Του Χάρη Βλάδου
Το "κίνημα των κίτρινων γιλέκων" μην προσπαθείτε να το αντιληφθείτε και να το αξιολογήσετε απλώς σε συγκυριακούς όρους. Ούτε τυχαίο είναι, ούτε επιφανειακό...
Είναι ένα ακόμα αναμενόμενο επεισόδιο στην φάση της δομικής αναδιάρθρωσης της παγκοσμιοποίησης που βιώνουμε στις μέρες μας. Στην κρίση που θα φέρει μια καινούργια ισορροπία, αργά ή γρήγορα: Μακάρι χωρίς αίμα και οδύνη, σε πλανητικούς όρους...
Με την απλούστερη δυνατή διατύπωση, μπορούμε να πούμε πως η παγκόσμια κρίση είναι η φάση εκείνη του κοινωνικοοικονομικού «παιχνιδιού» ―πλανητικής έκτασης, πλέον και στις πολλαπλές λειτουργικές διαστάσεις του― όπου η ισόρροπη, υγιής και απρόσκοπτη αναπαραγωγή του τίθεται σε αμφιβολία: όχι επιφανειακά και σποραδικά, αλλά δομικά και σε συστημικούς όρους.
Όλο και περισσότεροι «παίκτες» του δεν καταφέρνουν να επιτύχουν τους στόχους και να καλύψουν τις προσδοκίες τους, όλο και περισσότερο η επιβίωση και η ανάπτυξη τους αμφισβητείται στην πράξη, όλο και περισσότερο οι «συμπεριφορές» τους αποδεικνύονται ανεπαρκείς και αναποτελεσματικές στο πεδίο δράσης τους και όλο και περισσότερο οι προσπάθειες ερμηνείας του παρόντος και πρόβλεψης του μέλλοντος τους οδηγούνται σε βαριές αστοχίες.
Με δυο λόγια, η παγκόσμια κρίση είναι η εποχή όπου, σε κάθε γωνιά του πλανήτη και σε έναν διευρυνόμενο αριθμό περιπτώσεων και καταστάσεων, παλαιά προβλήματα δείχνουν να επανέρχονται και να οξύνονται και νέα να αναδύονται και να εξαπλώνονται ραγδαία, χωρίς να καθίσταται εφικτό να βρεθούν και να εφαρμοστούν αποτελεσματικές, βιώσιμες και γενικευμένες λύσεις μακρόπνοης αντιμετώπισης τους, σε συνολική κλίμακα.
Η παγκόσμια κρίση φαίνεται πως είναι λοιπόν, συγχρόνως, η περίοδος της βαθιάς ανατροπής των χθεσινών «βεβαιοτήτων» αλλά και του αναπροσανατολισμού του συνολικού παγκόσμιου συστήματος, είναι η στιγμή του επιθανάτιου ρόγχου του «παλιού» αλλά και της εναγώνιας προσπάθειας του «νέου» να γεννηθεί, να σταθεροποιηθεί και να επιβληθεί.
Γιατί η παγκόσμια κρίση μονάχα τότε ξεπερνιέται και παύει: Μονάχα όταν το «νέο» εγκαθίσταται με βιώσιμο τρόπο, αναπτύσσεται και κυριαρχεί, ανοίγοντας μια νέα εποχή συνολικής σχετικής ισορροπίας, επαρκούς σταθερότητας, λελογισμένης βεβαιότητας και ικανοποιητικής εξάπλωσης της παγκόσμιας ευμάρειας..."
Χρειάζεται, λοιπόν, ένας βαθύτερος και συνεκτικός τρόπος ανάγνωσης των επιμέρους πολιτικών εκρήξεων της εποχής μας, αποτέλεσμα των τεκτονικών αλλαγών που υφίσταται ο παγκόσμιος καπιταλισμός στις μέρες μας. Σε όλα τα επίπεδα του: Οικονομικό, Κοινωνικό, Τεχνολογικό, Πολιτισμικό, Πολιτικό -και σε συστημικό συνδυασμό όλα τα προηγούμενα.
Δυστυχώς, ακόμα και οι κοινωνικές επιστήμες της εποχής μας (από τα Οικονομικά, στην Κοινωνιολογία και στις Πολιτικές Επιστήμες...) δεν δείχνουν ακόμα επαρκώς "ανοιχτές" στο να φιλοξενήσουν ερευνητικά και ερμηνευτικά αυτήν την νέα πραγματικότητα.
Αλλά ας μην απελπιζόμαστε...
Ο πολιτικός ρεαλισμός και η ψυχραιμία είναι και παραμένει ο μόνος δρόμος για την οικοδόμηση ενός νέου καλύτερου μέλλοντος...
Κάθε άλλος δρόμος οδηγεί στην αδιαλλαξία και την βαθμιαία αυτοκαταστροφή των κοινωνιών μας. Σήμερα -απολύτως άμεσα- οι κοινωνίες μας οφείλουν να δείξουν πως διατηρούν τα υγιή δημοκρατικά αντανακλαστικά τους, κρατώντας μακριά τις ακρότητες και την βία. Δεν πρέπει το "καλομάθημα" των κοινωνιών μας τις τελευταίες ειρηνικές και ευημερούσες δεκαετίες στον πλανήτη να μας στερήσει την ιστορική μνήμη της καταστροφής που φέρνει πάντοτε ο λαϊκισμός και η δημαγωγία...
Απαιτείται απόδειξη έμπρακτης ευθύνης από όλες τις δυνάμεις της δημοκρατίας, του πλουραλισμού και της προόδου σε ολόκληρο τον πλανήτη. Αν όχι, ο μη γένοιτο, ένας νέος κύκλος παγκόσμιας αβεβαιότητας και γενικής οπισθοδρόμησης σε όλες τις χώρες του πλανήτη δεν μου φαίνεται πλέον, δυστυχώς, πολύ μακριά μας...
* Ο Δρ. Βλάδος Χάρης είναι Συντονιστής Θεματικής Βιομηχανικής Πολιτικής, τομέας Οικονομίας και Ανάπτυξης της Νέας Δημοκρατίας.
