Σοβαρή ψυχολογική επιβάρυνση φέρνουν τα περιοριστικά μέτρα που έχουν αναπόφευκτα εφαρμοστεί για την προστασία του πληθυσμού από τον νέο κορονοϊό και γι΄ αυτό όσο "μένουμε σπίτι", θα πρέπει να αποφεύγουμε την αδράνεια.
Ανακάλυψη των παλιών μας χόμπι, γυμναστική στο σπίτι, ουσιαστική επικοινωνία με τους οικείους μας, αλλά και σεβασμός των άλλων είναι βασικές αρχές για να κρατηθούμε και να αντέξουμε.
Όμως για τις έντονες περιπτώσεις ψυχικής επιβάρυνσης χρειάζεται φροντίδα από ειδικούς, με την χορήγηση φαρμάκων που θα βοηθήσουν, καθώς τα παρατεταμένα δυσάρεστα συναισθήματα προκαλούν καρδιαγγειακά επεισόδια και "ρίχνουν" το ανοσοποιητικό μας σύστημα, επισημαίνει σε συνέντευξή του στο Liberal , ο ομ. αν. καθηγητής Ψυχιατρικής του ΕΚΠΑ, Αντώνης Μαΐλλης.
Συνέντευξη στην Άννα Παπαδομαρκάκη
- Κε Καθηγητά, τι επιπτώσεις μπορεί να έχει το μέτρο της καραντίνας στην ψυχική μας υγεία;
Οι επιπτώσεις μπορούν να είναι πολλαπλές, και πολλές παραμένουν άγνωστες ακόμη, αφού δεν πρόκειται για πρακτική που εφαρμόζεται συχνά.
Τις πληροφορίες μας, τις αντλούμε από το παρελθόν όπου υπήρξε ανάγκη να ισχύσουν αντίστοιχα μέτρα καραντίνας.
Από το 1127 στη Βενετία, 300 χρόνια μετά στην Αγγλία για την πανώλη, την Κίνα και τον Καναδά σε ορισμένες πολιτείες με το ξέσπασμα της SARS, το 2003 με την εμφάνιση του Έμπολα στην Αφρική.
Τα αποτελέσματα από τις μελέτες για την ψυχική υγεία του πληθυσμού, εκτείνονται σε ένα ευρύ φάσμα διαταραχών.
Η καραντίνες έχουν προκαλέσει οξεία διαταραχή στρες, η οποία συχνά οδηγεί σε διαταραχή μετατραυματικού συνδρόμου και διαταραχές του συναισθήματος, όπως κατάθλιψη, αϋπνία, ευερεθιστότητα, φόβο, θυμό, λύπη σε επίπεδο πένθους, σύγχυση, ακόμη και επιβάρυνση των νοητικών λειτουργιών.
Είμαστε απροετοίμαστοι για τέτοιου είδους συνθήκες και σε οριακές συνθήκες επάρκειας, βρισκόμαστε κάτω από στρες, φόβο, ανασφάλεια, λύπη και επιδείνωση της κατάστασης της ψυχικής μας υγείας.
Όλα αυτά, σε συνδυασμό με τη μείωση της δραστηριότητας, οδηγούν σε συνθήκες πεσμένου ηθικού.
- Τι ρόλο παίζει ο καταιγισμός των πληροφοριών για τη νέα αυτή ασθένεια;
Με πεσμένο ηθικό, δεν κερδίζει κανείς τον πόλεμο...
Το λυπηρό είναι ότι στον καταιγισμό των πληροφοριών, σειρά "ειδικών" εκφράζουν τις απόψεις τους γι΄ αυτά που νομίζουν. Όμως πρόκειται για τεράστιο λάθος, γιατί καλλιεργούν αμφίθυμες συνθήκες σε άτομα ευάλωτα. Οι πολλές παρουσιάσεις είναι προτιμότερο να μεταφέρονται στον ΕΟΔΥ, ώστε να αξιολογούνται στην έρευνα και στη μάχη κατά του ιού.
- Τι πρέπει να κάνει ο κόσμος που νιώθει να επηρεάζεται από αυτό;
Αρκεί μια - δυο φορές την ημέρα να ενημερώνονται. Κυρίως όμως, να παρακολουθούν τις επίσημες ενημερώσεις του επικεφαλής του προγράμματος αναχαίτισης του ιού, καθηγητή Τσιόδρα, που παρουσιάζει ήπια, αλλά και σωστά την όλη κατάσταση.
- Πόσο ανατάξιμα μπορεί να είναι τα προβλήματα που δημιουργούνται υπό αυτές τις συνθήκες;
Από προηγούμενες εμπειρίες, αρκετά μπορεί να είναι ευκολότερα, δυσκολότερα ή και ενδεχομένως μη ανατάξιμα.
Υπό αυτές τις συνθήκες, οι αυξανόμενες διαταραχές άγχους και στρες μπορεί να οδηγήσουν σε αύξηση των καρδιαγγειακών συμβάντων.
Μεγάλη μελέτη του Χάρβαρντ, έχει δείξει ότι το 74% των καρδιαγγειακών περιστατικών που εισέρχονται για πρώτη φορά στο νοσοκομείο, αφορούν συγκαλυμμένη κατάθλιψη.
Πέρα από την επιβάρυνση του συναισθήματος, επιδεινώνεται η κατάσταση των καταθλιπτικών ασθενών, ενώ η εκ νέου παρουσία καταθλιπτικής ή τραυματικής εμπειρίας, απομόνωσης, άγχους, μπορεί να οδηγήσει σε εγκατάσταση μετατραυματικής διαταραχής άγχους, για την οποία δεν έχουμε αρκετή εμπειρία και η διαχείριση γίνεται εμπειρικά.
Για τις περιπτώσεις αυτές πρέπει να σκεφτούμε να εισάγουμε νέες, υποσχόμενες θεραπείες για την κατάλυση τέτοιων φαινομένων.
Την ίδια στιγμή, όλοι οι άνθρωποι που περούν αυτήν την περίοδο μια κατάσταση μειωμένης ανοσοποιητικής αντίδρασης με συγκαλυμμένη κατάθλιψη, θα ήταν σοφό να χρησιμοποιήσουν θυμοαναληπτικά σκευάσματα - είναι γνωστά στους ειδικούς - επειδή έχουν ανταγωνιστική δράση τόσο στην προστασία από καρδιαγγειακά περιστατικά - εμφράγματα κυρίως, όσο και στη δυνατότητα να λειτουργήσουν ανασταλτικά ως προς προφλεγμονώδεις παράγοντες.
Με απλά λόγια, μπορούν να μειώσουν τις δυσάρεστες επιπτώσεις του εγκλεισμού και να βοηθήσουν στην άμυνα των ατόμων, τόσο βιολογικά, όσο και ψυχολογικά, με την ανάκτηση του συναισθήματός τους.
- Τι μπορούμε να κάνουμε για να μειώσουμε τις επιπτώσεις του εγκλεισμού;
Υπάρχουν μια σειρά δραστηριοτήτων που μπορούν να αυξήσουν την ανθεκτικότητά μας σε αυτήν την κατάσταση.
1. Να ασχοληθούμε με την προσωπική μας υγεία και να αφιερώσουμε στον εαυτό μας μια ώρα στην καθημερινή μας άσκηση, κατ΄ οίκον.
2. Να ξαναβρούμε παλιά χόμπυ και να ασχοληθούμε με αυτά.
3. Να ανακαλύψουμε νέες δραστηριότητες που μας ευχαριστούν.
4 Να μάθουμε να φτιάχνουμε καινούρια πράγματα για να φύγει η παθολογική αδράνεια.
5. Να διαβάζει ο ένας στον άλλο.
6. Να επικοινωνούμε με τους γύρω μας.
7. Να λέμε ανέκδοτα και να γελάμε.
8. Να σέβεται ο ένας τον άλλον, δεδομένης της ανάγκης να μείνουν όλοι στο σπίτι, οπότε η κάθε έξοδος που αποφασίζεται να είναι σύντομη και διασφαλισμένη, με την τήρηση των μέτρων προστασίας και απόστασης.
