Τον δρόμο για την δημιουργία ενός ειδικού φαρμάκου αντιμετώπισης του νέου κορονοιού ανοίγει πρόσφατη ανακάλυψη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Science από επιστήμονες του Πανεπιστημίου Λούμπεκ της Γερμανίας, όπως τονίζει στο Liberal.gr ο καθηγητής Γιώργος Κόκοτος από το τμήμα Χημείας του ΕΚΠΑ.
Και εξηγεί ότι η ανακάλυψη των Γερμανών αφορά την κρυσταλλική δομή του συγκεκριμένου κορονοϊού, όπου οι επιστήμονες έχουν εισάγει έναν αναστολέα, ο οποίος μπορεί να λειτουργήσει ως υποψήφιο φάρμακο. Σήμερα, ομάδες από τα δύο πανεπιστήμια, το γερμανικό και το ΕΚΠΑ, όπως λέει ο κ. Κόκοτος, συνεργαζόνται πάνω στον σχεδιασμό ενός εξιδεικευμένου φαρμάκου, έρευνα η οποία πάντως θα αποδώσει καρπούς σε βάθος χρόνου.
Συνέντευξη στην Άννα Παπαδομαρκάκη
- Κε καθηγητά, τι σημαίνει αυτή η ανακοίνωση των γερμανών ερευνητών στο Science;
Να ξεκαθαρίσουμε κατ΄ αρχήν, ότι αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε σε μια κατάσταση ανάγκης, οπότε δοκιμάζουμε, παλιά φάρμακα που χρησιμοποιούνται για άλλο σκοπό, είτε αντι-ιικά, είτε φάρμακα που έχουν άλλο τρόπο δράσης, ενάντια στον νέο κορονοϊό.
Η ανακοίνωση στο περιοδικό Science, αφορά κάτι εκλεκτικό γι΄ αυτόν τον συγκεκριμένο ιό.
Η σημασία της εύρεσης της κρυσταλλικής δομής, επιτρέπει τον ορθολογικό σχεδιασμό ενός φαρμάκου που θα στοχεύει αυτή τη συγκεκριμένη πρωτεΐνη.
- Γιατί πρέπει να στοχεύσουμε εκεί;
Γιατί η πρωτεΐνη αυτή είναι υπεύθυνη για τον πολλαπλασιασμό του ιού, οπότε όταν ο ιός δεν την έχει, πεθαίνει. Πρόκειται για έρευνα η οποία δεν θα έχει ολοκληρωθεί σε 5-6 μήνες. Πρέπει να δούμε μακροπρόθεσμα και αποτελεσματικά να χτυπήσουμε το νέο κορονοϊό. Η συγκεκριμένη ανακάλυψη, δημιουργεί προϋποθέσεις να προχωρήσουμε στην αναζήτηση φαρμάκου, στοχευμένο σε αυτόν ακριβώς τον ιό.
- Τι είναι οι πρωτεάσες και οι αναστολείς τους;
Οι πρωτεάσες είναι ένζυμα τα οποία χρειάζεται ο οργανισμός για τη φυσιολογική του λειτουργία. Στην περίπτωση της συγκεκριμένης ανακοίνωσης, διαπιστώσαμε ότι δεν υπάρχουν οι συγκεκριμένες πρωτεάσες του ιού στον ανθρώπινο οργανισμό, οπότε η αναστολή τους, δεν θα προκαλέσει αναστολή αντίστοιχων πρωτεασών στον άνθρωπο, αλλά μόνο στον ιό. Το εύρημα αυτό μας δείχνει ότι αποφεύγονται έτσι προβλήματα τοξικότητας του φαρμάκου που θα σχεδιαστεί.
Οι αναστολείς πρωτεασών είναι τάξεις χημικών ενώσεων που χρησιμοποιούνται ευρύτατα στη θεραπευτική. Για την ακρίβεια, το ένα τέταρτο των φαρμάκων είναι αναστολείς ενζύμων, από την ασπιρίνη μέχρι τα φάρμακα για την υπέρταση.
Βέβαια, το κριτήριο για τη χρήση τους, παραμένει πάντα το πόρισμα των κλινικών μελετών, καθώς το πιθανό πλεονέκτημα θα πρέπει να επιβεβαιώνεται.
- Πώς προχωρήσατε στην έρευνα αυτή στο εργαστήριό σας;
Δουλεύουμε στους αναστολείς ενζύμων τα τελευταία 20 χρόνια για διάφορους λόγους και είχαμε αποτελέσματα για κετοαμίδια που εργαστηριακά, μπορούν να αναστέλλουν άλλους κορονοϊούς που κυκλοφορούν στο περιβάλλον.
Τώρα στέλνουμε τα κετοαμίδια αυτά στη Γερμανία, προκειμένου να δοκιμαστούν. Η συνεργασία που ξεκινήσαμε με το Πανεπιστήμιο αφορά την αποστολή των ενώσεων που διαθέτουμε προκειμένου να διαπιστωθεί τι δράση έχουν και πώς θα τις βελτιώσουμε.
Η επικοινωνία μας με τον Γερμανό καθηγητή ήταν άμεση και η συνεργασία ξεκίνησε ήδη, με πολύ θετική ανταπόκριση της εκεί ομάδας στη δοκιμή των κετοαμιδίων μας.
- Πότε βλέπετε να έχουμε τα πρώτα αποτελέσματα;
Η διαδικασία που θα ακολουθηθεί, αφορά την ίδια διαδικασία ανάπτυξης ενός νέου φαρμάκου. Παίρνει χρόνο και είναι μακροπρόθεσμος σχεδιασμός. Η έρευνα αυτή, ξεκίνησε από το 2003 με τον SARS, όμως δεν συνεχίστηκε εντατικά, διότι πιστέψαμε ότι δεν θα αντιμετωπίζαμε ποτέ μια τέτοια κατάσταση.
Τώρα θα κινηθούμε ταχύτερα, όμως δεν νομίζω να έχουμε αποτέλεσμα πριν από μια τριετία.
Δεν υπάρχει χρηματοδότηση για τους κορονοϊούς και θέλει χρόνο να αποδώσει η έρευνα.
