Τα πρώτα ερωτήματα για την αποτελεσματικότητα των επικείμενων εμβολίων κατά του COVID 19, κάνουν δειλά-δειλά την εμφάνισή τους στον παγκόσμιο χάρτη. Αιτία, τα δύο μέχρι στιγμής επιβεβαιωμένα- περιστατικά που νόσησαν για δεύτερη φορά. Αμφότερα τα άτομα αυτά είχαν μολυνθεί από μεταλλαγμένο στέλεχος του ιού, γεγονός που σημαίνει ότι μετά την προσβολή τους από COVID 19 την πρώτη φορά, ο οργανισμός τους δεν κατάφερε να αναπτύξει αντισώματα.
Μηνύματα ανησυχητικά αν αναλογιστεί κανείς ότι μέχρι σήμερα έχουν καταγραφεί πάνω από 85.000 μεταλλάξεις του ιού. Ευτυχώς οι μέχρι τώρα έρευνες δείχνουν ότι οι μεταλλάξεις δεν έχουν αλλάξει το προφίλ νοσηρότητας όσων προσβάλλονται, όπως σημειώνει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.
Η σταθερότητα του ιού θεωρείται καθοριστική για την επιτυχία του εμβολίου. Αυτός μέχρι στιγμής θεωρείται σταθερός, όμως είναι ιδιαίτερα συχνό το φαινόμενο οι ιοί RNA, όπως δηλαδή ο συγκεκριμένος κορονοιός, να μεταλλάσσονται συχνά, γεγονός που κάνει ιδιαίτερα απαιτητικό το εγχείρημα ανάπτυξη ενός αποτελεσματικού εμβολίου.
H περίπτωση της επαναμόλυνσης των δύο ανθρώπων, ενός στο Χονγκ Κόνγκ και ενός στη Νεβάδα των ΗΠΑ, αναφέρθηκε στο 31ο Πανελλήνιο Συνέδριο Περιεγχειρητικής Νοσηλευτικής, στο πλαίσιο ειδικού κλινικού φροντιστηρίου του συνεδρίου. Eπιδημιολογικές μελέτες δείχνουν ότι οι ασθενείς που αναρρώνουν διατηρούν αντισώματα για τουλάχιστον τέσσερις μήνες μετά την προσβολή τους.
Έχει διαπιστωθεί παραγωγή αντισωμάτων (IgM και IgG) από την 3η ή 5η ημέρα των συμπτωμάτων, όμως σίγουρα την 14η ημέρα υπάρχουν και τα δύο είδη των αντισωμάτων στον οργανισμό. Τέσσερις μάλιστα εβδομάδες από την έναρξη των συμπτωμάτων υπάρχει και το 100% των αντισωμάτων.
Ο μοριακός έλεγχος για τη διάγνωση, είναι απαραίτητος προκειμένου να διαπιστωθεί κατά πόσο ο ασθενής έχει προσβληθεί από τον συγκεκριμένο κορονοϊό και όχι από κάποιον άλλο από όσους ήδη κυκλοφορούν.
Ασυμπτωματική μετάδοση
Σε ότι αφορά τους ασυμπτωματικούς ασθενείς, οι τελευταίες έρευνες δείχνουν ότι παρ' ότι αυτοί δεν έχουν συμπτώματα, εντούτοις φέρουν το ίδιο ιικό φορτίο με εκείνους που αναπτύσσουν συμπτώματα. Επομένως μεταδίδουν εξίσου εύκολα τον ιό στον περίγυρό τους.
Σε ο,τι αφορά τα γρήγορα τεστ, αυτά που ανιχνεύουν τα αντιγόνα, μπορεί να έχουν ακρίβεια μόλις 50%. Τα θετικά όμως αποτελέσματα δεν αμφισβητούνται και μπορούν έτσι, να αποτελέσουν τεστ καθημερινότητας, λόγω της ταχύτητας και ευκολίας τους. Αντίθετα, τα αρνητικά αποτελέσματα θα πρέπει να επιβεβαιώνονται από μοριακή ανάλυση.
Αποτελέσματα επιδημιολογικών μελετών που έγιναν με τεστ αντισωμάτων και σημείωσε ότι όλες οι χώρες απέχουν πολύ ακόμη από την επίτευξη "ανοσίας αγέλης" για την προστασία μας από τον ιό. Το παραπάνω ισχύει και για την Ελλάδα.
Σχετικά με τους επαγγελματίες υγείας μελέτη δείχνει ότι το 6% είχε αντισώματα, το 29% ήταν ασυμπτωματικοί τους προηγούμενους μήνες, ενω το 69% δεν είχε διαγνωστεί με τη νόσο. Όμως η παρουσία αντισωμάτων ήταν μικρότερη σε αυτούς που φορούσαν μάσκα όταν φρόντιζαν ασθενείς (6%), έναντι εκείνων που δεν φορούσαν (9%).
20 νέες ασθένειες στην 20ετία
Στο φροντιστήριο, η επίκουρη καθηγήτρια Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής Ευδοκία Βασσάλου, παρατήρησε ότι η ανθρωπότητα την τελευταία 20ετία βρίσκεται αντιμέτωποι κάθε χρόνο με μια νέα λοιμώδη ασθένεια, και στα τρία τέταρτα αυτών, υπάρχει κάποια εμπλοκή με ζώο.
Πώς και πόσο ζει ο ιός
Ενα μείζον ερώτημα αφορά τις αποστάσεις κάτω από τις οποίες μεταδίδεται ο ιδός και την διάρκεια ζωής του. Σύμφωνα με τον υγιεινολόγο, μικροβιολόγο - επιμελητή ΕΣΥ Κωνσταντίνο Μ. Βασάλο, τα προτεινόμενα μέτρα προστασίας και κυρίως αυτό της απόστασης των 2 μέτρων, αφορά τη μετάδοση με μεγάλα σταγονίδια. Καθώς όμως η μετάδοση γίνεται και με αερολύματα ακόμη και από την ομιλία, οι προστατευτικές μάσκες είναι απολύτως απαραίτητες, προκειμενοου να μειώσουν τον κίνδυνο. Ακόμη όμως και για τους επαγγελματίες υγείας, οι ειδικές μάσκες Ν95 δεν εξαλείφουν το πρόβλημα.
Οσο για την διάρκεια ζωής του, ο ιός μπορεί να παραμείνει στο περιβάλλον ζωντανός μέχρι και 17 ημέρες. Η ζέστη του καλοκαιριού στη χώρα μας, τον σκοτώνει σε μια ημέρα, όμως την άνοιξη επιβιώνει για μια εβδομάδα και το χειμώνα για δύο.
Προστασία στο χειρουργείο
Συνοψίζοντας τα συμπεράσματα του συνεδρίου, ο επίκουρος καθηγητής Νοσηλευτικής και πρόεδρος του Συλλόγου Διπλωματούχων Νοσηλευτών Χειρουργείου Γιάννης Κουτελέκος, αναφέρθηκε στα μέτρα ελέγχου της πανδημίας σε συνθήκες χειρουργείου. Καταρχήν θα πρέπει να περιορίζονται οι επισκέπτες, να υποκαθιστάται η γενική αναισθησία, αλλά και να λαμβάνονται μέτρα προστασίας κατά την διοχέτευση του καπνού που παράγεται κατά τον καυτηριασμό επιδερμικού ιστού στα χειρουργεία. Ετερα μέτρα ελέγχου της πανδημίας σε συνθήκες χειρουργείου αφορούν την εισαγωγή διοικητικών ελέγχων και τη θερμομέτρηση των επαγγελματιών υγείας, καθώς και την διασφάλιση ότι οι επαγγελματίες υγείας διαθέτουν τα κατάλληλα προστατευτικά μέσα.
Κατά την εφαρμογή των μέτρων για την προστασία των ασθενών που χρειάζεται να χειρουργηθούν, αλλά και του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού, από την COVID - 19, o κ. Κουτελέκος αναγνώρισε ως ευκαιρία την αναβάθμιση των υποδομών χειρουργείου. Την αυστηροποίηση των κανόνων λειτουργίας των χειρουργείων, καθώς και την συλλογικότητα σε συνδυασμό με την ατομική ευθύνη κατά την περιεγχειρητική φροντίδα υγείας.