Ο υπουργός Εσωτερικών της Κύπρου, Κωνσταντίνος Πετρίδης, μιλάει στο Liberal για τη μετάλλαξη της κυπριακής οικονομίας και την προσέλκυση καινοτόμων ιδεών καθώς και για την προοπτική εξέλιξης της Κύπρου σε ενεργειακό κόμβο. Παραθέτει τα βασικά χαρακτηριστικά της οικονομικής ελευθερίας για τη χώρα του και αναφέρεται στις δομές του Δημοσίου και πόσο αυτές επηρεάστηκαν από τους Βρετανούς.
Επιπλέον, ο κ. Πετρίδης αποκλείει την ίδρυση μίας bad bank για τα «κόκκινα» δάνεια – τα οποία όπως υποστηρίζει μειώνονται - και εκτιμά ότι τίποτα ακόμη δεν έχει χαθεί για το Κυπριακό, υπερτονίζοντας τις προσπάθειες που καταβάλλει ο πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης.
Συνέντευξη στον Ανδρέα Ζαμπούκα
Mου έκανε εντύπωση, κύριε υπουργέ, το σχέδιο σας για τον καθορισμό της σχέσης των κρατικών μισθών με το ποσοστό του ΑΕΠ. Εφαρμόστηκε ποτέ ως κυβερνητική επιλογή στην Κύπρο;
Αυτό το νομοσχέδιο είχε απορριφθεί από τη Βουλή. Αλλά με επιμονή υιοθετήσαμε πολλές από τις πρόνοιές του σε τριετή συλλογική σύμβαση με τις ενώσεις των δημοσίων υπαλλήλων, που παρά το ότι είχαν ταχθεί κατά του νομοσχεδίου, επειδή υπήρχε μία τετράγωνη λογική, την κατάλαβαν. Και μπήκε μέσα σε συλλογική σύμβαση. Δεν ρυθμίστηκε νομικά που θα έδινε εγγυήσεις για το μέλλον αλλά από τη στιγμή που έγινε η αρχή έστω και με συλλογική σύμβαση νομίζω ότι δεν πήγε χαμένη η προσπάθεια.
Πριν λίγο καιρό, ο συμπατριώτης σας κ. Πισσαρίδης, μιλώντας στον “Φιλελεύθερο” υποστήριξε την αναγκαιότητα μιας bad bank για τα κόκκινα δάνεια. Η πρότασή του είναι προφανώς, και για την Ελλάδα και για την Κύπρο.
Πρώτα απ'' όλα, τα «κόκκινα» δάνεια άρχισαν να μειώνονται στην Κύπρο. Δεν εφαρμόστηκε το μοντέλο του bad bank. Έγιναν άλλοι θεσμοί, αναδιαρθρώσεις δανείων από τις ίδιες τις τράπεζες, ο θεσμός του «financial ombudsman» ο οποίος δουλεύει... Το κληροδότημα των «κόκκινων» δανείων ήταν το πιο σκληρό και το πιο δύσκολο κληροδότημα. Άρχισαν σταδιακά να μειώνονται αλλά δεν είναι στα πλάνα μας η bad bank.
Στα ενεργειακά τώρα. Όλοι φαντάζονται ότι μετά από λίγες δεκαετίες η Κύπρος θα είναι ένας ενεργειακός κόμβος σε όλη την νοτιοανατολική Ευρώπη. Υπάρχει κάποιο εθνικό πλάνο για να διαχειριστεί αυτή την κατάσταση ή όλα συνδέονται με τη λύση του Κυπριακού;
Πρώτα απ'' όλα έχει γίνει η προετοιμασία σε ότι αφορά το τεχνικό και το νομοθετικό κομμάτι. Προχωρήσαμε σε ρύθμιση με βάση το νορβηγικό μοντέλο, ώστε να τυγχάνουν σωστής διαχείρισης τα αποθέματα και σίγουρα δεν μπορούμε να μιλήσουμε για τις γεωστρατηγικές συνθήκες στην περιοχή. Αλλά νομίζω ότι έχει ανακοινωθεί ότι προχωράμε ανεξαρτήτως της επίλυσης του κυπριακού προβλήματος, συνεχίζονται και οι γεωτρήσεις και οι έρευνες, ούτως ώστε να έχουμε όλα τα δεδομένα για να μπορούμε να αξιοποιήσουμε αυτά τα κοιτάσματα.
Πότε υπολογίζετε να καταγράψετε στον προϋπολογισμό ποσά;
Αυτή τη στιγμή είναι πρόωρο.
Το κυπριακό κράτος οφείλει τις δομές του στους Βρετανούς; Αυτή είναι η μεγάλη διαφορά με την Ελλάδα;
Όντως, η δημόσια υπηρεσία είχε στηθεί με βάση το αγγλικό πρότυπο, το οποίο δεν είναι τόσο ευέλικτο όσο το γαλλικό, αλλά έχει σαφείς δομές και εξασφαλίζει μια συνέχεια σταθερή και στιβαρή της δημόσιας υπηρεσίας και του συστήματος. Φυσικά στον χρόνο δημιουργήθηκαν πολλές στρεβλώσεις και σταμάτησε και αυτό να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του 2017. Μπορεί να ανταποκρινόταν στις ανάγκες του ''60 και του ''70, να συνεισέφερε τα μέγιστα στην προσπάθεια της Κύπρου να αντιμετωπίσει τις συνέπειες της τουρκικής εισβολής και στην προσπάθεια ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Υπήρχαν όμως στρεβλώσεις τις οποίες προσπαθήσαμε να αντιμετωπίσουμε σήμερα. Να πω ότι δεν έγινε ένα πολύπλοκο διαδικαστικά κράτος θα πω ψέματα. Προσπαθούμε να απλοποιήσουμε διαδικασίες, να αξιολογήσουμε τμήματα, να συμπτύξουμε υπηρεσίες που δεν χρειάζονται, να μπει ηλεκτρονική διακυβέρνηση.
Τι κάνετε με την ηλεκτρονική διακυβέρνηση; Την συνδέετε με την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας και την βελτίωση της δημοκρατίας στην Κύπρο;
Για πρώτη φορά έχουμε κάνει πολλά βήματα μπροστά. Όσο για την επιχειρηματικότητα, προσωπικά, έχω προωθήσει πέντε απλές πρωτοβουλίες. Το νομοσχέδιο για τα φορολογικά κίνητρα για νεοφυείς και καινοτόμες επιχειρήσεις, τη startup visa που θα επιτρέψει σε ανθρώπους ιδέες να εγκατασταθούν και να δημιουργήσουν στην Κύπρο, τη σύνδεση επιχειρηματικότητες με την καινοτομία μέσω των πανεπιστημίων, τη δημιουργία φορολογίας που θα αφορά στα venture capitals και τέλος τα open data
Είστε θερμός υποστηρικτής της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης;
Δεν είχε γίνει τίποτα σχεδόν τα περασμένα χρόνια πριν την κρίση. Τότε που υπήρχαν περισσότερα λεφτά για να δημιουργηθούν υποδομές. Εμείς προχωρήσαμε, παραδώσαμε ηλεκτρονική πλατφόρμα στην οποία σιγά σιγά χτίζονται όλες οι υπηρεσίες του δημοσίου, συνεργαστήκαμε με τους Εσθονούς που είναι πρωτοπόροι, έχουμε μνημόνιο συνεργασίας το οποίο υπογράψαμε μαζί τους, για να είναι εμπειρογνώμονες και πιστεύω ότι σε κάποια χρόνια - φυσικά δεν είναι κάτι που μπορεί να γίνει από τη μια μέρα στην άλλη – η Κύπρος θα περάσει και αυτή στην ηλεκτρονική εποχή.
Η εκκλησία παρεμβαίνει στο έργο σας; Τι ρόλο παίζει στα διοικητικά της Κύπρου; Είναι καλός συνεργάτης;
Δεν μπορώ να πω ότι παίζει ρόλο στα διοικητικά της Κύπρου. Προσωπικά, σε ότι αφορά το υπουργείο μου δεν έχω ιδιαίτερη επαφή ή συνεργασία. Πάντα η εκκλησία είχε δημόσιο λόγο. Ο οποιοσδήποτε μπορεί να εκφράζει δημόσιο λόγο. Δεν έχω αισθανθεί ποτέ ότι έχει εμπλακεί στις πολιτικές του υπουργείου μου.
Δώστε μου 3-4 χαρακτηριστικά, για την οικονομική ελευθερία στην Κύπρο
Πρώτα απ'' όλα, θεωρώ επίτευγμα ότι είμαστε αυτή τη στιγμή νούμερο 14 στον κόσμο από τις 159 χώρες, βάσει έρευνας του Fraser. Ένα χαρακτηριστικό είναι η χαμηλή φορολογία, η οποία είναι από τα κύρια χαρακτηριστικά της οικονομικής ελευθερίας αλλά και της ανάπτυξης. Ένα σταθερό νόμισμα χωρίς κανένα περιορισμό αυτή τη στιγμή. Ακόμη και στο κανονιστικό πλαίσιο έχουν γίνει μεγάλες βελτιώσεις, όπως φαίνεται και από την ίδια την έρευνα τα τελευταία χρόνια, αλλά εκεί είναι κάτι το οποίο θα πρέπει να συνεχίσουμε, ειδικά όσον αφορά το business regulation. Είναι κάτι στο οποίο στοχεύουμε και είναι κάτι το οποίο τα επόμενα πέντε χρόνια, μπορεί να διορθωθεί για να βελτιώσουμε ακόμη περισσότερους τους δείκτες.
Σχετικά με το Κυπριακό, θεωρείτε ότι έχουν χαθεί οι ελπίδες;
Για το Κυπριακό δυστυχώς απέβησαν άκαρπες οι πολλές και επίμονες προσπάθειες του προέδρου Αναστασιάδη για να βρεθεί μία λύση. Πάντα υπάρχουν κόκκινες γραμμές τις οποίες δεν μπορείς να υπερβείς. Στην διπλωματία, δεν έχεις παρά να βελτιώνεις τη θέση σου και να περιμένεις την κατάλληλη στιγμή, προκειμένου να κλείσεις την πιο ευνοϊκή συμφωνία για τη χώρα που εκπροσωπείς. Τίποτα δεν έχει χαθεί ακόμα.
Διερωτώμαι, ενόψει και της προεκλογικής περιόδου, πόσο μπορείτε να απεγκλωβιστείτε από το «παρέλαβα κράτος, δεν μπορώ να παραδώσω κοινότητα», του Παπαδόπουλου; Αν αυτό δηλαδή σας δεσμεύει ως κυβέρνηση στις επιλογές σας.
Νομίζω ότι ο πρόεδρος Αναστασιάδης έχει αποδείξει ότι θέλει λύση του Κυπριακού αλλά έχει διαψεύσει και όλες τις Κασσάνδρες που έλεγαν ότι είναι έτοιμος να δώσει τα πάντα και να θυσιάσει το εθνικό όφελος για να βρεθεί λύση. Προσπάθησε, διαπραγματεύτηκε, διασφάλισε και εξασφάλισε πράγματα, έφτασε το σημείο όσο πιο προχωρημένα μπορούσε. Για πρώτη φορά έθεσε το θέμα των εγγυήσεων στο τραπέζι ενώπιον της κατοχικής Τουρκίας που ουδέποτε στο παρελθόν είχε καν συζητηθεί, ούτε από τον Τάσο Παπαδόπουλο. Αλλά εκεί που φάνηκε ότι η Τουρκία, λόγω της αδιαλλαξίας δεν θα επέτρεπε τη λύση, οι κόκκινες γραμμές είχαν πλέον υπερβεί. Είναι μια προσπάθεια που ο ίδιος είναι διατεθειμένος και έχει καλέσει και δημόσια τον αρχηγό της τουρκοκυπριακής κοινότητας και την Τουρκία να επανέλθουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και θα δούμε.
Για την προεκλογική περίοδο, οι πληροφορίες λένε ότι από τον Γενάρη ο πολιτικός αντίπαλος του κ. Αναστασιάδη, Παπαδόπουλος θα σκληρύνει τη στάση του, επικαλούμενος διάφορα σκάνδαλα που υφέρπουν στην πολιτική ζωή της Κύπρου.
Ήδη τα πράγματα έχουν αγριέψει στην προεκλογική περίοδο. Όσον αφορά τα σκάνδαλα, είμαστε η πρώτη κυβέρνηση που τα βγάζει στην επιφάνεια. Οι διωκτικές αρχές επιτελούν στο ακέραιο, το καθήκον τους όπως και οι ανεξάρτητοι θεσμοί. Δεν φοβόμαστε να ξεσκεπάσουμε καταστάσεις οι οποίες υπόβοσκαν στο παρελθόν και κανένας δεν είχε την τόλμη να τις ξεσκεπάσει.
Who is who
Ο Κωνσταντίνος Πετρίδης γεννήθηκε στη Λευκωσία την 1η Ιουλίου του 1974. Αποφοίτησε από την Αγγλική Σχολή Λευκωσίας και υπηρέτησε στην Εθνική Φρουρά ως έφεδρος αξιωματικός πεζικού. Σπούδασε Οικονομικά στο Πανεπιστήμιο του Nottingham και ακολούθως απέκτησε μεταπτυχιακό τίτλο - Μάστερ στην Πολιτική Οικονομία (MSc Political Economy of Transition in Europe) από τη Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του Λονδίνου (London School of Economics).
Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ το 2000 εργάστηκε σε θέματα εναρμόνισης στη Διεύθυνση Σχέσεων Κύπρου – ΕΕ στο Γραφείο Προγραμματισμού. Από το 2000 μέχρι το 2006 διετέλεσε Ανώτερος Λειτουργός στον Σύνδεσμο Τραπεζών Κύπρου και εκπρόσωπος του Συνδέσμου στην Ευρωπαϊκή Τραπεζική Ομοσπονδία και στην Εθνική Επιτροπή Προετοιμασίας για την Υιοθέτηση του Ευρώ.
Το 2006 προσελήφθη στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις Βρυξέλλες όπου και εργάστηκε ως οικονομολόγος στη Γενική Διεύθυνση Γεωργίας και στη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2011. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή διετέλεσε διαπραγματευτής σε συμφωνίες απελευθέρωσης του εμπορίου μεταξύ ΕΕ και τρίτων χωρών ενώ εργάστηκε και σε θέματα δημόσιων ενισχύσεων στον τομέα των μεταφορών. Τον Σεπτέμβριο του 2011 ανέλαβε τα καθήκοντα του Διευθυντή του Γραφείου του Προέδρου του Δημοκρατικού Συναγερμού. Από τις 11/5/2017 ανέλαβε καθήκοντα ως Υπουργός των Εσωτερικών.