Του Νίκου Δ. Δενδρή
Το 416 π.Χ., στη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου, οι Αθηναίοι επιτέθηκαν στη Μήλο, μία μικρή Λακεδαιμονική αποικία. Ο διάλογος μεταξύ Αθηναίων και Μηλίων, πριν την εισβολή των πρώτων, έχει μείνει στην Ιστορία ως ένα από τα πρώτα δείγματα αυτού που μετέπειτα χαρακτηρίστηκε ως Realpolitik. Καταγράφηκε από το Θουκυδίδη (Ιστορία, βιβλίο 5ο, κεφ. 84-116). Αξίζει να τον διαβάσει κανείς όλο, αν και θεωρείται ότι στο εδάφιο 89, η τελευταία φράση συνοψίζει αυτόν (και πολλούς παρόμοιους διαλόγους, μετέπειτα).
Αθηναίοι: "[...] δυνατ? δ? ο? προύχοντες πράσσουσι κα? ο? ?σθενε?ς ξυγχωρο?σιν". Σε μετάφραση: "[...] οι δυνατοί κάνουν ό,τι τους επιτρέπει η δύναμή τους κι οι αδύναμοι υποχωρούν κι αποδέχονται".
Έτσι απλά.
Έτσι ήταν πάντοτε.
Έτσι είναι και σήμερα.
Οι Αθηναίοι, όντας στρατιωτικά συντριπτικά ανώτεροι, κατέστρεψαν τη Μήλο ολοκληρωτικά, εκτελώντας τους ενήλικες άνδρες, πουλώντας/διώχνοντας τις γυναίκες και τα παιδιά, και εγκαθιστώντας Αθηναίους αποίκους στο νησί.
Σας θυμίζει κάτι;
Μπορούμε να ελπίζουμε ότι στο μέλλον, όλα αυτά θα αλλάξουν. Όμως η ισχύς καθορίζει σήμερα τις τύχες των λαών. Μπορεί στις κοινωνίες μας να έχουμε κάνει κάποια βήματα, κι ο Νόμος με τη μορφή του Αστικού Δικαίου να έχει θέσει (ή να προσπαθεί να θέσει) όρια στη δύναμη και αυθαιρεσία των ισχυρών, να προστατεύει τους αδύναμους, και να αποδίδει δικαιοσύνη - όμως απέχουμε παρασάγγας από το να γίνει αυτό στις σχέσεις μεταξύ των κρατών. Νομίζω αυτό είναι ξεκάθαρο με την εισβολή στη Συρία, αλλά και με τόσες άλλες πράξεις της γείτονος. Επί ανίσχυρων εκτελούνται κυρίως οι πράξεις αυτές. Ή τουλάχιστο επί πολύ πιο αδύνατων από την γείτονα αυτή καθαυτή. Και ναι, λεκτικά καταδικάζεται από πολλούς (παρεμπιπτόντως όχι από τα Ηνωμένα Έθνη) η εισβολή εν προκειμένω, και άλλες πράξεις της επίσης. Ε, και; Ίδρωσε κανενός το αυτί;
Σημειώστε εδώ: Η γείτονας παράγει η ίδια το 68% (!) των εξοπλισμών της. Εμείς;
Οι στρατιωτικοί μας προειδοποιούν: Αν γίνει κάποιο "μπαμ", μόνοι μας θα είμαστε. Οι Ελβετοί λένε: Αν θέλεις ειρήνη, ετοίμαζε πόλεμο. Ο λαός μας λέει: Κάλλιο γαϊδουρόδενε, παρά γαϊδουρογύρευε. Είναι κρίμα: Η ειρήνη, αυτή η μακρόχρονη ειρήνη που ζει η Ευρώπη και η Ελλάδα, για πάνω από μισό αιώνα, είναι το πολυτιμότερο αγαθό μας. Έχει φέρει ευημερία, ανάπτυξη, πρόοδο, στην ταλαιπωρημένη ήπειρο και στην ταλαιπωρημένη χώρα μας. Και ως τέτοια, πρέπει να διαφυλαχθεί πάση θυσία.
Και διαφυλάσσεται με ένα μόνο τρόπο. Με μία ισχυρή στρατιωτικά Ελλάδα. Με μία ισχυρή οικονομικά Ελλάδα. Με μία Ελλάδα με συμμάχους που μοιράζονται ωφέλη από την ασφάλειά της.
Επιτέλους λίγη σοβαρότητα.
Δε χωράνε ρίσκα, ζάρια, και μπλόφες σε αυτά.
Ο νοών νοείτω.
Για την ιστορία, πολλοί θεωρούν τον Θουκυδίδη ως τον πατέρα, τον προπομπό της ιδέας του Realpolitik. Τα έλεγε, από το 400 π.Χ, πάνω κάτω. Μυαλό όμως από τότες, δε βάλαμε.
Ή μήπως βάλαμε;
