υπογράψουμε Μνημόνιο.
Του πρότεινα λοιπόν ως την μόνη τίμια λύση, να απευθυνθούμε και πάλι στον κόσμο, θέτοντας σε εκείνον το δίλημμα με ένα καθαρό ερώτημα: Είτε αλλαγή νομίσματος, είτε 3ο Μνημόνιο. «Αν πάμε στην δραχμή μπορεί σε ένα χρόνο από σήμερα να έχουμε ανάπτυξη, αλλά οι πρώτοι 6 μήνες θα είναι δύσκολοι», μου απάντησε ο Τσίπρας. Δηλαδή είχε αποφασίσει από τον Απρίλιο ότι θα ψηφίσει Μνημόνιο. Αυτός είναι και ο λόγος που από το Φεβρουάριο του 2015 και μετά, είχαν πάψει να γίνονται συζητήσεις στην Κ.Ο. Τις αποφάσεις τις ελάμβανε αποκλειστικά ένα στενό επιτελείο, υπό τους Τσίπρα, Δραγασάκη, Βαρουφάκη, Τσακαλώτο και Σταθάκη.
- Ο κ. Στρατούλης πάντως έχει πει ότι η πρόταση για οικειοθελές Grexit απορρίπτονταν σταθερά από τον Αλέξη Τσίπρα και το οικονομικό επιτελείο, αλλά και τον Γιάνη Βαρουφάκη, ο οποίος «ήταν φανατικά κατά της εξόδου από το ευρώ»…
Αυτό προκύπτει και από την δική μας κουβέντα με τον Πρωθυπουργό, τον Απρίλιο του 2015. Αν και ο ίδιος αναγνώριζε ότι η χώρα οδεύει ολοταχώς προς ένα 3ο Μνημόνιο, δεν ήθελε και να κάνει το μεγάλο βήμα. Το ίδιο διαπιστώσαμε και στις 9 Ιουλίου. Τότε καταβάλαμε και την τελευταία προσπάθεια να πείσουμε τον κ. Τσίπρα για την ανάγκη εξόδου της χώρας από το κοινό νόμισμα. Σε κοινή συνεδρίαση της Κ.Ο. και της Πολιτικής Γραμματείας, καταθέσαμε εμπεριστατωμένη μελέτη εξόδου από το ευρώ. Έφερε τις υπογραφές 5 στελεχών. Την δική μου ως ενός από τους κοινοβουλευτικούς εκπροσώπους του ΣΥΡΙΖΑ, του Κ.Λαπαβίτσα, του Στ.Λεουτσάκου, καθώς και δύο μελών της Π.Γραμματείας, της Σόφης Παπαδόγιαννη, και του Αντ. Νταβανέλου.
- Έχουν ακουστεί πολλά τον τελευταίο καιρό, ακόμη και ότι η Κίνα ζητούσε την εποχή εκείνη απίστευτα ανταλλάγματα από τον ΣΥΡΙΖΑ για να τον στηρίξει. Δηλαδή σαν τι; Λιμάνια, αεροδρόμια;
Το κεφάλαιο Κίνα, το χειρίζονταν αποκλειστικά την εποχή εκείνη εκτός του κ. Δραγασάκη, και ο Αλέκος Φλαμπουράρης. Σε ενημέρωση που είχαμε ως προεδρείο της Κ.Ο. κατά την περίοδο Μαΐου-Ιουνίου από τον Φλαμπουράρη, δεν μας είχε πει κάτι ιδιαίτερα περίεργο. Τουλάχιστον εμείς δεν είχαμε ενημερωθεί.
- Από την πλευρά του ο πρώην υπουργός Δ. Στρατούλης έχει πει ότι ήθελε Grexit εκείνος, άλλοι τέσσερις υπουργοί και 35 βουλευτές. Τέτοιοι βουλευτές υπάρχουν ακόμη στο ΣΥΡΙΖΑ;
- Όχι, ο Στρατούλης δεν ανέφερε τυχαία τον αριθμό. Μιλά για τους 32 που ψηφίσαμε «όχι» στο Μνημόνιο, και αποχωρήσαμε από το ΣΥΡΙΖΑ, και για ακόμη 3-4 πρώην βουλευτές που ψήφισαν παρών, και οι οποίοι σήμερα κινούνται κοντά στη ΛΑΕ.