Στήριξη χωρίς κανόνες, γίνεται;

Μελετώντας τις δηλώσεις των εκπροσώπων των επαγγελματικών οργανώσεων σχετικά με τις ενέσεις ρευστότητας, την παροχή κρατικών εγγυήσεων και τις δανειοδοτήσεις των τραπεζών προς τις επιχειρήσεις, είναι εύκολα να διαπιστωθεί ότι μερικά πράγματα στην χώρα μας δεν αλλάζουν με τίποτα. Και μετεωρίτης να πέσει, κάποιες πάγιες αντιλήψεις θα παραμείνουν αμετάβλητες.

Συνηθίζουμε να λέμε ότι στην Ελλάδα ο δημόσιος τομέας νοσεί. Όμως δυστυχώς και σημαντικό τμήμα του ιδιωτικού τομέα δεν έχει αποβάλει από πάνω του, την αντίληψη της ανάγκης της συνεχούς κρατικής βοήθειας, υποστήριξης και παρέμβασης.

Διαβάζουμε λοιπόν καταγγελίες, ότι οι τράπεζες δεν δανείζουν επιχειρήσεις οι οποίες δεν καλύπτουν ούτε τα ελάχιστες απαιτούμενες προδιαγραφές φερεγγυότητας. Επιχειρήσεις των οποίων οι λογιστικές καταστάσεις παρουσιάζουν αδυναμία τήρησης των απλών κανόνων βιωσιμότητας. Επιχειρήσεις που έχουν κοκκινισμένα δάνεια. Επιχειρήσεις που «δεν τα βγάζουν πέρα».

Η αλήθεια είναι, ότι το οικοσύστημα της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας στη χώρα μας, παρουσιάζει διαχρονικές στρεβλώσεις. Στρεβλώσεις που αποτελούν κομμάτι της καθημερινότητας και μέρος του λεγόμενου “business as usual". Όταν όμως η ροή της καθημερινότητας ξεφεύγει έξω από τις συνηθισμένες όχθες και τον τυποποιημένο τρόπο συναλλαγών, επέρχεται το χάος.

Και έτσι, όταν φτάνει η στιγμή για την αξιολόγηση μιας επιχείρησης, από την τράπεζα που θα την δανειοδοτήσει ή από τον επενδυτή που θα την χρηματοδοτήσει ή θα την ενισχύσει κεφαλαιακά, η εικόνα αλλάζει. Οι ύφαλοι μετατρέπονται σε σκοπέλους και τα «κρυφά πλεονεκτήματα» μιας επιχείρησης λαμβάνουν την μορφή ολοφάνερων μειονεκτημάτων.

Οι επιχειρήσεις που κρύβουν τα έσοδα τους, εμφανίζουν μειωμένο κύκλο εργασιών για να πληρώνουν λιγότερο ΦΠΑ. Οι επιχειρήσεις που για να αποφεύγουν να πληρώνουν ασφαλιστικές εισφορές, αποκρύπτουν τον πραγματικό αριθμό εργαζομένων. Οι επιχειρηματίες που φορτώνουν με προσωπικές τους δαπάνες τις εταιρίες, για να εκπίπτουν αυτές ως έξοδα από τις εταιρείες τους και να αποφεύγουν την πληρωμή φόρων. Οι επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν ως κεφάλαιο κίνησης μηδενικού κόστους, τις πιστώσεις των προμηθευτών τους. Οι επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν τις μεταχρονολογημένες επιταγές, ως μοναδικό τρόπο χρηματοοικονομικής γέφυρας.

Όλες αυτές, είναι επιχειρήσεις που στηρίζουν τη ύπαρξη τους και την λειτουργία τους, ακριβώς σε αυτές τις στρεβλώσεις της αγοράς. Ταυτόχρονα διαστρέφουν τους όρους του ανταγωνισμού και τους κανόνες της ελεύθερης αγοράς. Και αυτό, διότι έχουν το συγκριτικό πλεονέκτημα της μη τήρησης των κανόνων. Με αποτέλεσμα την λαθραία επιβίωση τους, σε ένα περιβάλλον το οποίο κάτω από κανονικές συνθήκες (όπως λέγαμε και στο μάθημα της Φυσικής) θα τις είχε εξοστρακίσει.

Όταν λοιπόν φτάσει η στιγμή για την «βοήθεια» από το κράτος και το τραπεζικό σύστημα, αρκετοί αναμένουν την νεκρανάσταση του Λαζάρου. Αναμένουν ότι η «βοήθεια» θα δοθεί χωρίς μελέτη, χωρίς ανάλυση και χωρίς κριτήρια. Αναμένουν ότι η «βοήθεια» θα δοθεί σε όλες τις επιχειρήσεις που έχουν ανάγκη, δίχως να αποτυπωθεί η κατάσταση τους. Δίχως να συγκριθούν τα μεγέθη του Μαρτίου και του Απριλίου το 2020, με τα αντίστοιχα μεγέθη της χρονιάς που πέρασε και των αμέσως προηγούμενων μηνών του 2020. 

Όμως και η κυβέρνηση, εστιάζει επικοινωνιακά σε αυτό το σημείο. Λεφτά και στήριξη σε όλους. Και πραγματικά είναι απίστευτο, ότι οι περισσότεροι παράγοντες συνηγορούν με αυτήν την άποψη. Οι ίδιοι υποστηρίζουν ότι αφού υπάρχουν κρατικές εγγυήσεις, να δοθούν οι χρηματοδοτήσεις χωρίς κανένα απολύτως κριτήριο για να στηριχθούν οι επιχειρήσεις.

Μάλιστα. Δηλαδή, να δώσουμε μια μικρή παράταση ζωής, σε κάποιον ο οποίος δεν μπορούσε να ανταποκριθεί επιχειρηματικά, ούτε κατά την διάρκεια της περιόδου πριν από την  πανδημία. Να χρηματοδοτήσουμε κάποιον, ο οποίος είναι σίγουρο ότι δεν θα είναι σε θέση να εξυπηρετήσει την αποπληρωμή του δανείου του. Και τότε, αφού κοκκινίσει το δάνειο, θα καταπέσει και η εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου, την οποία θα καλύψουν οι Έλληνες φορολογούμενοι. Έξυπνο.

Οι συνθήκες είναι πράγματι έκτακτες. Η ανάγκη στήριξης της επιχειρηματικότητας και των θέσεων εργασίας είναι υψίστης σημασίας. Όμως οτιδήποτε δεν γίνει σήμερα με ορθό τρόπο και με κανόνες, θα το ξαναβρούμε μπροστά μας. Και τότε η στρεβλότητα θα είναι ακόμα μεγαλύτερη.
 

*Ο αρθρογράφος είναι οικονομικός αναλυτής, με ειδίκευση στο σχεδιασμό σύνθετων επενδυτικών στρατηγικών.

Αποποίηση Ευθύνης : Το περιεχόμενο της στήλης, είναι καθαρά ενημερωτικό και πληροφοριακό και δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση επενδυτική συμβουλή, ούτε υποκίνηση για συμμετοχή σε οποιαδήποτε συναλλαγή. Ο αρθρογράφος δεν ευθύνεται για τυχόν επενδυτικές και λοιπές αποφάσεις που θα ληφθούν με βάση τις πληροφορίες αυτές.